Phát huy tinh thần “Đoàn kết - Trí tuệ - Sáng tạo” của đội ngũ trí thức

Trong những năm qua, Liên hiệp Hội đã kịp thời tham mưu với Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo, tạo điều kiện cho hoạt động của Liên hiệp và các hội thành viên trong công tác tập hợp, phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức trong và ngoài tỉnh tham gia thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Hoàn thành các mục tiêu Nghị quyết Đại hội lần II đề ra; vai trò, vị thế của Liên hiệp Hội và các hội thành viên từng bước được khẳng định, xứng đáng là tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập.

Nói về hoạt động khoa học công nghệ, những năm qua, Liên hiệp Hội cùng các hội thành viên đã tổ chức 120 hội thảo và hơn 100 chương trình tập huấn thu hút khoảng 5.000 lượt người tham dự; đăng gần 100 bài báo trên các tạp chí chuyên ngành, tập san của các sở, ngành trong và ngoài tỉnh.

Hội Thú y thực hiện thành công đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh “Nghiên cứu xây dựng mô hình chăn nuôi lợn nông hộ an toàn dịch bệnh và giảm thiểu ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh Nam Định”. Hội Nghiên cứu Lịch sử đã phối hợp với nhà nghiên cứu lịch sử Bùi Văn Tam khảo sát, điền dã hoàn thành công trình nghiên cứu khoa học và xuất bản cuốn sách “Địa chí văn hóa huyện Vụ Bản”. Hội Kiến trúc sư thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học cấp tỉnh đề tài “754 năm kiến trúc thành phố Nam Định”, sản phẩm của đề tài là đã xuất bản cuốn sách đánh giá các công trình kiến trúc của thành phố Nam Định qua 754 năm.

Từ năm 2017 đến 2020, Văn phòng Liên hiệp Hội tiếp tục triển khai thực hiện đề tài khoa học cấp quốc gia “Nghiên cứu đề xuất và hoàn thiện công nghệ tiêu giảm sóng bảo vệ bờ biển và nâng cao độ an toàn cho đê biển tỉnh Nam Định” và đề tài khoa học cấp tỉnh “Nghiên cứu đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý đê điều tỉnh Nam Định đáp ứng yêu cầu ứng phó biến đổi khí hậu (BĐKH) đến năm 2030” góp phần bảo vệ đê biển, ứng phó với BĐKH và đáp ứng yêu cầu phòng chống thiên tai của tỉnh.

Liên hiệp Hội và các hội thành viên chủ động triển khai thực hiện công tác thông tin, phổ biến kiến thức KHKT đến đội ngũ cán bộ, hội viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh, góp phần thúc đẩy ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất và đời sống.

Hội Làm vườn phổ biến, tập huấn cho 2.000 lượt hội viên về quy trình thực hành sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP đảm bảo an toàn nông sản cho sức khỏe người tiêu dùng, kỹ thuật chăn nuôi an toàn sinh học trong hệ sinh thái VAC; Hội Thú y phối hợp với các công ty thuốc thú y tổ chức 80 cuộc hội nghị, hội thảo tập huấn cho gần 5.000 lượt người về công tác thú y và kỹ thuật chăn nuôi; Văn phòng Liên hiệp Hội tổ chức 3 lớp tập huấn về ứng phó BĐKH bảo vệ môi trường và tăng trưởng xanh cho các xã ven biển thuộc 3 huyện Hải Hậu, Giao Thủy, Nghĩa Hưng…

Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật cấp tỉnh được Liên hiệp Hội tổ chức 2 năm 1 lần là hoạt động nhằm phát triển phong trào nghiên cứu, lao động sáng tạo của toàn dân trong các lĩnh vực KHKT, thúc đẩy việc áp dụng có hiệu quả các giải pháp kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên địa bàn tỉnh. Hội thi đã thu hút, tập hợp nhiều thành phần, đối tượng tham gia với nhiều ý tưởng, giải pháp đa dạng, thiết thực, mang tính ứng dụng.

Từ năm 2014 đến nay, Liên hiệp Hội đã tổ chức phát động, triển khai, tổng kết trao giải 4 lần Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật toàn tỉnh thu hút, tập hợp gần 600 giải pháp tham gia vào chung khảo, 146 giải pháp đã được trao giải thưởng. Cũng trong thời gian này, Liên hiệp Hội còn tổ chức 6 cuộc thi sáng tạo kỹ thuật thanh thiếu niên nhi đồng hàng năm với 282 giải pháp vào vòng chung khảo, 117 giải pháp được trao giải.

Hội Sinh vật cảnh tổ chức thành công các hội thi sinh vật cảnh thường niên cấp tỉnh; Hội Điều dưỡng tổ chức cuộc thi đánh giá kiến thức tay nghề điều dưỡng 2 năm/lần theo Thông tư 07/2011/TT-BYT, tổ chức các hội thi Điều dưỡng giỏi, Hộ sinh giỏi, thanh lịch ngành Y tế… Các hội thi đã góp phần động viên khuyến khích hoạt động nghiên cứu, sáng tạo trong các tầng lớp nhân dân, đề cao tôn vinh hoạt động khoa học chuyên môn của đội ngũ trí thức của tỉnh. Có thể nói, vai trò, vị thế của Liên hiệp Hội và các hội thành viên từng bước được khẳng định, xứng đáng là tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập của tỉnh.

Riêng về hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội, Liên hiệp Hội đặc biệt chú trọng tới, nhiều năm qua, Liên hiệp Hội đã tổ chức nhiều hoạt động như tổ chức lấy ý kiến độc lập của chuyên gia; tọa đàm, hội thảo; nghiên cứu vấn đề cần TVPB và GĐXH..., trung bình mỗi năm các tổ chức hội thành viên của Liên hiệp Hội đã thực hiện thành công hàng chục lượt TVPB và GĐXH theo chuyên ngành.

Hoạt động TVPB và GĐXH đều hướng đến 3 mục tiêu cơ bản là: Phát hiện những nội dung còn thiếu, chưa sát, chưa phù hợp; khuyến nghị để hoàn thiện hoặc nâng cao hiệu quả của chương trình, dự án; cung cấp cơ sở, luận cứ khoa học và thực tiễn một cách độc lập, khách quan phục vụ quá trình xây dựng, thẩm định, phê duyệt hoặc thực hiện. Nhiều ý kiến TVPB và GĐXH của các thành viên Liên hiệp Hội đã được tiếp nhận sử dụng trong hoạch định chính sách và được ghi nhận đánh giá cao.

Có thể kể đến như: Văn phòng Liên hiệp Hội đã nghiên cứu xây dựng cơ sở dữ liệu nguồn nhân lực KH và CN phục vụ công tác tư vấn và phản biện xã hội với cơ sở dữ liệu của gần 1.000 nhà khoa học là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ quê hương Nam Định trên toàn quốc. Hội Xây dựng phối hợp với Hiệp hội nhà thầu Việt Nam tham gia đánh giá chỉ số MEI (chỉ số hiệu quả hoạt động xây dựng và thi hành pháp luật về kinh doanh của các bộ) và chỉ số PCI của Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI).

Các nội dung tham gia phản biện đều có luận cứ rõ ràng với ý kiến đề xuất đầy tinh thần trách nhiệm và tâm huyết của những người làm khoa học lịch sử trong tỉnh đã được dư luận xã hội hoan nghênh và được nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương tín nhiệm sử dụng.

Cùng với công tác nghiên cứu lịch sử và tham gia phản biện, giám định các công trình lịch sử, nhiều hội viên của Hội Nghiên cứu lịch sử đã tích cực tham gia hội đồng tư vấn đặt tên đường, phố ở Thành phố Nam Định; các công trình nghiên cứu quan trọng của tỉnh như “Địa chí Nam Định”; “Sự biến thiên của các đơn vị hành chính trên địa bàn tỉnh Nam Định” và công trình lịch sử của các ngành, các huyện.

Bên cạnh những kết quả đạt được, thực tiễn cho thấy, hoạt động TVPB và GĐXH có một số bất cập, khó khăn và hạn chế. Trong đó có nguyên nhân do các nhà khoa học đầu ngành sinh sống và công tác tại tỉnh ít dẫn đến chất lượng của hoạt động TVPB và GĐXH còn hạn chế. Kinh phí dành cho công tác TVPB và GĐXH phần lớn chưa được các chủ đầu tư dự toán trong kinh phí tổng thể của các chương trình, dự án dẫn đến việc chi trả còn nhiều lúng túng. Bên cạnh đó nhận thức của chủ đầu tư, một số đơn vị, tổ chức còn e ngại đề án, dự án của mình bị phản đối, thay đổi... khi thông qua công tác TVPB và GĐXH nên chưa chủ động phối hợp đề xuất, kiến nghị xem xét tư vấn, phản biện đối với các nhiệm vụ thuộc diện bắt buộc phải có ý kiến tư vấn, phản biện của Liên hiệp Hội khiến cho việc thực hiện còn hạn chế.

Để khẳng định vai trò TVPB và GĐXH của Liên hiệp Hội đối với các vấn đề KT-XH của tỉnh và tháo gỡ khó khăn cho hoạt động này, ngày 31-12-2017, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 31/2017/QĐ-UBND, quy định về hoạt động TVPB và GĐXH của Liên hiệp Hội. Quy định nêu rõ nội dung, cách thức tiến hành của hoạt động TVPB và GĐXH; trong đó quy định rõ các loại đề án phải có TVPB và GĐXH gồm: các đề án về chủ trương, chính sách phát triển KT-XH quan trọng của tỉnh; chương trình, dự án và những chiến lược, quy hoạch về phát triển KHCN, GD và ĐT, chính sách xây dựng, phát triển đội ngũ trí thức thuộc thẩm quyền quyết định phê duyệt của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH của tỉnh, huyện, thành phố; quy hoạch phát triển các ngành, lĩnh vực của tỉnh.

Và để phát triển Liên hiệp Hội vững mạnh hơn nữa, Liên hiệp Hội tiếp tục phấn đấu nâng cao vai trò, vị thế, xứng đáng là lực lượng nòng cốt trong tập hợp, đoàn kết và phát huy năng lực, trí tuệ, sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, tham gia tư vấn, phản biện hoạch định chính sách; triển khai ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật và thực hiện các nhiệm vụ chính trị được giao. Củng cố, kiện toàn tổ chức; điều hòa, phối hợp, gắn kết hoạt động chặt chẽ giữa Liên hiệp Hội và các hội thành viên. Thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động; đa dạng hóa các nội dung hoạt động, tạo các diễn đàn để thu hút, phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức trong và ngoài tỉnh tham gia thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nam Định.

>>>> Xem thêm video: Đại hội Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam: Xây dựng đội ngũ trí thức vững mạnh.