Yak-38 là một trong những thiết kế chiến đấu cơ đỉnh cao của lịch sử phát triển hàng không quân sự Liên Xô. Điểm đặc biệt nhất trên mẫu máy bay này là nó có khả năng cất hạ cánh thẳng đứng như trực thăng.
Để có được khả năng đó, Yak-38 trang bị một động cơ tuốc bin phản lực Tumansky R-28 V-300 với 2 vòi phun đặt ở dưới đuôi và 2 động cơ phụ Rybinsk RD-38 lắp cùng ở sau buồng lái. Khi cất hạ cánh thẳng đứng, các vòi phun đồng loạt hướng xuống dưới tạo lực nâng đưa máy bay cất hoặc hạ cánh.
Một đặc điểm đáng chú ý nữa của chiếc Yak-38 là nó có thể tự động hạ cánh. Chiếc máy bay có thể kết nối từ xa với một hệ thống máy tính trên tàu sân bay cho phép nó được hướng dẫn hạ cánh xuống boong hoàn toàn tự động không cần sự can thiệp của phi công.
 |
Tiêm kích hạm Yak-38 cất cánh thẳng đứng từ tàu tuần dương Project 1143.
|
Yak-38 được thiết kế dành riêng cho lớp tàu tuần dương tên lửa chở máy bay Project 1143 Krechyet (NATO định danh là lớp Kiev) phục vụ trong Hải quân Liên Xô từ giữa những năm 1970-1990. Trong 3 chiếc được đóng, hiện chỉ còn một chiếc mang tên Đô đốc Gorshkov được cải tiến xuất khẩu cho Hải quân Ấn Độ.
Ngoài khả năng cất hạ cánh thẳng đứng, hỏa lực của Yak-38 không quá ấn tượng. Theo đó, nó chỉ có 4 giá treo trên cánh cho phép mang tổng cộng 2 tấn vũ khí gồm: pháo GSh-23L (lắp trên giá treo cánh); 2 bom không điều khiển FAB-500 (hoặc 4 quả FAB-250) hay 2 bom cháy ZB-500 hay 2 bom hạt nhân RN-28; 2 tên lửa chống tàu tầm ngắn Kh-23 (tầm bắn 10km); tên lửa đối không tầm ngắn R-60 (tầm bắn 8km).
Vì chỉ có 4 giá treo nên Yak-38 phải lựa chọn mang bom thì thôi tên lửa và ngược lại trong tác chiến đối đất, đối hải. Thường thì, khi mang vũ khí như vậy có thể sẽ lựa chọn mang theo 2 tên lửa không đối không R-60.
Yak-38 có thể đạt tốc độ tối đa cận âm 1.050km/h, bán kính chiến đấu khoảng 500-600km, trần bay 11.000m, vận tốc leo cao 4.500m/phút.
Hoàng Lê