EU thông qua kế hoạch tăng cường quốc phòng 800 tỷ euro

Trước các nguy cơ tiềm ẩn liên quan đến Nga và sự thay đổi quan điểm của Mỹ trong những ngày gần đây, châu Âu đã quyết định phản ứng. Tại Hội nghị thượng đỉnh bất thường của EU diễn ra hôm thứ Năm (6/3), lãnh đạo của 27 quốc gia thành viên EU đã thông qua kế hoạch của Ủy ban châu Âu (EC) nhằm tăng cường quốc phòng cho toàn bộ lục địa.

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula Von der Leyen cho biết: "Trong lá thư gửi tới các nhà lãnh đạo châu Âu, tôi đã nêu Kế hoạch Tái vũ trang châu Âu, trong đó tập trung sử dụng tất cả các đòn bẩy tài chính để giúp các thành viên nhanh chóng tăng cường chi tiêu quốc phòng ngay từ bây giờ, cũng như trong thập kỷ tới. Châu Âu đã sẵn sàng đảm nhận trách nhiệm của mình. Kế hoạch Tái vũ trang châu Âu có thể huy động gần 800 tỷ euro (863 tỷ USD) giành cho chi tiêu quốc phòng".

Theo đó, kế hoạch "Tái vũ trang châu Âu" sẽ xây dựng các cơ chế tài chính, cho phép các quốc gia thành viên Khối 27 đầu tư nhiều hơn vào quốc phòng và mua sắm thiết bị quân sự, với khoản vay lên tới 150 tỷ euro (161 tỷ USD). Khoản vay này sẽ được sử dụng để đầu tư vào các lĩnh vực quốc phòng có nhu cầu cấp thiết như phát triển hệ thống phòng không, nghiên cứu tên lửa, máy bay không người lái và hệ thống chống máy bay không người lái hay hệ thống pháo binh.

Các nhà lãnh đạo tham dự hội nghị đã tán thành các điểm chính của kế hoạch, bao gồm việc cho phép các quốc gia thành viên tăng cường chi tiêu quân sự mà không bị tính vào thâm hụt ngân sách quốc gia, vốn được giới hạn ở mức 3% GDP.

Cơ chế này sẽ tạo điều kiện cho các thành viên Khối 27 huy động đến 650 tỷ euro (700 tỷ USD) để đầu tư tái thiết quốc phòng trong vòng 4 năm tới. Bà Leyen cũng nhấn mạnh rằng kế hoạch này không chỉ nhằm mục đích củng cố quốc phòng của các quốc gia thành viên EU, mà còn giúp "tăng cường viện trợ cho Ukraine".

Cũng tại hội nghị, các nhà lãnh đạo Khối 27 đã thông qua một tuyên bố chung tiếp tục ủng hộ Ukraine, dù không có sự đồng ý của Hungary. Theo đó, EU cam kết tiếp tục hỗ trợ tài chính đều đặn và ổn định cho Ukraine trong năm 2025 với tổng cộng 30,6 tỷ euro (33 tỷ USD) từ nhiều nguồn, trong đó có lợi nhuận đến từ các tài sản bị "đóng băng" của Nga.

Ngoài ra, EU cũng cho biết đang tiến hành thảo luận việc thành lập một "liên minh tình nguyện", tập trung vào việc thiết lập các cam kết an ninh bền vững cho Kiev, trong trường hợp các bên đạt được một thỏa thuận hòa bình công bằng và lâu dài trong cuộc xung đột Nga-Ukraine. Liên minh bao gồm các nước thành viên Khối 27 và các đối tác, sẽ đưa ra những đảm bảo hỗ trợ cụ thể về quân sự, tài chính, cũng như các biện pháp ổn định khu vực trong dài hạn.

Dự kiến, các lãnh đạo châu Âu sẽ tiếp tục nhóm họp trong ngày hôm nay (7/3) để bàn về vấn thành lập liên minh với sự tham dự của các đồng minh quan trọng như Anh, Thổ Nhĩ Kỳ, Na Uy và Iceland.