Đậu bắp hay còn được gọi bằng các tên khác như mướp tây, bông vàng, bắp chà hay thảo cà phê,... có nguồn gốc từ Tây Phi. Đây là loại cây ăn quả, có thể trồng thành cây một năm hoặc nhiều năm. Cây đậu bắp thường cao đến 2,5m với lá dài và rộng lớn từ 10cm đến 20cm. Hoa của cây đậu bắp có 5 cánh với màu trắng hoặc vàng, có các đốm đỏ tại phần gốc hoa. Quả đậu bắp dáng dài chứa nhiều hạt bên trong.
Đậu bắp cho thu hoạch quả sau khoảng 50-60 ngày trồng, kể từ thời điểm ra hoa 7-8 ngày sau thì có thể thu hoạch được.
Ngày nay, quả đậu bắp ngày càng được ưa chuộng và sử dụng rộng rãi, thành một món ăn hàng ngày ở nhiều quốc gia. Không chỉ bởi mùi vị độc đáo có chất nhầy kết dính mà còn bởi giá trị dinh dưỡng vô cùng lớn đặc biệt tốt cho sức khỏe của nó.
Thứ quả này được bán nhiều tại các chợ dân sinh, đến mùa chúng có giá khoảng 15.000-25.000 đồng/kg. Vì rẻ và chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khoẻ nên đậu bắp được ví như "nhân sâm xanh" dành cho người nghèo.
Từ đậu bắp có thể làm thành các món xào, luộc, nướng, chiên bột, nấu canh xương, nhồi tôm chiên, hấp, làm nước đậu bắp... Khi mua đậu bắp cần để ý bề mặt bên ngoài, đậu bắp ngon là những trái có màu xanh bóng đẹp, trên vỏ có nhiều lông mỏng, khi sờ có cảm giác nhám tay. Nên mua nếu quả đậu bắp không xuất hiện vết thâm hay các đường màu nâu chạy dọc thân quả hoặc dính chất lạ.
Ngoài ra, nên chọn những trái đậu bắp tươi ngon có kích thước nhỏ, không dài quá 8cm. Tránh mua những trái có kích thước quá lớn, dài vì trái càng dài, càng lớn thì đó là đậu bắp già.
100g đậu bắp chứa 33 calo, 1,9g protein, 0,2g chất béo, 7,5g carbohydrate, 3,2 g chất xơ, 1,5g đường, 31,3mg vitamin K, 299mg kali, 7mg natri, 23mg vitamin C, 57mg magie, 82mg canxi, 0,215mg vitamin B6.
Đậu bắp cung cấp một số chất sắt, phốt pho, đồng, chất chống oxy hóa bao gồm các hợp chất phenolic và các dẫn xuất flavonoid, chẳng hạn như catechin, quercetin.
Những tác dụng của đậu bắp với sức khoẻ
Bảo vệ phổi
Đậu bắp chứa các hợp chất quý như flavonoid, xanthin và lutein – những chất có tác dụng tích cực trong việc bảo vệ phổi khỏi các tác nhân gây hại. Đây là loại rau an toàn và lành mạnh phù hợp cho mọi lứa tuổi.
Tốt cho mắt và da
Hàm lượng vitamin A dồi dào trong đậu bắp giúp duy trì thị lực tốt và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh. Đây là một trong những lợi ích nổi bật nhất của loại rau này.
Hỗ trợ hệ tiêu hóa, giảm táo bón
Chất nhầy và chất xơ trong đậu bắp có khả năng cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa, giúp đào thải chất cặn bã hiệu quả hơn. Việc dùng đậu bắp thường xuyên, dù là nấu ăn hay uống nước đậu bắp, đều có tác dụng làm giảm tình trạng táo bón.
Ngăn ngừa ung thư miệng
Nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa, đậu bắp giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng, đồng thời làm giảm nguy cơ phát triển ung thư vùng khoang miệng.
Tăng cường hệ miễn dịch
Vitamin C có trong đậu bắp đáp ứng khoảng 36% nhu cầu hàng ngày của cơ thể, giúp nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ nhiễm trùng, cảm cúm và hỗ trợ loại bỏ các gốc tự do gây hại.
Phòng ngừa dị tật bẩm sinh ở thai nhi
Đậu bắp là nguồn cung cấp folate tự nhiên lý tưởng cho phụ nữ mang thai. Việc bổ sung đậu bắp trong chế độ ăn giúp giảm thiểu nguy cơ dị tật ống thần kinh và các vấn đề bẩm sinh khác ở thai nhi.
Hỗ trợ giảm cân và kiểm soát cholesterol
Với chỉ khoảng 30 calo trên mỗi 100g, đậu bắp là lựa chọn tuyệt vời cho những ai muốn kiểm soát cân nặng. Ngoài ra, chất xơ, vitamin và khoáng chất trong đậu bắp còn giúp làm giảm nồng độ cholesterol trong máu mà không chứa chất béo bão hòa.
Giúp xương chắc khỏe
Vitamin K và canxi có trong đậu bắp đóng vai trò quan trọng trong việc tăng mật độ xương, giúp xương, răng và móng tay luôn khỏe mạnh.
Hỗ trợ chuyển hóa năng lượng
Đậu bắp cung cấp magie và mangan – hai khoáng chất cần thiết cho quá trình trao đổi chất. Magie tham gia vào các phản ứng sinh học, trong khi mangan hỗ trợ hình thành mô liên kết và bảo vệ tế bào khỏi sự oxy hóa.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim
Các hợp chất chống oxy hóa như procyanidin, catechin, quercetin và epicatechin trong đậu bắp cùng với chất xơ giúp làm giảm cholesterol xấu, từ đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.
Lưu ý khi sử dụng đậu bắp
Dù mang lại nhiều lợi ích, việc tiêu thụ đậu bắp quá mức có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn:
Rối loạn tiêu hóa: Đậu bắp chứa fructan – một loại carbohydrate có thể gây đầy hơi, tiêu chảy hoặc đau bụng ở những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
Tăng nguy cơ sỏi thận: Vì chứa nhiều oxalate, đậu bắp có thể góp phần hình thành sỏi thận, đặc biệt với người từng có tiền sử bệnh này.
Ảnh hưởng đến xương khớp: Trong đậu bắp có solanine – một hợp chất có thể gây đau hoặc viêm khớp ở một số người nhạy cảm.
Ảnh hưởng đến hiệu quả thuốc chống đông: Do chứa nhiều vitamin K – chất tham gia vào quá trình đông máu, đậu bắp có thể làm giảm hiệu quả của thuốc làm loãng máu nếu sử dụng quá nhiều.
H.A