Miền Tây có những loại cây quả vốn mọc hoang dại, tưởng không ăn được nhưng thực chất lại rất ngon và lạ miệng, trong đó phải kể tới trái bình bát dây.
Bình bát dây còn có tên gọi khác là mảnh bát, bát bát, dứa dại, tên khoa học là Coccinia cordifolia (L.) Cogn, thuộc họ Bí. Trái bình bát dây là loại trái màu xanh, khi chín có màu đỏ và bên trong có nhiều thịt chứa nhiều hạt có vị ngọt thanh, thơm nhẹ.
Quả bình bát dây khi chín có màu sắc bắt mắt
Cây bình bát dây vốn leo ở bờ rào, bờ bụi, có từ Bắc và Nam nhưng nhiều nhất là ở các tỉnh miền Tây. Thứ quả dại này từng gắn với tuổi thơ của biết bao đứa trẻ sinh ra và lớn lên ở các miền quê.
"Ngày trước ở bờ bụi hay bờ rào có nhiều cây bình bát dây lắm, chúng bám vào những cây khác để vươn lên. Quả bình bát khi chín có màu đỏ hồng rất đẹp mắt, buổi sáng có những giọt sương đậu trên quả khiến cho loại quả này càng đẹp.
Quả bình bát dây có thể ăn lúc xanh và lúc chín. Quả chín thì ăn trực tiếp như một loại hoa quả, có vị ngọt và mùi thơm như quả hồng. Quả xanh mình thường hái vào để xào hoặc nấu canh, vừa ngon vừa thanh mát, thích hợp cho những ngày hè", bạn Hà Giang (ở An Giang) kể.
Thứ quả này từng gắn với tuổi thơ của biết bao đứa trẻ ở các miền quê
Cũng có tuổi thơ gắn liền với những trái bình bát dây, chị Long (ở Tiền Giang) chia sẻ: "Ngày nhỏ có nhiều loại quả dại nhưng mình ấn tượng với trái bình bát dây vì quả này có hình dáng và màu sắc bắt mắt. Mùa hè là thời điểm trái bình bát dây chín nhiều. Lúc đó, mình hay cùng với đám bạn trong xóm đi khắp bờ rào hái bình bát dây chín về ăn. Còn quả xanh thì đem xào cùng tôm thịt".
Từ thứ quả tuổi thơ, nhiều người bất ngờ khi giờ đây bình bát dây được nhiều người rao bán trên chợ mạng với giá khoảng 70.000 đồng/kg. Người bán giới thiệu loại quả này có thể mang về làm nhiều món ăn ngon, ngọt mát và giòn, đảm bảo ai ăn thử một lần cũng nhớ mãi không quên.
"Quả này vẫn là quả dại chứ chưa có ai trồng đại trà nên số lượng không nhiều. Mình thường gom của bà con rồi đăng lên mạng bán. Ngoài làm thành món ăn, quả bình bát dây còn có nhiều tác dụng chữa bệnh theo quan niệm của dân gian.
Quả bình bát dây khi chín thì ăn trực tiếp, còn quả xanh dùng để xào, luộc hoặc nấu canh, vừa ngon vừa lạ miệng
Mùa hè, trái bình bát dây có nhiều hơn nên giá cũng rẻ hơn. Còn thời điểm trái mùa, giá có thể lên tới cả trăm nghìn đồng/kg nhưng không phải lúc nào cũng có sẵn", anh Giang (người bán bình bát dây trên chợ mạng) cho hay.
Theo anh Giang, ngoài quả thì lá non và đọt non của cây bình bát dây cũng có thể dùng để nấu canh hoặc luộc chấm mắm tỏi. Món ăn dân dã này thật thú vị bởi khi nấu chín, lá và ngọn non vẫn còn độ giòn rất riêng, vị ngọt thanh lạ miệng. Lá bình bát có thể nấu canh cùng hột vịt lộn, hoặc canh thịt băm, canh xương, canh tôm..., tỏa ra mùi thơm và vị ngọt hấp dẫn không lẫn với bất cứ loại rau nào.
H.A