Dâm bụt còn có tên gọi khác là bông bụp, bụp giấm, đại hồng hoa. Đây vốn là loại cây quen thuộc ở các miền quê Việt Nam, thường được trồng làm hàng rào bởi cây này ra hoa có màu hồng đậm rực rỡ, tô điểm thêm vẻ đẹp của không gian sống.
Theo tìm hiểu, hoa của cây dâm bụt có nhiều màu sắc khác nhau, mọc đơn, to, cuống dài và thường nở vào khoảng tháng 5 – 7 hàng năm.
Thông tin lá non và đọt non của cây dâm bụt có thể làm thành món rau dân dã như nấu canh, luộc chấm mắm từng khiến nhiều người bất ngờ. Nhưng ít ai biết rằng, không chỉ lá và ngọn non mà cả hoa dâm bụt cũng là nguyên liệu cho nhiều món ăn.
Cây dâm bụt vốn mọc ở hàng rào, lá và hoa của cây này được sử dụng làm nguyên liệu cho một số món ăn mà ít người biết tới
Theo đó, hoa dâm bụt được sử dụng để làm salad, làm siro, là mứt, làm thạch hoặc làm trà. Trà hoa dâm bụt không chỉ nổi tiếng ở Việt Nam mà còn nổi tiếng nhiều nước trên thế giới.
Tại Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản hoa dâm bụt được sử dụng trong ngành công nghiệp chăm sóc da, rụng tóc, dầu gội hay chữa ho, thuốc giúp khả năng sinh sản cho nam giới.
Hoa dâm bụt chứa nhiều dưỡng chất quan trọng, bao gồm 4.16mg vitamin C, 3916.9µg% beta-caroten, 0.048mg% riboflavin, 0.031mg% thiamin cùng với nhiều hợp chất khác như alcaloid, flavonoid, sterol… Nhờ các thành phần này, từ lâu, nhiều nền y học trên thế giới đã ứng dụng hoa dâm bụt trong việc hỗ trợ điều trị các vấn đề như viêm đường tiết niệu, đau đầu, đau răng, đau tai, hen suyễn, bỏng, ho, sốt, rối loạn kinh nguyệt và các bệnh liên quan đến tuyến tiền liệt.
Trà hoa dâm bụt được sử dụng ở nhiều nước trên thế giới
Các tác dụng của hoa dâm bụt và trà hoa dâm bụt:
Hạ huyết áp hiệu quả
Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Dinh dưỡng năm 2010 cho thấy trà dâm bụt có tác dụng đáng kể trong việc giảm huyết áp, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh này hoặc đang bị huyết áp cao nhẹ. Sau sáu tuần sử dụng trà dâm bụt, các đối tượng tham gia nghiên cứu ghi nhận sự giảm rõ rệt về chỉ số huyết áp.
Cải thiện cholesterol và bảo vệ tim mạch
Hoa dâm bụt giúp điều chỉnh mức cholesterol trong cơ thể. Uống trà từ loại hoa này có thể giúp giảm cholesterol LDL (loại xấu) và chất béo trung tính – hai yếu tố nguy cơ chính gây bệnh tim mạch. Đồng thời, nó còn có thể giúp tăng cholesterol HDL (loại tốt), góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch một cách tự nhiên.
Hỗ trợ giảm cân
Nhờ chứa nhiều khoáng chất, chất chống oxy hóa và flavonoid, hoa dâm bụt có khả năng thúc đẩy quá trình trao đổi chất. Việc sử dụng trà hoa dâm bụt thường xuyên có thể giúp hạn chế hấp thụ chất béo và carbohydrate, đồng thời hỗ trợ lợi tiểu, góp phần vào quá trình giảm cân.
Cải thiện tâm trạng và hỗ trợ điều trị trầm cảm
Các polyphenol trong hoa dâm bụt có khả năng bảo vệ hệ thần kinh và cải thiện lưu lượng máu lên não. Nhờ đó, uống trà từ loài hoa này có thể giúp nâng cao tâm trạng và giảm bớt các triệu chứng trầm cảm.
Bảo vệ chức năng gan
Các nghiên cứu khoa học đã phát hiện rằng hoa dâm bụt chứa hợp chất có lợi cho gan, giúp cơ quan này hoạt động tốt hơn. Nhờ đặc tính chống oxy hóa mạnh, hoa dâm bụt còn có thể giúp gan chống lại tác hại của độc tố và có tiềm năng ngăn ngừa tổn thương tế bào.
Chống oxy hóa mạnh mẽ
Loài hoa này rất giàu các chất chống oxy hóa như beta-carotene, vitamin C và anthocyanin, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự do – nguyên nhân chính gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng như ung thư, bệnh tim và tiểu đường. Việc bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, như hoa dâm bụt, có thể hỗ trợ tăng cường sức khỏe tổng thể và ngăn ngừa bệnh tật.
Hỗ trợ kháng khuẩn
Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra rằng chiết xuất từ hoa dâm bụt có khả năng ức chế sự phát triển của một số loại vi khuẩn nhờ các hợp chất có tính kháng khuẩn tự nhiên. Điều này mở ra tiềm năng ứng dụng hoa dâm bụt trong việc hỗ trợ phòng ngừa một số bệnh nhiễm khuẩn.
Lưu ý quan trọng
Dù hoa dâm bụt mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, hầu hết các nghiên cứu về loài hoa này vẫn chủ yếu được thực hiện trên quy mô nhỏ hoặc trong môi trường phòng thí nghiệm với liều lượng chiết xuất cao. Do đó, cần thêm các nghiên cứu chuyên sâu hơn trên quy mô lớn để xác định rõ hơn những tác động thực sự của hoa dâm bụt đối với sức khỏe con người.
H.A