Trong những năm gần đây, cùng với tình hình tranh chấp trên khu vực vùng biển chiến lược đang có chiều hướng gia tăng, bên cạnh đó các vấn đề an ninh phi truyền thống cũng đang diễn biến hết sức phức tạp, để tăng cường khả năng hổ trợ cho các nước có liên quan và đồng minh, Mỹ ngày càng đẩy mạnh hoạt động tuần tra hàng hải tại nhiều vùng biển trên thế giới.
Trong đó có một số vùng biển thuộc khu vực Đông Nam Á và châu Á. Lý giải cho hành động này, các chuyên gia quân sự cho rằng chúng xuất phát bởi một số nguyên nhân sau đây:
 |
| Hạm đội 7 cơ động trên biển. Ảnh: Military |
Kiềm chế sự nỗi trỗi dậy của Trung Quốc
Sau chiến tranh Lạnh, sức mạnh tổng hợp của Trung Quốc phát triển mạnh mẽ và gia tăng, ảnh hưởng của Bắc Kinh trên trường quốc tế cũng ngày càng lớn. Hiện nay, Trung Quốc đã trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, trực tiếp đe dọa đến vị trí siêu cường của Mỹ.
Bên cạnh đó, trên lĩnh vực quân sự, quốc phòng, sự phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ về trang bị vũ khí, kỹ thuật quân sự của Trung Quốc cũng đang là thách thức lớn đối với Mỹ.
Chính vì vậy, hoạt động tuần tra của Hải quân Mỹ tại các khu vực vùng biển, trong đó có các vùng biển xung quanh Trung Quốc là nhằm tăng cường bố trí, hiện diện quân sự tại châu Á - Thái Bình Dương, qua đó kiềm chế Trung Quốc phát triển. Đồng thời hoạt động này còn nhằm đề phòng và bao vây Bắc Kinh, hạn chế sự phát triển lực lượng không quân, hải quân Trung Quốc.
 |
| Tàu khu trục USS Lassen từng tuần tra trên Biển Đông. Ảnh: Military |
Xây dựng liên minh quân sự mới ở châu Á
Theo đó trong những năm trở lại gần đây Washingtont đang theo đuổi kế hoạch xây dựng mô hình NATO phiên bản châu Á, nhằm bảo đảm năng lực, hiện diện quân sự của Mỹ tại châu Á - Thái Bình Dương.
Giới lãnh đạo Mỹ cho rằng, việc Trung Quốc trỗi dậy mãnh mẽ đã làm mất thế cân bằng tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Theo đó, Mỹ đặc biệt quan tâm đến việc sự phát triển của Trung Quốc sẽ khiến Mỹ mất vai trò chủ đạo và lãnh đạo trong khu vực.
Vì vậy, Mỹ tăng cường sự hiện diện quân sự tại khu vực, nâng cao năng lực can thiệp quân sự đối với các vấn đề tại khu vực thậm chí còn có tham vọng xây dựng mô hình đồng minh theo kiểu NATO tại khu vực này nhằm thông qua các nước đồng minh, đối tác để bảo đảm năng lực, sự hiện diện quân sự thường xuyên tại khu vực.
Sẵn sàng cho mọi tình huống
Các chuyến tuần tra của Hải quân Mỹ trên khắp các vùng biển ở châu Á - Thái Bình Dương ngoài mục đích kiềm chế Trung Quốc, còn là cơ hội tốt để binh sĩ Mỹ trực tiếp thực hiện nhiệm vụ huấn luyện tác chiến, làm công tác chuẩn bị tốt cho chiến tranh trong tương lai.
Trong các cuộc diễn tập tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Mỹ luôn lấy Trung Quốc, Nga làm đối tượng tác chiến giả định, đồng thời cho rằng, có thể trong tương lại Mỹ sẽ đụng độ với hai nước này trong một số vấn đề tranh chấp tại khu vực.
Bên cạnh đó, để bảo đảm sự chuẩn bị tốt nhất cho các hoạt động tác chiến trong tương lai, Mỹ hy vọng có thể thông qua các biện pháp trinh sát bằng máy bay chiến đấu không người lái, tàu chiến để lấp sự thiếu hụt khả năng trinh sát bằng vệ tinh. Ngoài ra, các hoạt động trinh sát, thu thập thông tin tình báo còn giúp Mỹ tạo cơ sở để chiếm ưu thế về chính trị, kinh tế, quân sự trước các nước đối thủ của mình.
 |
| Hạm đội 7 tuần tra trên Thái Bình Dương. Ảnh: Military |
Giữ vững vị thế siêu cường số 1
Các đời tổng thống Mỹ đều bị ảnh hưởng sâu sắc bởi tư tưởng “Chủ nghĩa bá quyền trên biển”. Theo đó Mỹ luôn muốn duy trì ưu thế sức mạnh tuyệt đối trên biển trước các đối thủ của mình.
Do đó, một trong các mục đích các hoạt động quân sự của Mỹ tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương đó là tiếp tục duy trì tư tưởng chủ nghĩa bá quyền trên biển và mong muốn tự thiết lập một trật tự trên biển theo tư tưởng và luật chơi của Mỹ.
Mời độc giả xem video: Tàu chiến Mỹ tiếp nhiên liệu trên biển trong một chuyến tuần tra ở Thái Bình Dương. (nguồn Hải quân Mỹ)
Lam Ngọc