 |
| Ảnh minh họa. |
Nghe nói có phương pháp ngâm chân của y học cổ truyền giúp phòng trị chứng mất ngủ, nhiều độc giả và bạn đọc Nguyễn Thị Thắm (Đông Anh, Hà Nội) đã đề nghị tòa soạn hướng dẫn.
ThS.BS Hoàng Khánh Toàn, Chủ nhiệm Khoa Y học Cổ truyền, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 cho biết: Thời hiện đại, khi nhịp sống và làm việc quá nhanh, căng thẳng thì mất ngủ là chuyện không hiếm gặp. Khi lâm vào tình trạng này, thông thường người ta hay lấy các thuốc trấn tĩnh, an thần của y học hiện đại làm cứu cánh. Nhưng các thuốc này đôi khi cũng tỏ ra bất lực, đó là chưa kể đến những tác dụng không mong muốn mà chúng đem lại.
Lúc này, nhiều khi, những biện pháp giàu tính tự nhiên của y học cổ truyền như xoa bóp, bấm huyệt, tập luyện khí công dưỡng... lại tỏ ra có vai trò khá hữu hiệu, trong đó không thể không kể đến phương pháp ngâm chân chữa mất ngủ mà Đông y gọi là “Dược dục liệu pháp”. Có nhiều cách ngâm thông thường hoặc theo biểu hiện của bệnh để ngâm như sau đây.
Ngâm nước ấm: Nước ấm tự nhiên 1 chậu, ngâm cả hai chân trong 20 phút, mỗi ngày 1 - 2 lần nhưng nhất thiết phải có 1 lần trước khi ngủ tối, đúng như cổ nhân đã nói “sau ăn 300 bước, trước ngủ một chậu ngâm”. Tuỳ theo điều kiện thời tiết và tính mẫn cảm của từng người, nhiệt độ nước ngâm vào khoảng từ 38 - 43°C.
Ngâm giấm gạo: Ngô thù du 20g, giấm gạo lượng vừa đủ. Sắc kỹ ngô thù du lấy nước bỏ bã rồi hoà thêm giấm gạo, ngâm cả hai chân trong 30 phút, mỗi ngày 1 lần trước khi ngủ tối. Theo y học cổ truyền, công thức này có tác dụng làm cho hai tạng Tâm và Thận giao hoà được với nhau, từ đó làm cho giấc ngủ có chất lượng hơn.
Ngâm chân kết hợp xoa thái dương: Từ thạch 20g, chích ngũ gia 20g, phục thần 15g, ngũ vị tử 10g. Trước tiên, sắc từ thạch trong 30 phút rồi cho các vị thuốc khác vào sắc tiếp 30 phút nữa là được, bỏ bã lấy nước ngâm chân trong 20 phút, mỗi tối 1 lần kết hợp với việc dùng nước thuốc xoa nhiều lần lên vùng trán và thái dương.
Ngâm thuốc: Đan sâm 20g, bạch truật 15g, hoàng liên 12g, viễn chí 10g, toan táo nhân 15g, trân châu mẫu 10g. Tất cả các vị thuốc đem sắc kỹ lấy nước ngâm chân trong 30 phút, mỗi ngày 1 lần trước khi ngủ tối.
Mất ngủ kèm bốc hỏa: Từ thạch 20g, sinh long cốt 15g, cúc hoa 15g, hoàng cầm 12g, dạ giao đằng 20g. Tất cả các vị đem sắc lấy nước ngâm chân mỗi tối trước khi đi ngủ trong 30 phút. Công thức này rất thích hợp cho những người bị mất ngủ kèm theo đau đầu, hay có cơn bốc hoả, trong ngực bụng cồn cào, bức bối không yên...
Để làm tăng công dụng tĩnh tâm an thần, trong khi ngâm chân nên kết hợp với thư giãn, toàn thân thả lỏng, thở đều, nhẹ và sâu. Sau đó, có thể dùng các ngón tay day ấn vùng thái dương, miết vùng trán và xoa xát vùng gáy trong vài phút. Đương nhiên, việc điều chỉnh chế độ làm việc và nghỉ ngơi, chủ động điều tiết đời sống tình cảm, hạn chế đến mức thấp nhất các yếu tố làm căng thẳng thần kinh... là không thể thiếu được.
Nhật Hà