“Nếp gấp thời gian": Hành trình xuyên không gian, thời gian kỳ thú

“Nếp gấp thời gian” có một cốt truyện đầy cảm xúc. Câu chuyện bắt đầu vào một đêm giông bão, khi Meg Murry, em trai Charles Wallace và mẹ của họ đang ở trong bếp thì một vị khách bí ẩn xuất hiện. Người lạ này đề cập đến khái niệm "khối lập phương bốn chiều" và mở ra một cuộc phiêu lưu kỳ diệu cho Meg, Charles Wallace và người bạn Calvin O'Keefe. Họ bắt đầu hành trình xuyên qua không gian và thời gian để giải cứu cha của Meg, một nhà vật lý đã biến mất bí ẩn trong khi thử nghiệm du hành xuyên thời gian ở chiều thứ năm.

Bên dưới lớp vỏ của một cuộc phiêu lưu xuyên không gian đầy kịch tính, "Nếp gấp thời gian" thực chất là một câu chuyện chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc về bản chất con người, sự đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, cũng như tầm quan trọng của tình yêu thương. Những chủ đề mà Madeleine L’Engle khai thác không chỉ giúp tác phẩm vượt qua giới hạn của một cuốn tiểu thuyết thiếu nhi thông thường mà còn tạo ra sự kết nối mạnh mẽ với mọi lứa tuổi độc giả.

Một trong những chủ đề nổi bật nhất của cuốn sách là cuộc chiến giữa ánh sáng và bóng tối, một ẩn dụ kinh điển trong văn học. Hành tinh Camazotz, nơi mà Meg và những người bạn của cô phải đến để giải cứu cha mình, là biểu tượng của sự kiểm soát tuyệt đối, nơi tất cả cư dân bị đồng hóa và mất đi bản sắc cá nhân. Dưới sự cai trị của “Nó” (The IT), mọi người đều hành động theo cùng một nhịp điệu, không có chỗ cho sự sáng tạo hay tự do ý chí.

L’Engle đã sử dụng Camazotz như một lời cảnh tỉnh về những nguy cơ của sự đàn áp tư tưởng. Hành tinh này là biểu tượng của một thế giới nơi sự đồng nhất được tôn vinh đến mức tuyệt đối, khiến cho bất kỳ cá nhân nào có suy nghĩ khác biệt đều bị coi là lệch lạc và nguy hiểm. Điều này phản ánh nhiều vấn đề trong lịch sử nhân loại, nơi mà những hệ tư tưởng độc tài thường áp đặt một quy chuẩn chung lên toàn xã hội, bóp nghẹt sự sáng tạo và cảm xúc của con người.

Trong khi đó, nhóm nhân vật chính đại diện cho ánh sáng, tình yêu và lòng nhân ái. Họ không có sức mạnh siêu nhiên hay vũ khí tối tân, nhưng họ có thứ quan trọng nhất - sự khác biệt, lòng trắc ẩn và tình yêu thương. Cuộc chiến giữa Meg và “Nó” không phải là một cuộc chiến vật lý mà là một trận chiến về tinh thần, nơi sức mạnh của tình cảm chân thành có thể vượt qua sự kiểm soát tàn nhẫn của lý trí thuần túy.

Tình yêu là một chủ đề then chốt trong "Nếp gấp thời gian". Nhưng không giống như nhiều câu chuyện thiếu nhi khác tập trung vào tình cảm gia đình theo cách truyền thống, cuốn sách của L’Engle nhấn mạnh tình yêu dưới dạng sự thấu hiểu và chấp nhận bản thân cũng như người khác.

Meg Murry, nhân vật chính, là một cô gái không hoàn hảo. Cô có tính cách nóng nảy, dễ mất kiểm soát và luôn cảm thấy mình là người ngoài cuộc. Nhưng chính những khuyết điểm mà cô ghét bỏ lại trở thành sức mạnh giúp cô chiến thắng cái ác. Khi đối mặt với “Nó”, Meg nhận ra rằng mình không thể chiến đấu theo cách của kẻ thù—cô không thể dùng trí tuệ thuần túy hay sức mạnh thể chất để vượt qua sự kiểm soát của thế lực bóng tối. Thay vào đó, chính tình yêu mà cô dành cho em trai Charles Wallace, tình yêu mà “Nó” không thể hiểu hay kiểm soát, đã giúp cô chiến thắng.

Đây là một thông điệp mạnh mẽ về giá trị của sự khác biệt. Trong một thế giới thường xuyên đặt ra tiêu chuẩn về sự hoàn hảo và buộc con người phải tuân theo những khuôn mẫu nhất định, Nếp Gấp Thời Gian nhắc nhở chúng ta rằng chính những điểm không hoàn hảo mới làm nên bản sắc cá nhân. Meg không trở thành anh hùng vì cô thay đổi bản thân để phù hợp với tiêu chuẩn xã hội, mà vì cô học cách chấp nhận và tận dụng những đặc điểm vốn có của mình để tạo ra sự khác biệt.

Madeleine L’Engle đã khéo léo kết hợp các yếu tố khoa học, tôn giáo và triết học vào tác phẩm của mình, tạo nên một câu chuyện mang tính biểu tượng sâu sắc. Khái niệm “tesseract” (khối lập phương bốn chiều) là một cách tiếp cận khoa học về du hành thời gian, nhưng nó cũng mang hàm ý triết học về cách con người có thể vượt qua giới hạn của thực tại thông qua sự hiểu biết và niềm tin.

Cuốn sách cũng chứa đựng nhiều tham chiếu đến các nhân vật lịch sử và tôn giáo như Chúa Giê-su, Phật Thích Ca, Leonardo da Vinci và William Shakespeare, những con người đã sử dụng trí tuệ và lòng trắc ẩn để đấu tranh chống lại bóng tối trong thế giới thực. Điều này cho thấy rằng cuộc chiến giữa ánh sáng và bóng tối không chỉ diễn ra trong tưởng tượng mà còn là một cuộc chiến liên tục trong lịch sử nhân loại.

Dù đã hơn 60 năm trôi qua kể từ khi “Nếp gấp thời gian” ra mắt, tác phẩm này vẫn giữ nguyên giá trị và ý nghĩa của nó. Cuốn sách không chỉ là một câu chuyện phiêu lưu hấp dẫn mà còn là một bài học về lòng can đảm, sự khác biệt và tình yêu thương. Nó thách thức người đọc suy nghĩ về sự kiểm soát của xã hội, ý nghĩa của tự do cá nhân và tầm quan trọng của việc đứng lên vì điều đúng đắn.