Dưa chuột là một trong những loại rau củ được dùng nhiều trong các bữa cơm của gia đình Việt. Dưa chuột có thể ăn sống, muối, làm salad. Nhiều người chỉ nghĩ rằng chỉ có 1 loại dưa chuột. Tuy nhiên, dưa chuột có đến 10 loại mà không phải ai cũng biết để phân biệt.
Dưa chuột nếp ta
Nổi tiếng và phổ biến nhất trong tất cả các loại dưa chuột phải kể đến đó là dưa chuột nếp ta. Dưa chuột nếp ta là loại cây dây leo có thân chắc khỏe, nhiều nhánh, quả thon dài với chiều dài trung bình khi chín khoảng 20cm. Vỏ quả có màu xanh, thịt dầy, thơm, giòn và ngon. Cây có thể chịu lạnh tốt, khả năng chống chọi sâu bệnh cao và sinh trưởng nhanh mà không cần điều kiện chăm sóc quá khắt khe.
Tại nước ta, dưa chuột nếp ta phân bố chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc thuộc Đồng bằng sông Hồng. Chúng có thể được dùng để ăn sống trực tiếp, làm gỏi dưa chuột hay chế biến thành nhiều món ăn khác nhau.
Dưa chuột nếp là loại dưa chuột phổ biến ở Việt Nam.
Dưa chuột chùm gai
Dưa chuột chùm gai có xuất xứ từ nước Nga, là giống cây tự thụ phấn, cho năng suất cao và rất dễ trồng, mỗi chùm sẽ cho ra từ 7 - 8 quả sau thời gian từ 30 - 45 ngày gieo hạt.
Đặc điểm của quả dưa chuột chùm gai rất dễ nhận diện chính là phần vỏ màu xanh thẫm, trên thân có chi chít các gai nhỏ bao bọc xung quanh trái. Khi ăn sẽ thấy thịt dưa rất giòn và ngọt.
Cây rất phù hợp với khí hậu Việt Nam nên có thể trồng ở nhiều khu vực và không có nơi phân bố cụ thể. Chúng có thể được dùng làm salad, ăn sống hay chế biến chung với các món ăn khác.
Dưa chuột kiếm
Xuất hiện ở nước ta chỉ vài năm trở lại đây nhưng giống dưa chuột này được rất nhiều người quan tâm và trồng thử. Đặc điểm của dưa chuột kiếm là vỏ ngoài màu xanh đậm, xung quanh có nhiều gai bao bọc và hơn hết là kích thước siêu to của nó, với chiều dài trung bình từ 30 - 50cm. Phần thịt bên trong đặc ruột, hầu như không có hạt, thịt rất ngọt và mọng nước.
Nhờ đặc điểm phát triển nhanh, sản lượng nhiều, chống chịu với sâu bệnh tốt và không yêu cầu kỹ thuật trồng quá cao nên chúng được trồng rộng rãi ở Việt Nam.
Dưa chuột mèo
Là một giống dưa chuột đặc biệt, có đặc điểm khác so với những loại dưa chuột kể trên. Dưa chuột mèo là cái tên không quá phổ biến nhưng nói về độ độc lạ thì không thể không kể đến.
Đặc điểm của giống dưa chuột này chính là trọng lượng lớn hơn nhiều so với những giống khác. Mỗi quả trung bình có thể nặng từ 0,5 - 1kg. Cá biệt có quả nặng đến 2kg. Thịt dưa chuột mèo khá ngọt mát, cùi dày và giòn.
Tại nước ta, chúng được trồng bởi đồng bào dân tộc Mông, phân bố ở các tỉnh miền núi phía Bắc như: Lào Cai, Sơn La, Yên Bái,... Bạn có thể tìm thấy giống dưa chuột này ở các chợ dân tộc hay các trang thương mại điện tử với giá từ 30.000 - 50.000 đồng/1kg.
Dưa chuột chùm trơn
Dưa chuột chùm trơn có những đặc điểm khá giống với dưa chuột chùm gai. Chúng cũng có phần vỏ màu xanh thẫm, với chiều dài trung bình khoảng 10cm nhưng lại không có phần gai nhỏ bao bọc xung quanh nên được gọi là dưa chuột chùm trơn.
Những quả dưa chuột khi già thường có trọng lượng từ 90 - 100g và dài khoảng 10 - 12cm. Thời gian sinh trưởng của quả khá ngắn tầm 30 - 45 ngày là có thể thu hoạch, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt.
Hiện nay, hạt giống dưa chuột chùm trơn được bán rộng rãi tại các cửa hàng hạt giống cũng như các trang thương mại điện tử với giá dao động từ 15.000 - 20.000 đồng/ gói 10 hạt.
Dưa chuột baby
Có xuất xứ từ Israel, loại dưa chuột baby có kích thước khoảng từ 9 - 11cm, vỏ quả màu xanh đậm, nhẵn bóng và không có gai. Phần thịt của chúng rất giòn, ngọt thanh và không bị đắng. Dưa chuột baby có ưu điểm chịu lạnh rất tốt và trồng được ở nhiều thời điểm khác nhau trong năm.
Do rất dễ trồng và chăm sóc nên dưa chuột baby phân bố hầu như ở tất cả các tỉnh thành nước ta. Người ta thường sử dụng chúng để ăn kèm với một số món ăn, phổ biến như là làm món dưa muối.
Về giá thành, trên thị trường hiện nay đang bán hạt giống dưa chuột baby với giá từ 33.000 đồng - 35.000 đồng/ gói 10 hạt, bạn có thể tìm mua tại các trang thương mại điện tử cũng như các cửa hàng bán hạt giống.
Dưa chuột Thái Lan
Với năng suất cao, thời gian sinh trưởng ngắn, dưa chuột Thái Lan đang ngày càng được nhiều bà con quan tâm. Quả dưa chuột Thái Lan có chiều dài trung bình từ 18 - 20cm, quả thẳng dài, màu xanh mướt, thịt giòn và có độ ngọt mát. Trung bình chỉ cần 30 ngày sau khi gieo hạt là có thể thu hoạch.
Quả dưa chuột Thái Lan có thể được trồng quanh năm ở rất nhiều địa phương tại Việt Nam. Chúng được dùng để chế biến các món salad, ăn trực tiếp hoặc làm món muối chua ăn rất ngon.
Dưa chuột Shiraz
Loại dưa chuột Shiraz có thể sinh trưởng và thích nghi được với nhiều dạng thời tiết khác nhau đồng thời có khả năng chống chịu với sâu bệnh cao.
Về đặc điểm, dưa chuột Shiraz có chiều dài trung bình từ 16 - 18cm, vỏ quả màu xanh đậm và có nhiều đường gân sọc nổi khắp thân. Thịt dưa chuột Shiraz cũng được đánh giá cao bởi độ giòn ngọt mà chúng mang lại.
Cũng giống như những loại dưa chuột phổ biến khác, dưa chuột Shiraz không có địa điểm phân bố cố định. Chúng có thể được trồng ở nhiều địa phương khác nhau do đặc tính dễ sinh trưởng. Loại dưa này được dùng để ăn sống, chế biến salad hay ép lấy nước uống đều được.
Dưa chuột bao tử
Từ trước đến nay, nhiều người nghĩ rằng dưa chuột hái lúc còn quả bé là dưa chuột bao tử. Tuy nhiên, dưa chuột bao tử là giống lai từ Mỹ, Nhật, Thái Lan và Hà Lan, phù hợp trồng ở khí hậu ôn đới.
Về ngoại hình, dưa chuột bao tử khá nhỏ so với các loại khác, có chiều dài trung bình chỉ từ 3 - 5cm. Phần vỏ màu xanh đậm da sần sùi, thịt dày và ngọt, không bị đắng. Sinh trưởng khá nhanh chỉ từ 30 - 35 ngày là có thể thu hoạch.
Loại dưa chuột này phân bố chủ yếu ở Đà Lạt, nơi có khí hậu ôn đới thích hợp để cây sinh trưởng. Các món được chế biến từ dưa chuột bao tử phải kể đến như là các món xào, salad, dưa muối,...
Dưa chuột trắng
Khác những loại dưa chuột trên có màu xanh thì dưa chuột trắng cũng gây chú ý về màu sắc. Dưa chuột trắng có đặc điểm khi còn non sẽ có màu xanh nhưng đến khi chín sẽ ngả sang màu trắng. Chiều dài trung bình của quả từ 4 - 6cm, vỏ mỏng, có hương vị ngọt thanh, tươi mát. Sau khi trồng từ 40 - 50 ngày là có thể thu hoạch. Cây có thể sinh trưởng trong điều kiện khắc nghiệt và tương đối dễ trồng.
Dưa chuột trắng có thể được sử dụng để làm các món salad, sử dụng làm nước ép, muối chua có công dụng điều hòa huyết áp và ổn định sức khỏe rất tốt.
Theo Thùy Dương/ Thuơng Hiệu và Pháp Luật