Nhắc đến mồng tơi, người ta thường nghĩ ngay đến loại rau xanh mướt, trơn mát, được dùng phổ biến trong các món canh dân dã của người Việt. Tuy nhiên, ít ai biết rằng hoa và quả non của cây mồng tơi cũng có thể chế biến thành những món ăn không chỉ lạ miệng mà còn đầy hấp dẫn và bổ dưỡng.
Nhiều người bất ngờ khi hoa mồng tơi có thể ăn được
Cây mồng tơi thường ra hoa vào cuối xuân đến đầu thu, đặc biệt rộ nhất vào khoảng tháng 5 đến tháng 7. Hoa mồng tơi nhỏ, có màu tím hồng dịu nhẹ, nở thành chùm ở các kẽ lá, sau đó kết quả non hình tròn nhỏ, màu xanh, khi già chuyển sang tím đậm. Hoa và quả non có thể thu hái khi còn tươi để chế biến món ăn, vừa đẹp mắt lại giữ được độ giòn và hương vị đặc trưng.
Những người đã từng được ăn cho biết hoa và quả non mồng tơi mang vị nhẹ, hơi bùi và có độ nhớt nhẹ giống phần lá, nhưng lại giòn và thơm hơn, tạo cảm giác lạ miệng khi ăn. Ngoài ra, chúng còn chứa nhiều chất xơ, vitamin A, C, sắt và canxi, rất tốt cho hệ tiêu hóa và da dẻ. Những món ăn chế biến từ hoa và quả non mồng tơi vừa thanh mát vừa có tính giải nhiệt cao, đặc biệt phù hợp với tiết trời oi bức.
Hiện nay ít người trồng mồng tơi để thu hoạch hoa và quả nên rất hiếm
Theo tìm hiểu, mồng tơi là cây dễ trồng, có thể gieo bằng hạt trực tiếp vào đất vườn hoặc trồng trong chậu, chỉ cần đủ ánh sáng và tưới nước đều. Sau khoảng 4-5 tuần gieo trồng, cây bắt đầu cho thu hoạch lá, hoa và quả non. Hiện nay, ở chợ quê và trên chợ mạng, thỉnh thoảng có người rao bán hoa và quả non với giá khoảng 30.000 - 50.000 đồng/kg nhưng số lượng không nhiều.
Chị Mai, người bán rau tại chợ Xa La (Hà Đông, Hà Nội), cho hay: "Hoa và quả non của cây mồng tơi rất khó kiếm, thỉnh thoảng tôi mới gom được một hai mớ do người dân trong làng mang ra, rồi mới đem bán. Có hàng là khách mua ngay, nên ai muốn ăn phải đi chợ sớm. Tôi bán 50.000 đồng/kg, nhiều người ăn thử thấy ngon nên đặt trước, nhưng thực sự loại này vào mùa mới có thể thu hoạch. Với lại, giờ các hộ dân chủ yếu trồng rau lấy lá và đọt non, ít ai để cây leo giàn chờ ra hoa, kết trái như trước".
Khi chế biến, hoa và quả non mồng tơi có hương vị độc đáo
Các món từ hoa và quả non mồng tơi
Hoa mồng tơi xào tỏi
Đơn giản mà hấp dẫn, chỉ cần phi thơm tỏi rồi cho hoa mồng tơi vào đảo nhanh tay trên lửa lớn. Món ăn giữ được màu tím hồng đẹp mắt, vị hoa giòn, ngọt nhẹ, lại thêm mùi thơm của tỏi khiến ai cũng muốn thử.
Canh cua hoa và quả non mồng tơi
Biến tấu từ món canh cua truyền thống, bạn có thể cho thêm hoa và quả non mồng tơi vào nồi canh khi gần chín. Quả non có độ giòn, hoa thì mềm nhẹ, hòa quyện với nước cua béo ngậy, tạo nên một món canh vừa quen vừa mới.
Nộm hoa mồng tơi
Hoa mồng tơi trụng sơ qua nước sôi, sau đó trộn cùng rau thơm, lạc rang, chanh, tỏi ớt và nước mắm. Món nộm này không chỉ bắt mắt mà còn mang hương vị độc đáo, mát lành, rất thích hợp làm món khai vị.
PHÚ NGUYỄN