Tại sao xe tăng PT-76M rất hợp lý với Việt Nam?

Với chiến dịch đánh chiếm đổ bộ đường biển, PT-76B “vừa là lá chắn, vừa là pháo đài” yểm trợ cho các lính thủy tiêu diệt ụ phòng thủ ven bờ của đối phương, tạo điều kiện chiếm giữ bờ biển. Trong khi với các chiến dịch trên bộ, PT-76 có khả năng vượt sông, hồ mà không cần cầu phao hay phà hỗ trợ, tạo thời cơ đánh chiếm các mục tiêu.

Mặc dù đến nay các xe tăng PT-76 vẫn hoạt động tốt và đảm bảo tính năng kỹ thuật trong chiến đấu. Tuy nhiên, ra đời cách đây hơn nửa thế kỷ, hỏa lực của PT-76 cũng như các tính năng cơ động, bảo vệ đã lạc hậu so với chiến tranh hiện đại.

Nguyên bản xe tăng PT-76 được trang bị tháp pháo 2 người với pháo chính D-56TS 76,2mm có hệ thống ổn định hai trục cho phép bắn trong khi hành tiến và đại liên đồng trục 7,62mm. Có thể lắp thêm đại liên 12,7mm trên nóc tháp pháo nhưng rất nguy hiểm cho xạ thủ khi không được che chắn.

Nhìn chung, hỏa lực của PT-76 hiện tại khó có thể đảm nhiệm vai trò chống tăng, nó chỉ đóng vai trò yểm trợ hỏa lực cho bộ binh, tấn công các lô cốt phòng ngự và khả năng chống xe thiết giáp hạng nhẹ. Chính vì thế, ở nhiều quốc gia có nền công nghiệp quốc phòng hùng mạnh, người ta khi tính toán phương án nâng cấp PT-76 chủ yếu tập trung vào việc nâng hỏa lực.

Gần đây, công ty Minotor Service của Cộng hòa Belarus đã giới thiệu gói nâng cấp mới mang tên PT-76M dành cho xe tăng hạng nhẹ PT-76. Gói nâng cấp tập trung vào việc cải thiện hỏa lực và tính cơ động.

Cụ thể, tháp pháo PT-76 được thay thế trên xe tăng PT-76M - tích hợp tháp pháo của dòng xe chiến đấu bộ binh BMP-2. Trên nó được tích hợp pháo tốc độ cao 30mm 2A42 (500 viên đạn) và đại liên đồng trục PKT 7,62mm với 2.000 viên đạn.

Đặc biệt, trên nóc tháp pháo có thể trang bị tên lửa chống tăng 9M113M Konkurs do Cục thiết kế KBP (Nga) sản xuất. Tên lửa có tầm bắn đến 4.000m cùng đầu nổ kiểu tandem cho phép xuyên giáp thép đồng nhất dày 670mm sau giáp phản ứng nổ (ERA).

Konkurs 9M113M sử dụng hệ thống dẫn đường lái đạn bán tự động (SACLOS), yêu cầu xạ thủ phải ngắm mục tiêu cho tới khi tên lửa va chạm. Tổng cộng bên trong PT-76 mang được 4 quả Konkurs.

Ở hai bên tháp pháo được bổ sung thêm 3 ống phóng lựu đạn khói 81mm để giăng hỏa mù chống hỏa lực dẫn đường của địch.

Vị trí ngồi trong xe có sự thay đổi khi ghế trưởng xe nằm bên phải còn pháo thủ ở bên trái.

Tuy phương án nâng cấp PT-76 này hạ cỡ khẩu pháo chính, tuy nhiên pháo 30mm vẫn đảm nhiệm vai trò yểm trợ tốt hỏa lực trên bộ, trên biển. Pháo 30mm cũng có thể bắn xuyên thép hầu hết giáp xe thiết giáp hạng nhẹ - hạng nặng, có thể bắn được cả máy bay bay thấp. Trong khi, vai trò chống tăng được giao phó cho tên lửa Konkurs có tầm bắn đến 4km, chống được tăng bọc giáp phản ứng nổ ERA. Rõ ràng, gói nâng cấp này cải thiện đáng kể sức mạnh hỏa lực cho PT-76.

Về độ cơ động, nguyên bản PT-76 được lắp động cơ diesel làm mát bằng nước V-6B cùng hộp số tay. Nó có thể đạt tốc độ 44km/h và đạt dự trữ hành trình 370km. Với PT-76M, V-6B được thay bởi động cơ diesel UTD-20S1 công suất 300 mã lực cùng cải tiến về hộp số cho khả năng cơ động tốt hơn.

Có thể nói, gói nâng cấp PT-76M rất hợp lý với điều kiện Việt Nam hiện nay. Chúng không quá phức tạp để chúng ta phải đặt hàng nước bạn thực hiện hàng trăm chiếc mà chỉ cần 1-2 chiếc là CNQP Việt Nam có thể tự làm được.

Việc huấn luyện bộ đội sử dụng khí tài mới sau nâng cấp cũng không là khó khăn khi hiện Việt Nam đã có trong biên chế xe chiến đấu bộ binh BMP-2. Cho nên việc sử dụng vũ khí mới của xe tăng hạng nhẹ PT-76M là việc trong tầm tay.

Trong điều kiện đất nước còn gặp nhiều khó khăn về ngân sách, mà nhu cầu tăng sức mạnh thiết giáp cho Hải quân đánh bộ và Lục quân rất cấp thiết. Thế nên, nâng cấp xe tăng PT-76 lên chuẩn PT-76M xem ra là rất hợp lý.