Củ cải trắng, còn gọi là “bạch la bặc”, là một loại rau củ thuộc họ cải, có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản. Với hình dáng thuôn dài, vỏ trắng, thịt giòn và vị cay nhẹ pha chút ngọt thanh, củ cải trắng không chỉ quen thuộc trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt mà còn là loại thực phẩm mang lại giá trị dinh dưỡng cao và lợi ích sức khỏe đáng kể.
Tại Việt Nam, củ cải trắng là loại rau củ gắn liền với đời sống của người dân, đặc biệt ở các tỉnh miền Bắc như Thái Bình, Hải Dương, Hà Nam… Trước kia, loại củ này chủ yếu được trồng để phục vụ nhu cầu trong gia đình, giá trị thương mại không cao, thậm chí nhiều người còn dùng làm thức ăn cho gia súc. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, củ cải trắng đã "lên đời" nhờ vào nhu cầu sử dụng củ cải khô tăng mạnh, đặc biệt là vào dịp lễ Tết.
Từ tháng 9 đến tháng 11 âm lịch là mùa thu hoạch rộ, củ cải được bày bán phổ biến ở chợ và siêu thị với giá chỉ từ vài nghìn đồng/kg. Nhưng khi được chế biến thành sản phẩm khô, giá trị của nó tăng gấp nhiều lần, lên tới 200.000 - 230.000 đồng/kg.
Để có được 1kg củ cải khô thành phẩm, người làm phải sử dụng tới 20kg củ cải tươi, trải qua quy trình gọt vỏ, thái nhỏ, phơi hoặc sấy khô, rồi đóng gói, bảo quản cẩn thận. Vì không sử dụng chất bảo quản, sản phẩm này đòi hỏi kỹ thuật làm và bảo quản tỉ mỉ, tránh ẩm mốc và giữ được hương vị đặc trưng trong thời gian 3-4 tháng.
Khi dùng, củ cải khô cần ngâm nước trong khoảng 30 phút rồi rửa sạch trước khi chế biến. Về món ăn, củ cải trắng có thể biến tấu đa dạng:
Tươi: thường dùng để nấu canh, làm nộm, kho cá hoặc xào thịt
Khô: phổ biến trong các món nộm chua ngọt, xào, kho thịt, hoặc ngâm mắm đường
58g củ cải có chứa lượng Calo: 9,28 kcal, Chất béo: 0,058 g, Natri: 22,6 mg, Carbohydrate: 1,97 g, Chất xơ: 0,928 g, Đường: 1,08 g, Chất đạm: 0,394 g, Canxi: 14,4 mg, Magie: 5,8 mg, Sắt: 0,197 mg, Vitamin C: 8,58 mg (khoảng 10% lượng khuyến nghị hàng ngày của một người), Phốt pho: 11,6 mg, Kali: 135 mg.
Tác dụng của củ cải trắng với sức khoẻ
Giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường
Củ cải chứa nhiều chất chống oxy hóa có khả năng loại bỏ các gốc tự do – những phân tử không ổn định sinh ra trong quá trình phân chia tế bào – từ đó góp phần làm giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường. Ngoài ra, củ cải còn hỗ trợ duy trì cân bằng đường huyết bằng cách điều hòa quá trình hấp thụ glucose trong ruột, cải thiện chuyển hóa năng lượng và hạn chế tình trạng tăng đường huyết do hormone gây ra.
Hỗ trợ chức năng gan
Thành phần anthocyanin (một loại flavonoid tạo màu đỏ đặc trưng cho củ cải) cùng với Coenzym Q10 (CoQ10) – chất chống oxy hóa mạnh – có vai trò bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương và viêm nhiễm. Nhờ đó, việc bổ sung củ cải vào chế độ ăn uống có thể giúp gan hoạt động hiệu quả hơn.
Chống ung thư nhờ chất chống oxy hóa mạnh mẽ
Củ cải sở hữu hàm lượng lớn các chất chống oxy hóa như vitamin C kết hợp với những hợp chất thực vật đặc biệt như myrosinase, glucosinolate và isothiocyanate. Các hợp chất này, đặc biệt là isothiocyanate, đã được nghiên cứu là có khả năng ngăn ngừa sự phát triển của một số loại ung thư, điển hình như ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.
Tốt cho tim mạch
Lá củ cải trắng giàu kali – một khoáng chất quan trọng giúp kiểm soát huyết áp và giữ cho tim mạch hoạt động ổn định. Ngoài ra, các dưỡng chất trong lá củ cải cũng có khả năng ngăn ngừa những bệnh lý tim mạch phổ biến như xơ vữa động mạch, rối loạn nhịp tim và đột quỵ.
Chống viêm hiệu quả
Củ cải trắng có đặc tính kháng viêm tự nhiên, giúp làm giảm tình trạng viêm trong cơ thể. Điều này không chỉ có lợi cho tim mạch mà còn hỗ trợ giảm đau do viêm khớp, làm dịu cơ và khớp đau nhức, đồng thời giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh gút.
Tăng cường sức khỏe xương khớp
Nhờ hàm lượng canxi dồi dào, củ cải trắng là thực phẩm lý tưởng giúp nuôi dưỡng hệ xương chắc khỏe và phòng ngừa loãng xương. Việc tiêu thụ củ cải thường xuyên là cách đơn giản nhưng hiệu quả để hỗ trợ sức khỏe xương khớp toàn diện.
Bảo vệ hệ hô hấp
Củ cải trắng có đặc tính kháng khuẩn và kháng virus, giúp làm thông thoáng đường thở, giảm nghẹt mũi khi bị cảm lạnh hoặc cúm. Uống nước ép củ cải còn giúp làm loãng và loại bỏ chất nhầy trong hệ hô hấp, đồng thời tăng cường khả năng chống lại bệnh tật.
H.A