Nếu từng một lần đặt chân đến Hạ Long (Quảng Ninh), chắc hẳn bạn sẽ không khỏi choáng ngợp bởi thế giới ẩm thực phong phú nơi đây, từ sá sùng, tu hài, hàu nướng mỡ hành cho đến sam biển, ghẹ, cua tươi rói... Thế nhưng, giữa vô vàn cái tên quen thuộc ấy, có một món đặc sản độc đáo, từng gắn với người dân miền biển nơi đây nay lại được người sành ăn săn lùng ráo riết, đó chính là con ruốc lỗ.
Ruốc lỗ là đặc sản của vùng biển Quảng Ninh
Ruốc lỗ thực chất là một loài thuộc họ bạch tuộc nhưng có vóc dáng nhỏ bé hơn nhiều, chỉ nhỉnh hơn ngón chân cái. Chúng sống ẩn mình dưới lớp bùn mềm nơi bãi vẹt, bãi sú, quanh quẩn nơi miệng hang nên được gọi với cái tên dân dã: ruốc lỗ. Tuy “mi nhon” là vậy, nhưng ruốc lại sở hữu những chiếc xúc tu dài thướt tha, có thể lên đến 20cm. Chính nét đặc trưng này khiến người dân địa phương ưu ái gọi chúng bằng một cái tên hết sức duyên dáng: “Ruốc chân dài” - loài “hoa hậu” duyên dáng của biển khơi Quảng Ninh.
Mùa ruốc béo nhất là vào khoảng tháng 9, tháng 10 âm lịch, khi chúng vào mùa đẻ trứng. Thịt ruốc lúc này căng đầy, ngọt bùi như có lớp “cơm xôi” bên trong, ăn vào là mê ngay từ miếng đầu tiên. Lợi thế của vùng biển Quảng Ninh là độ mặn vừa phải nên ruốc nơi đây cũng vì thế mà có vị ngon riêng biệt, khó nơi nào sánh kịp.
Dù có giá đắt đỏ, ruốc lỗ vẫn được ưa chuộng
Ngư dân nơi đây thường phải dùng đèn soi hoặc thậm chí phải đặt lồng bát quái để bắt ruốc. Công việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn cao. Ruốc chân dài có thịt dai giòn, không bị bở như ruốc chân ngắn và cũng vì vậy mà giá thành luôn cao gấp đôi, dao động khoảng 300.000 - 350.000 đồng/kg. Nhưng với chất lượng và hương vị độc đáo, chúng vẫn được ưa chuộng trên thị trường, du khách tìm để thưởng thức mỗi khi có dịp tới đây vào mùa ruốc lỗ.
Ruốc lỗ có thể chế biến theo nhiều cách: nướng thơm lừng, xào cần tỏi thơm ngậy, hấp gừng thanh mát hay đơn giản là nhúng giấm để giữ nguyên vị ngọt tự nhiên. Dù chế biến theo kiểu nào, ruốc lỗ vẫn giữ nguyên độ giòn đặc trưng, không tanh, dễ ăn và rất đưa miệng.
Ruốc lỗ hấp lá ổi
Một trong những món được dân sành ăn truyền tai nhau phải thử khi đến Quảng Ninh là ruốc lỗ luộc lá ổi. Sau khi làm sạch, ruốc được luộc cùng lá ổi, lá me chua và lá sả. Sự kết hợp độc đáo này không chỉ giúp khử mùi tanh mà còn khiến thịt ruốc săn chắc, thơm hơn. Khi chín, ruốc chuyển màu hồng phớt, xúc tu cong lại như những cánh hoa nở rộ, vừa đẹp mắt, vừa hấp dẫn vị giác.
Món ruốc lạnh chua cay
Nếu bạn ưa thích sự mới lạ thì món ruốc lạnh chua cay chắc chắn sẽ là trải nghiệm đáng nhớ. Món ăn là sự kết hợp hài hòa giữa vị dai ngọt của ruốc và độ giòn mát của xoài, dưa chuột, dứa, cà rốt, sả, ớt, quất cùng rau thơm. Tất cả được ngâm nước đá lạnh để giữ được độ tươi giòn, sau đó trộn đều với nước sốt gỏi, rắc thêm chút lạc và vừng rang. Món ăn được bày trong tô đá, giữ lạnh trong suốt quá trình thưởng thức.
PHÚ NGUYỄN