Thẩm phán, giảng viên Sài Gòn xâm phạm chỗ ở người khác: Truy tố án gì?

Ngày 27/2, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TPHCM đã hoàn tất kết luận điều tra, chuyển hồ sơ sang Viện KSND cùng cấp đề nghị truy tố bị can Nguyễn Hải Nam (nguyên Phó Chánh án Tòa án nhân dân quận 4) và Lâm Hoàng Tùng (giảng viên Trường Đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm sát tại TPHCM) về tội "Xâm phạm chỗ ở người khác", theo khoản 2 Điều 158 Bộ luật Hình sự 2015.

Kết luận điều tra cho thấy, ngày 10/10/2017, bà Hoàng Trọng Anh Chi (SN 1982, sống tại quận 3, TP HCM) ký hợp đồng bán căn nhà 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm cho bà Hoàng Thị Thu Thảo (SN 1983, sống tại quận Bình Thạnh, TP HCM) với giá 25 tỷ đồng và thanh toán trong 4 đợt. Thời điểm đó, căn nhà được xây dựng 80% chưa hoàn công, dự kiến hoàn công khoảng tháng 12/2017.

Theo thỏa thuận giữa hai bên, bà Hoàng Trọng Anh Chi giao công trình nhà đang xây dựng để bà Hoàng Thị Thu Thảo tiếp quản, thực hiện quản lý thi công sau khi nhận tiền cọc đợt 1.

Từ đầu tháng 1/2017, bà Thảo đã thanh toán cho bà Chi 7 tỷ đồng tiền cọc, kèm theo một số chi phí khác khoảng 1,2 tỷ đồng. Khi nhận số tiền trên, bà Chi đã bàn giao nhà cho bà Thảo giám sát.

Đến ngày 10/1/2018, bà Thảo và Chi gia hạn thời gian hoàn công đến cuối tháng 1/2018. Bên bán sẽ thanh toán tiền lãi của 7 tỷ đồng. Trường hợp bên mua là bà Thảo không đồng ý gia hạn thêm thì bà Chi sẽ hoàn cọc 7 tỷ cộng chi phí 1,174 tỷ kèm lãi 6 tháng. Do công trình xây trái phép nên đã bị Thanh tra Sở Xây dựng TP.HCM ra quyết định xử phạt hành chính 7,5 triệu với chủ đầu tư công trình là bà Chi.

Tuy nhiên, đến tháng 4/2018, công trình chưa hoàn công và thủ tục chuyển nhượng căn nhà chưa được thực hiện. Bà Thảo yêu cầu bà Chi trả lại tiền cọc và chi phí phát sinh nhưng không được đồng ý.

Ngày 13/4/2018, bà Thảo khởi kiện vụ việc ra Tòa án nhân dân quận 1. Khi đó, bà Thảo vẫn đang tiếp tục thi công hoàn thiện căn nhà. Đến tháng 3/2019, bà Thảo đưa bốn con nhỏ đến căn nhà này sinh sống.

Chiều 19/9/2019, khi bà Thảo đang ở Đà Lạt, ông Lâm Hoàng Tùng (là người được bà Chi ủy quyền giải quyết các tranh chấp liên quan đến nhà số 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm) cùng nhiều người khác xông vào nhà dùng vũ lực gây sức ép, buộc những người trong nhà phải ra khỏi nhà rồi chiếm giữ nhà đến ngày 28/9/2019.

Sau đó, trên mạng xã hội xuất hiện clip ghi lại sự việc nhóm các ông Lâm Hoàng Tùng, Nguyễn Hải Nam (bạn ông Tùng) tranh chấp tại căn nhà 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Sau đó, bà Thảo đã làm đơn tố cáo việc bị chiếm nhà và bị ông Tùng, Nam bắt cóc các con và chiếm giữ căn nhà đang tranh chấp. Quá trình điều tra, ngày 1/10/2019, Công an quận 1 đã khởi tố bị can, bắt tạm giam Nguyễn Hải Nam và Lâm Hoàng Tùng. Công an quận 1 sau đó đã chuyển hồ sơ vụ án lên Công an TPHCM điều tra theo thẩm quyền và đến nay đã hoàn tất kết luận điều tra.

Tại cơ quan điều tra, Lâm Hoàng Tùng khai rằng, bản thân ông góp vốn mua và xây dựng căn nhà 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm cùng bà Hoàng Trọng Anh Chi nhưng để cho bà này đứng tên. Khi ngôi nhà đang xây dựng thì bà Chi lập hợp đồng bán căn nhà cho bà Thảo. Khi nhận tiền 7 tỷ đồng, bà Chi bàn giao cho bà Thảo tiếp tục xây dựng nhà.

Cũng theo lời khai của bị can Tùng, do bà Thảo xây dựng sai phép nên bà Chi ký hợp đồng ủy quyền cho Tùng hoàn tất thủ tục điều chỉnh giấy phép xây dựng và giải quyết các tranh chấp liên quan đến căn nhà. Tùng nhiều lần thông báo yêu cầu bà Thảo khắc phục vi phạm xây dựng nhưng không nhận được sự hợp tác. Ngày 19/9/2019, Tùng thuê văn phòng thừa phát lại Quận 1 đến căn nhà lập vi bằng và lấy lại nhà. Khi bị can đến, cửa đang mở nên Tùng vào nhà, nói rằng căn nhà của mình, đang xây dựng sai phép không đảm bảo an toàn nên những người trong nhà nên tự nguyên đi ra.

Bị can Tùng khai, bản thân không đe dọa, ép buộc những người trong nhà ra ngoài. Việc Tùng bế các cháu bé ra ngoài là do người phụ nữ ở trong nhà đi ra ngoài nhưng không bế các cháu đi theo nên ông bế những đứa trẻ ra xe taxi, đi tìm bà Thảo giao lại.

Bị can Nguyễn Hải Nam khai rằng, bản thân học chung cao học với Lâm Hoàng Tùng nên quen biết nhau. Ông Nam thuê của ông Tùng 1 căn phòng trong nhà số 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm. Chiều 19/9/2019, ông Tùng gọi ông đến xem, nhận phòng. Khi đến nhà, ông thấy ồn ào, một số người bế những đứa trẻ đang khóc và giằng co với nhau. Ông có tiếp cận bế 1 đứa trẻ trên tay người phụ nữ và đặt trong chiếc nôi phía trước nhà.

Tuy nhiên, qua điều tra và trích xuất hình ảnh camera an ninh tại khu vực, lời khai của các nhân chứng và người liên quan, công an đủ cơ sở xác định vai trò liên quan, chủ mưu của ông Tùng và ông Nam.

Luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, việc đề nghị truy tố nguyên Phó Chánh án TAND quận 4 Nguyễn Hải Nam và giảng viên Trường Đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm sát tại TPHCM Lâm Hoàng Tùng về tội "Xâm phạm chỗ ở người khác", theo khoản 2 Điều 158 Bộ luật Hình sự 2015 là có cơ sở.

Hiến pháp năm 2013 quy định, mọi người có quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở. Không ai được tự ý vào chỗ ở của người khác nếu không được người đó đồng ý. Việc khám xét chỗ ở do luật định. Như vậy, việc xâm phạm chỗ ở của công dân khi không được sự đồng ý của họ là hành vi trái pháp luật và có thể bị xử lý hình sự.

Hành vi xâm phạm chỗ ở của người khác thể hiện rõ ràng qua những thông tin, hình ảnh mà người bị hại mà những người liên quan cung cấp, ngoài ra còn thể hiện ở các tài liệu chứng cứ khác mà cơ quan điều tra đã thu thập được.

Trong trường hợp, người bị đánh đuổi ra khỏi nơi ngôi nhà đó là nơi cư trú hợp pháp (có đăng ký thường trú hoặc tạm trú) thì hoàn toàn có thể xử lý những người đã đánh đuổi người khác ra khỏi nơi cư trú về tội xâm phạm chỗ ở của người khác theo quy định của bộ luật hình sự năm 2015.

Theo bản kết luận của cơ quan điều tra, hai bị can bị can Nguyễn Hải Nam và Lâm Hoàng Tùng về tội "Xâm phạm chỗ ở người khác", theo khoản 2 Điều 158 Bộ luật Hình sự 2015. Như vậy, hai bị can này sẽ phải đối mặt với mức phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Được áp dụng đối với một trong các hành vi phạm tội như phạm tội có tổ chức, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, gây hậu quả nghiêm trọng.