Chết não có khả năng hồi phục hay không?

Chết não là tình trạng mất hoàn toàn chức năng của não và thân não. Thân não là cấu trúc nối giữa hai bán cầu não bộ và tủy sống, có chức năng dẫn truyền các tín hiệu thần kinh từ não ra ngoại vi thông qua tủy sống. Bên cạnh đó, thân não còn là nơi điều hòa và kiểm soát các hoạt động sống quan trọng của cơ thể, bao gồm hô hấp, tuần hoàn và điều hòa thân nhiệt.

Kết luận chết não mang tính pháp lý, đòi hỏi sự chính xác cao. Để chẩn đoán bệnh nhân chết não, bác sĩ sẽ đánh giá nhiều yếu tố khác nhau như các triệu chứng lâm sàng, các thử nghiệm lâm sàng, phương pháp cận lâm sàng và thời gian chết não được Bộ Y tế quy định. Ê-kíp chẩn đoán chết não phải bao gồm 3 bác sĩ đáp ứng đủ điều kiện theo quy định. Lặp lại các xét nghiệm để chẩn đoán chết não vào các thời điểm 6 giờ và 12 giờ kể từ lần chẩn đoán đầu tiên.

Nhìn bệnh nhân có nhịp tim, mạch đập, da hồng, tay ấm,... như đang ngủ được chẩn đoán chết não, người nhà khó có thể chấp nhận. Theo Tiến sĩ Panayiotis Varelas, trưởng khoa thần kinh tại Đại học Y Albany, việc đưa ra chẩn đoán chết não lúc này là cần thiết. Nguyên nhân bởi chết não là tình trạng tổn thương vĩnh viễn và không phục hồi. Gia đình cần ổn định tâm lý để giải quyết một số vấn đề. Một trong số đó là việc loại bỏ máy thở (ảnh hưởng chi phí), khả năng hiến tạng và mô.

Lý giải tình trạng bệnh nhân tim đập, cơ thể mềm mại, tứ chi ấm hồng vẫn được chẩn đoán chết não, tiến sĩ Pannayiotis Varelas cho rằng những phản ứng này là nhờ vào các thiết bị hỗ trợ y tế. Những phương pháp như hồi sức tim phổi (CPR), thông khí nhân tạo và oxy hóa qua màng ngoài cơ thể (ECMO), sử dụng máy tim – phổi để oxy hóa máu bên ngoài cơ thể. Nhờ những phương pháp, thiết bị này, ngay cả khi bộ não không hoạt động, chúng vẫn có thể giữ cơ thể sống, các hệ cơ quan khác hoạt động trong một thời gian.

Nhiều người còn nhầm lẫn giữa trạng thái thực vật, hôn mê với chết não. Vậy nhưng, khi hôn mê hay trạng thái thực vật, thân não vẫn hoạt động. Một số dạng ý thức có thể còn tồn tại. Người bệnh có thể thở mà không cần trợ giúp. Họ vẫn có cơ hội hồi phục dù mong manh. Một số trường hợp, người ở trạng thái thực vật có thể vẫn bộc lộ một số cảm giác phản ứng, được phát hiện bằng cách quét não mặc dù không thể tương tác với môi trường xung quanh. Trong khi đó, y văn chưa ghi nhận trường hợp nào được chẩn đoán chết não mà não còn hoạt động hay có thể hồi phục.

Trước khi xác nhận chết não, mọi việc có thể cứu sống bệnh nhân đều được thực hiện. Sau khi được chẩn đoán chết não, bệnh nhân được tuyên bố là đã chết về mặt pháp lý. Đây là thời điểm sẽ xuất hiện trên giấy chứng tử. Thời điểm tử vong không phải là thời điểm máy thở được tháo ra.