Tiểu đoàn Azov là ai? Đối với phía Ukraine, đây có thể coi là "con át chủ bài". Dưới sự chỉ huy của Quân đội Ukraine, tiểu đoàn Azov đã kháng cự vô cùng ngoan cường trong nhà máy thép Azovstal tại Mariupol; cầm chân quân Nga trong suốt 82 ngày đêm.
Tiểu đoàn Azov dù vẫn mạnh miệng tuyên bố “tử thủ đến cùng” tại Azovstal, nhưng không rõ vì lý do gì, họ đã hạ vũ khí và đầu hàng quân đội Nga ngay trong đêm.
Tại sao lực lượng mang tư tưởng cực hữu này, lại dễ dàng đầu hàng như vậy? Những người lính đặc nhiệm Nga tham gia trận chiến tại Mariupol, mới đây đã nói lên sự thật.
Các lý do được lực lượng đặc biệt Nga đưa ra, giải thích cho việc đầu hàng của tiểu đoàn Azov ở Mariupol như sau:
 |
| Hình ảnh của Tiểu đoàn Azov tại thành phố Mariupol khi cuộc chiến chưa nổ ra. Nguồn Avia.pro |
Thứ nhất, hỏa lực pháo binh của quân đội Nga đã làm tiểu đoàn Azov tan vỡ và mất hoàn toàn ý chí chiến đấu.
Quân đội Nga hiếm khi sử dụng hỏa lực hạng nặng khi chiến đấu trong thành phố. Nhưng để nhanh chóng giành quyền kiểm soát Mariupol, Nga đã quyết định sử dụng vũ khí hạng nặng; đồng thời áp dụng chiến thuật ném bom rải thảm, đánh dữ dội vào vị trí trú quân cuối cùng của tiểu đoàn Azov, tại nhà máy thép Azovstal.
Sau những màn hỏa lực ác liệt của cả pháo binh và không quân, Quân đội Nga bắt đầu tấn công khi quân phòng thủ đến khi không còn sức chống cự; chiến thuật này đã được Quân đội Liên Xô sử dụng trong Thế chiến thứ hai.
 |
| Hình ảnh hỏa lực của Quân đội Nga tấn công vào nhà máy thép Azostal. Nguồn AFP |
Ví dụ, trong trận Berlin, Quân đội Liên Xô đã điều 42.000 khẩu pháo, súng cối, bệ phóng tên lửa; 6.250 xe tăng và hơn 7.500 máy bay tham gia cuộc tổng tấn công. Quân đội Liên Xô đã bắn liên tiếp 1,2 triệu quả đạn pháo, thổi bay Quân đội Đức vào biển lửa ở các vị trí phòng thủ bên ngoài thủ đô Berlin.
Ngoài ra, nếu Quân đội Liên Xô gặp phải sự kháng cự ngoan cố của quân Đức trên đường tấn công, quân đội Liên Xô sẽ điều máy bay ném bom IL-2 đến bắn phá dữ dội vào vị trí của quân Đức.
Ví dụ, khi quân đội Liên Xô gặp phải sự kháng cự ngoan cố của lực lượng SS trên một vùng cao bên ngoài Berlin trong cuộc tấn công. Quân đội Liên Xô đã gọi máy bay ném bom Il-2 và biến trận địa phòng ngự của SS thành một biển lửa.
Đồng thời dưới sự yểm trợ của xe tăng, lực lượng bộ binh Quân đội Liên Xô đã tiêu diệt hơn 30.000 quân Đức. Chiến thuật “làm mềm chiến trường” bằng hỏa lực này, đã được sử dụng trong chiến đấu đường phố ở Mariupol.
 |
| Hình ảnh hỏa lực của Quân đội Nga tấn công vào nhà máy thép Azostal. Nguồn AFP |
Cuộc chiến trong đô thị cho thấy, để giảm thương vong cần phải tăng cường hỏa lực, thậm chí phá hủy toàn bộ thành phố bằng ném bom rải thảm, đồng thời cắt nước, điện và lương thực của quân phòng thủ (tất nhiên thường dân trong khu vực đô thị cần được đối xử ưu đãi theo Công ước Geneva, được cung cấp nước uống và thực phẩm, chăm sóc y tế cần thiết).
Tại thành phố Mariupol, quân đội Nga đã sử dụng phương pháp ném bom rải thảm để phá hủy các vị trí trên bề mặt thành phố. Trận ném bom rải thảm bằng máy bay ném bom chiến lược Tu-22M, gần như đưa tiểu đoàn Azov đến hoàn toàn tuyệt vọng; khiến tiểu đoàn Azov gục ngã bỏ vũ khí và đầu hàng.
 |
| Ảnh: Máy bay ném bom chiến lược Tu-22M2 tham gia ném bom hạng nặng vào Nhà máy thép Azostal. Nguồn Sina |
Thứ hai, Tiểu đoàn Azov thiếu vũ khí hạng nặng để tham gia chiến đấu và sự đầu hàng của Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 36 của Quân đội Ukraine tại Mariupol càng khiến Tiểu đoàn Azov mất tinh thần.
Thế trận phòng thủ thành phố không chỉ là sự kháng cự của bộ binh mà còn đòi hỏi quân phòng thủ phải chống trả sự tấn công của đối phương với sự hiệp đồng của xe tăng và pháo hạng nặng.
Nhưng các binh sĩ tiểu đoàn Azov rõ ràng không có yếu tố này. Tiểu đoàn Azov kháng cự rất ngoan cường, một số bính sĩ tiểu đoàn Azov đã bỏ vũ khí đầu hàng, nhưng chỉ huy tiểu đoàn Azov lại coi những binh sĩ đầu hàng là “kẻ phản quốc”. Điều này chứng tỏ ý chí phản kháng của họ quả là ngoan cường.
Tuy nhiên, dựa vào ưu thế về hỏa lực mạnh, quân đội Nga đã tiêu diệt được xe tăng và pháo hạng nặng của quân đội Ukraine trong khu vực đô thị. Tiểu đoàn Azov ban đầu có vài quả pháo hạng nặng, nhưng đạn pháo nhanh chóng cạn kiệt.
Nếu không có sự hỗ trợ của hỏa lực pháo binh thì tiểu đoàn Azov có thể chống cự được bao lâu? Tất cả đều dựa vào bộ binh và vũ khí hạng nhẹ để đối địch lại Quân đội Nga với hỏa lực dữ dội như trên; nên thành bại chỉ là vấn đề thời gian.
 |
| Ảnh: Quân đội Ukraine chiến đấu tại Mariupol chỉ có vũ khí hạng nhẹ mà không có hỏa lực chi viện. Nguồn Sina |
Việc Lữ đoàn 36 Thủy quân lục chiến Ukraine đầu hàng cũng khiến binh lính của tiểu đoàn Azov bị tan rã. Đó là lý do mà các sĩ quan và binh sĩ của Lữ đoàn 36 nên phối hợp với Tiểu đoàn Azov để cùng nhau canh giữ thành phố và chống trả đến cùng.
Tuy nhiên, do mâu thuẫn nội bộ giữa quân đội chính quy Ukraine và tiểu đoàn Azov. Ví dụ, chính quyền Kiev ưu tiên gửi vũ khí của Mỹ cho tiểu đoàn Azov hơn là quân đội chính quy Ukraine. Điều này dẫn đến mâu thuẫn giữa quân đội chính quy Ukraine và quân Tiểu đoàn Azov.
Do đó, mặc dù là quân chính quy và là lực lượng phòng thủ chính tại Mariupol, nhưng Lữ đoàn 36 thủy quân lục chiến Ukraine không có ý định chống cự.
Sau khi hơn 1.000 sĩ quan, chiến sĩ Lữ đoàn 36 Thủy quân lục chiến đầu hàng, còn một số sĩ quan, binh sĩ quyết định đột phá; nhưng họ không đột phá được, do sự đánh chặn của hỏa lực Nga.
Do vậy, các sĩ quan và binh sĩ còn lại của Lữ đoàn thủy quân lục chiến 36 dần buông vũ khí và đầu hàng.
Lữ đoàn thủy quân lục chiến 36 của Quân đội Ukraine là một đơn vị tinh nhuệ của Quân đội Ukraine. Sự đầu hàng của Lữ 36 về mặt khách quan có thể nói là đẩy nhanh tốc độ đầu hàng và là đòn giáng mạnh vào ý chí kháng cự của tiểu đoàn Azov.
 |
Hình ảnh binh sĩ Lữ đoàn 36 TQLC Ukraine ở Mariupol đầu hàng do truyền thông Nga đăng tải hôm 13.4 (Nguồn Daily Mail)
|
Thứ ba, người dân Mariupol đã thực sự ủng hộ quân Nga và chỉ đường cho quân Nga tấn công vào tiểu đoàn Azov, tiêu diệt hoàn toàn tuyến phòng thủ cuối cùng của tiểu đoàn Azov.
Các nhà chức trách Ukraine không bao giờ tưởng tượng rằng, với tư tưởng cực hữu phát xít của Tiểu đoàn Azov, sẽ hướng người dân Mariupol về phía quân đội Nga.
Với sự giúp đỡ của những công nhân ở nhà máy gang thép Azovstal, đã chỉ ra phương hướng và giúp quân Nga tiến nhanh vào nhà máy thép Azovstal. Quân đội Nga nhanh chóng xác định được vị trí của một số bồn chứa nước trong nhà máy thép và phá hủy các bồn chứa nước này.
Điều này đã làm cho lực lượng Quân đội Ukraine còn lại và tiểu đoàn Azov trong nhà máy thép Azovstal mất đi ý chí chiến đấu đến cùng; vì nước sinh hoạt của họ đã không còn, vậy họ còn có thể chiến đấu?
Quân đội Nga tuyên bố rằng, một số sĩ quan và binh sĩ của tiểu đoàn Azov đã đầu hàng một ngày sau khi nguồn nước bị cắt. Ba ngày sau khi nước bị cắt, chỉ huy tiểu đoàn Azov đầu hàng.
 |
| Đồ họa đường hầm dưới nhà máy thép Azovstal. Nguồn Sina |
Tiểu đoàn trưởng Azov là người chỉ huy Ukraine có ý chí chống trả kiên quyết nhất cuối cùng cũng phải đầu hàng, các binh sĩ dưới quyền cũng đầu hàng.
Khi Quân đội Nga đang dọn dẹp chiến trường, họ phát hiện trong đường hầm của nhà máy thép vẫn còn nhiều ngũ cốc, mì ống và các sản phẩm thực phẩm khác của Tiểu đoàn Azov; nhưng họ không thể sống nếu không có nước.
Vì thế, thà ra hàng còn hơn là chết do khát và như vậy, các chiến binh tiểu đoàn Azov đã ra đầu hàng nhanh chóng.
 |
| Quân đội Nga sơ tán thường dân ra khỏi thành phố Mariupol. Nguồn Sina |
Tiến Minh