Quảng Ninh – vùng đất được thiên nhiên ưu ái ban tặng cả rừng vàng lẫn biển bạc, không chỉ hấp dẫn bởi cảnh quan hùng vĩ mà còn níu chân du khách bằng một nền ẩm thực phong phú, đặc sắc. Bên cạnh các món hải sản nổi tiếng, nơi đây còn có một đặc sản dân dã, độc đáo chỉ có ở nơi này, đó là con cà sáy.
Cà sáy là giống gia cầm lai giữa vịt và ngan
Cà sáy là giống gia cầm lai giữa vịt và ngan, được người dân địa phương chăm nuôi ở các xã Đông Hải, Đại Dực, Tiên Yên (huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh). Nhờ đặc tính lai tạo từ hai loài gia cầm quen thuộc, cà sáy sở hữu những ưu điểm nổi bật: thịt không quá béo như vịt, cũng không khô như ngan mà mềm vừa phải, chắc thịt và có vị thơm đậm rất riêng, không hề tanh.
Chính nhờ chất lượng thịt đặc biệt mà cà sáy ngày càng được nhiều người ưa chuộng, trở thành món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ, Tết hay khi đãi khách. Người dân Tiên Yên cũng có bí quyết riêng để chọn cà sáy ngon: những con trưởng thành, có cánh dài, khi đứng hai cánh đan chéo nhau tạo thành hình dấu nhân là đạt chuẩn.
Cà sáy có thể chế biến thành nhiều món ngon khác nhau, trong đó phổ biến nhất là cà sáy luộc nguyên con. Cách chế biến này tưởng chừng đơn giản nhưng lại giữ trọn được vị ngọt tự nhiên và độ mềm chắc của thịt. Sau khi luộc chín, cà sáy được chặt nhỏ hoặc xé miếng, ăn kèm nước mắm gừng cay nồng.
Cà sáy chắc thịt và có vị thơm đậm rất riêng, không hề tanh.
Ngoài luộc, người dân địa phương còn chế biến cà sáy thành món nướng hoặc kho để tăng độ đậm vị. Cà sáy nướng thường có lớp da dày, vàng óng, sần sật giòn giòn, trong khi phần thịt bên trong thơm béo mà không bị dai. Món kho thì mềm, thấm gia vị, ăn kèm cơm nếp hoặc cơm trắng là phù hợp nhất.
Một món ăn truyền thống, đặc trưng không kém là rựa mận cà sáy. Để làm món này ngon, người nấu phải chọn loại cà sáy được nuôi thả tự nhiên, đạt trọng lượng từ 2,5 đến 2,7kg, không quá già cũng không quá non, lý tưởng nhất là từ 7 tháng đến 1 năm tuổi. Thịt được chặt miếng, ướp cùng các loại gia vị như mẻ, riềng, mắm tôm trong khoảng 10 - 30 phút. Khi nấu, người ta thường thêm khoai môn hoặc khoai lang để tạo độ sánh, giúp món ăn thêm bùi và không bị ngấy. Món rựa mận cà sáy ăn nóng cùng bánh mì hoặc bún, thơm nức mũi và đầy dinh dưỡng.
Cà sáy nướng là món ăn phổ biến trong các nhà hàng ở Quảng Ninh
Ngày nay, cà sáy không chỉ là món ăn gia đình quen thuộc mà còn được đưa vào thực đơn của nhiều nhà hàng, quán ăn tại Quảng Ninh, đặc biệt ở khu vực Tiên Yên và Hạ Long. Cà sáy thường được bán theo con, với giá dao động từ 120.000 – 140.000 đồng/kg tuỳ thời điểm. Nếu đã được làm sạch, giá có thể lên tới khoảng 180.000 đồng/kg. Nhờ mang lại giá trị kinh tế cao, người dân địa phương đã mở rộng quy mô chăn nuôi để phục vụ nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.
Nếu bạn có dịp đến với Quảng Ninh, đừng quên ghé Tiên Yên để thưởng thức món cà sáy trứ danh để thấy ẩm thực nơi đây không chỉ ngon miệng, mà còn đậm đà cả hồn quê đất mỏ.
H.A