Xe giá rẻ sẽ gặp khó với tiêu chuẩn an toàn Euro NCAP

Tại châu Âu, Euro NCAP – tổ chức đánh giá an toàn xe uy tín bậc nhất vừa công bố lộ trình nâng cấp hệ thống chấm điểm từ năm 2026. Các tiêu chuẩn dự kiến áp dụng không chỉ vượt xa yêu cầu pháp lý cơ bản của Liên minh châu Âu (EU) mà còn đòi hỏi các nhà sản xuất xe đầu tư mạnh vào loạt công nghệ hỗ trợ lái tiên tiến – điều vốn không dễ dàng với những dòng xe phổ thông.

Những tính năng này bao gồm cả hệ thống an toàn thụ động (như túi khí, dây đai, vùng hấp thụ xung lực) và hệ thống an toàn chủ động (như camera, radar, cảm biến phát hiện chướng ngại vật, hỗ trợ giữ làn, kiểm soát hành trình chủ động…).

Những trang bị này khiến chi phí sản xuất tăng vọt, khó phù hợp với các mẫu xe hướng đến người dùng phổ thông.

Dacia – thương hiệu xe giá rẻ nổi bật tại châu Âu cũng gặp khó. Dù mẫu Duster mới có giá chỉ khoảng 24.100 USD và được đánh giá tốt về hiệu quả sử dụng, xe vẫn chỉ nhận được 3 sao Euro NCAP. Trong khi đó, các mẫu xe cao cấp như Mercedes-Benz E-Class hay Skoda Superb có giá gấp đôi hoặc gấp ba, lại dễ dàng đạt chuẩn 5 sao.

Trước những ý kiến trái chiều, Euro NCAP khẳng định mục tiêu của họ không phải là “chạy theo tối thiểu” mà là thúc đẩy toàn ngành tiến lên.

Dù thừa nhận đây có thể là thách thức đối với những hãng hướng đến phân khúc xe bình dân, tuy nhiên Euro NCAP cho rằng, vẫn có những cách tiếp cận khác để nâng cao an toàn mà không cần những công nghệ đắt tiền, ví dụ như cải thiện các hệ thống an toàn hiện có để dễ sử dụng hơn.

Một vấn đề khác được các hãng xe chỉ ra, là việc người dùng thường không mặn mà với một số hệ thống an toàn chủ động, đặc biệt là những công nghệ giám sát hành vi người lái hoặc nhận diện giới hạn tốc độ.

Các chuyên gia của Euro NCAP cho biết đã ghi nhận vấn đề này, và sẽ tiếp tục cải thiện khi đưa ra các tiêu chuẩn đánh giá mới, không chỉ để đảm bảo công nghệ được trang bị, mà còn thực sự được dùng hiệu quả.

Từ năm 2026, hệ thống đánh giá mới của Euro NCAP sẽ dựa trên 4 trụ cột: hỗ trợ lái xe an toàn, khả năng tránh va chạm, bảo vệ khi xảy ra va chạm và an toàn sau tai nạn. Đây là bước tiến nằm trong chiến lược dài hạn nhằm giảm thiểu đến mức thấp nhất thương vong do tai nạn giao thông tại châu Âu.

Đây là một phần trong mục tiêu loại bỏ hoàn toàn thương vong trong tai nạn đường bộ mà Euro NCAP đang theo đuổi.

Tuy nhiên, lãnh đạo hãng Citroen cho rằng, chính sự phát triển nhanh chóng của công nghệ khiến các mẫu xe dù mới vài năm trước vẫn được đánh giá cao, nay lại tụt hạng thê thảm: “Ví dụ như mẫu Citroen C3 thế hệ trước từng đạt 4 sao Euro NCAP, nhưng nếu chấm theo tiêu chuẩn mới thì giờ chỉ còn 0 sao”.

Điều này làm dấy lên những tranh cãi về việc một chương trình đánh giá được xem là “kim chỉ nam” cho người tiêu dùng như Euro NCAP, lại đang gây sức ép tài chính lên các nhà sản xuất xe phổ thông. Từ đó có thể tạo ra một thị trường ô tô “phân cấp”, khi chỉ những ai đủ tiền mới được hưởng 5 sao an toàn tối đa.