Trưa là thời điểm chuyển giao giữa buổi sáng và buổi chiều, khi cơ thể bắt đầu cảm thấy mệt mỏi và giảm năng lượng. Trong những tình huống như vậy, giấc ngủ trưa đã trở thành một thói quen không thể thiếu đối với nhiều người. Tuy nhiên, mặc dù ngủ trưa có thể giúp phục hồi sức lực và tinh thần, nhưng không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt cho tất cả mọi người. Tùy vào độ tuổi, công việc và lối sống, nhu cầu ngủ trưa sẽ khác nhau và có những tác động khác nhau đến sức khỏe và tinh thần của từng người.
Nhu cầu ngủ trưa của người già
Ngủ trưa là thói quen phổ biến và có tác dụng tích cực đối với sức khỏe của người cao tuổi. Đối với người già, ngủ trưa giúp giảm mệt mỏi và cải thiện tinh thần, đặc biệt là khi họ có xu hướng cảm thấy mệt mỏi hơn trong suốt ngày do sự suy giảm năng lượng theo tuổi tác. Một giấc ngủ ngắn vào buổi trưa (thường là 20-30 phút) giúp cải thiện sự tỉnh táo và giảm căng thẳng. Tuy nhiên, giấc ngủ trưa quá dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ ban đêm, dẫn đến tình trạng mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo người già nên hạn chế thời gian ngủ trưa và duy trì thói quen ngủ trưa ngắn, vừa phải để không làm gián đoạn nhịp sinh học và giữ cho giấc ngủ ban đêm không bị ảnh hưởng.

Giấc ngủ trưa có tác động lớn đến sức khỏe người già. (Ảnh minh họa).
Ngoài ra, một giấc ngủ trưa ngắn còn giúp người cao tuổi duy trì tinh thần thoải mái, tăng cường khả năng tập trung và cải thiện sức khỏe tâm lý. Tuy nhiên, dù ngủ trưa mang lại nhiều lợi ích, nhưng không phải là yếu tố quyết định giúp ngăn ngừa chứng mất trí hay các vấn đề tâm thần. Người cao tuổi cần kết hợp ngủ trưa với chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và các hoạt động trí óc để duy trì sức khỏe tốt.
Nhu cầu ngủ trưa của nhân viên văn phòng và thanh thiếu niên
Đối với nhân viên văn phòng, giấc ngủ trưa đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì năng lượng và hiệu quả làm việc suốt buổi chiều. Sau một buổi sáng làm việc căng thẳng, một giấc ngủ ngắn (15-30 phút) có thể giúp tái tạo năng lượng, làm giảm mệt mỏi và cải thiện sự tập trung. Tuy nhiên, nhân viên văn phòng cần chú ý đến thời gian ngủ trưa, vì ngủ quá lâu có thể khiến họ cảm thấy lờ đờ và mất tập trung khi thức dậy. Nếu cảm thấy mệt mỏi vào buổi trưa, thay vì ngủ quá lâu, họ có thể thử một vài bài tập thể dục nhẹ nhàng hoặc thư giãn trong vài phút để hồi phục tinh thần.
Với thanh thiếu niên, ngủ trưa có thể giúp cải thiện sự tập trung trong học tập và các hoạt động buổi chiều. Trong những giai đoạn học tập căng thẳng, giấc ngủ trưa ngắn từ 20-30 phút giúp phục hồi sức lực và tăng cường sự tỉnh táo. Tuy nhiên, thanh thiếu niên cũng cần lưu ý tránh ngủ trưa quá lâu, vì điều này có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm, đặc biệt trong thời kỳ dậy thì khi cơ thể cần giấc ngủ sâu để phát triển tốt nhất. Bên cạnh giấc ngủ trưa, thanh thiếu niên cần duy trì một chế độ ăn uống hợp lý và thói quen sinh hoạt khoa học để hỗ trợ sức khỏe toàn diện.

Không nên ngủ trưa quá 30 phút tránh uể oải vào buổi chiều. (Ảnh minh họa).
Thực phẩm cho bữa trưa tác động đến tinh thần buổi chiều
Lựa chọn thực phẩm cho bữa trưa không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động mạnh mẽ đến tinh thần và mức độ tỉnh táo vào buổi chiều. Một bữa trưa quá nhiều chất béo hoặc đường có thể làm cho mức năng lượng giảm sút nhanh chóng, khiến chúng ta cảm thấy mệt mỏi và khó tập trung. Chất béo và thực phẩm chiên rán tiêu tốn nhiều năng lượng để tiêu hóa, làm cơ thể cảm thấy nặng nề và lờ đờ. Hơn nữa, các món ăn chứa nhiều đường dễ khiến mức đường huyết tăng vọt, sau đó giảm đột ngột, dẫn đến cảm giác mệt mỏi, uể oải.
Ngược lại, những món ăn giàu protein, chất xơ và các vitamin như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt lại giúp duy trì mức năng lượng ổn định và cải thiện sự tỉnh táo. Protein giúp duy trì sự cân bằng năng lượng lâu dài, trong khi chất xơ hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát đường huyết. Một bữa trưa nhẹ nhàng nhưng giàu dinh dưỡng sẽ giúp chúng ta duy trì sự tỉnh táo suốt cả buổi chiều mà không gặp phải tình trạng buồn ngủ hay uể oải.
Chế độ ăn uống hợp lý vào bữa trưa không chỉ giúp cơ thể hoạt động hiệu quả mà còn hỗ trợ công việc học tập, làm việc của mỗi người. Do đó, việc lựa chọn thực phẩm đúng cách là điều vô cùng quan trọng, giúp duy trì sự tỉnh táo và năng động suốt cả ngày dài.

Bữa trưa không nên ăn quá nhiều dầu mỡ, chất béo. (Ảnh minh họa).
Uống cà phê trước khi ngủ trưa giúp tỉnh táo vào buổi chiều?
Cà phê được biết đến như một "liều thuốc" thần kỳ để tỉnh táo và cải thiện sự tập trung. Một số người thường uống cà phê trước khi ngủ trưa để tận dụng tác dụng của caffeine, giúp họ thức dậy cảm thấy tỉnh táo và tràn đầy năng lượng hơn. Caffeine hoạt động bằng cách kích thích hệ thần kinh trung ương, làm tăng sự tỉnh táo và giảm cảm giác mệt mỏi. Tuy nhiên, việc kết hợp cà phê và giấc ngủ trưa không phải lúc nào cũng hiệu quả đối với tất cả mọi người.

Có thể uống cà phê để giúp cơ thể tỉnh táo vào buổi chiều. (Ảnh minh họa).
Cà phê cần ít nhất 15 - 30 phút để phát huy tác dụng, vì vậy uống cà phê ngay trước khi ngủ trưa có thể giúp người uống cảm thấy tỉnh táo hơn khi thức dậy. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng caffeine có thể gây khó ngủ hoặc làm gián đoạn giấc ngủ nếu uống quá nhiều, đặc biệt là đối với những người có cơ địa nhạy cảm với chất này. Ngoài ra, uống cà phê trước giấc ngủ trưa chỉ nên áp dụng cho những người ngủ trưa ngắn, từ 15 - 30 phút, để tránh làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ buổi chiều.
Tóm lại, việc uống cà phê trước khi ngủ trưa có thể có tác dụng tích cực đối với những ai cần cải thiện sự tỉnh táo trong buổi chiều. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải uống vừa phải và không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ dài vào ban đêm.
AN THANH