Có những loại quả tưởng như chỉ mọc hoang, mọc dại ở rừng nhưng cùng với những thay đổi trong gu thưởng thức, thích tìm của ngon vật lạ, đồ thiên nhiên của con người mà chúng lại trở thành những món ăn được ưa chuộng. Trong đó, phải kể đến hạt dẻ rừng.
Không cần trồng, không cần chăm sóc, hạt dẻ rừng là “lộc rừng” đúng nghĩa. Mỗi độ cuối năm, khi tiết trời chuyển lạnh, những cánh rừng dẻ nở hoa trắng xóa, phủ kín cả sườn đồi. Hoa rồi kết trái, những quả dẻ có gai sắc nhọn, xù xì như trái chôm chôm rừng nhỏ xíu, đến khi chín sẽ nứt ra, thả những hạt dẻ mập mạp rơi xuống gốc cây. Người dân vùng cao chỉ cần vào rừng, lần theo tán lá là có thể nhặt đầy giỏ mang về bán.
Hạt dẻ rừng có tên khoa học là Castanea Molilissina, thuộc họ sồi dẻ, sinh trưởng tốt ở những nơi khí hậu lạnh, đất tơi xốp và thoát nước tốt. Hạt có hình dáng đều đặn, vỏ màu nâu sẫm, mỏng và dễ bóc, bên trong là phần nhân màu vàng chanh, khi nướng lên có mùi thơm đặc trưng, vị ngọt bùi quyến rũ, ăn một lần là nhớ mãi. Mỗi quả thường chứa từ 1 đến 3 hạt, nhưng hạt nào cũng căng tròn, bóng bẩy.
Nếu như ngày trước, người dân nhặt về để ăn trong những ngày còn nghèo khó thì giờ đây chúng trở thành đặc sản nổi tiếng khắp nơi. Vào khoảng tháng 9, tháng 10 hàng năm, hạt dẻ rừng tràn ngập các sàn thương mại điện tử và chợ mạng với giá dao động từ 50.000 – 70.000 đồng/kg cho loại còn tươi, và khoảng 85.000 - 100.000 đồng/kg với hạt đã chín.
Chị Thanh (ở xã Quảng Lưu, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình) chia sẻ: "Hạt dẻ rừng có kích thước bé hơn nhiều do với hạt dẻ tự trồng. Dù bé nhưng khi rang lên rất thơm, bán được giá. Nhặt hạt dẻ là công việc không khó nhưng cần sự kiên trì, cần mẫn, càng chăm chỉ thì nhặt được càng nhiều. Thật may, hạt dẻ chín vào thời điểm nông nhàn nên chúng tôi tập trung toàn thời gian đi nhặt. Nghề nào cũng vất vả, nhưng nghề nhặt hạt dẻ lại có niềm vui đầy ắp khi mang về thu nhập đáng kể".
Những tác dụng của hạt dẻ đối với sức khỏe:
Tăng cường chức năng não bộ
Hạt dẻ chứa nhiều vitamin nhóm B như B6, riboflavin, thiamine và folate – những dưỡng chất thiết yếu giúp bảo vệ não bộ, hỗ trợ hoạt động trí não và ngăn ngừa các bệnh thoái hóa thần kinh.
Tốt cho tim mạch và huyết áp
Với thành phần giàu chất béo tốt, chất chống oxy hóa và axit béo omega-3, hạt dẻ góp phần giảm triglyceride và cholesterol xấu, từ đó hỗ trợ tim mạch khỏe mạnh.Ngoài ra, hàm lượng kali cao trong hạt dẻ giúp loại bỏ natri dư thừa qua nước tiểu, hỗ trợ điều hòa huyết áp và làm giãn mạch máu, ngăn ngừa tình trạng huyết áp cao.
Bổ sung sắt tự nhiên
Hạt dẻ là nguồn cung cấp sắt dồi dào, rất phù hợp để bổ sung vào chế độ ăn, đặc biệt có lợi cho phụ nữ trong giai đoạn rụng trứng nhằm ngăn ngừa thiếu máu do thiếu sắt.
Phòng ngừa bệnh mãn tính
Hợp chất aescin có trong hạt dẻ có khả năng ức chế sự phát triển của một số tế bào ung thư như ung thư gan, bạch cầu, đa u tủy, ung thư phổi và tuyến tụy.
Cải thiện tiêu hóa và tăng cường miễn dịch
Chất xơ trong hạt dẻ hỗ trợ nhu động ruột, nuôi dưỡng lợi khuẩn và tăng cường sức khỏe đường ruột.Hạt dẻ cũng chứa vitamin C – yếu tố quan trọng giúp nâng cao khả năng miễn dịch và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Giảm nguy cơ vô sinh ở nam giới
Chiết xuất từ hạt dẻ, nhờ hoạt chất aescin, có tác dụng làm giảm sưng tĩnh mạch quanh tinh hoàn – một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới.
Chống lão hóa, nuôi dưỡng làn da
Vitamin E trong hạt dẻ giúp da khỏe mạnh, chống lại tác hại của tia UV, ngăn ngừa ung thư da và làm chậm quá trình lão hóa.
Tăng cường năng lượng
Hạt dẻ giàu tinh bột và vitamin C, là nguồn năng lượng lý tưởng cho cơ thể, đặc biệt hữu ích cho người thường xuyên luyện tập thể thao hay vận động cường độ cao.
H.A