Thành phần hóa học của chúng cho thấy có những núi lửa hoạt động trên Mặt trăng cho đến khoảng 120 triệu năm trước, muộn hơn nhiều so với suy nghĩ của các nhà khoa học. Một phân tích trước đó về các mẫu đá từ sứ mệnh Chang'e 5 cho thấy núi lửa đã suy yếu từ 2 tỷ năm trước.
Các ước tính trước đó kéo dài đến 4 tỷ năm trước. Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Science mới đây. "Điều này có chút bất ngờ", Julie Stopar, một nhà khoa học cấp cao của Viện Mặt trăng và Hành tinh, người không tham gia vào nghiên cứu, cho biết.
|
Bức ảnh chụp ngày 2 tháng 12 năm 2020 bởi tàu Chang'e-5 cho thấy bề mặt Mặt Trăng sau khi hạ cánh trên Mặt Trăng. Ảnh: Cơ quan Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc |
Hình ảnh từ Lunar Reconnaissance Orbiter của NASA năm 2014 cũng cho thấy hoạt động núi lửa gần đây hơn. Stopar cho biết các hạt thủy tinh là bằng chứng vật lý đầu tiên, mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận nguồn gốc của chúng.
Các mẫu vật của tàu Hằng Nga 5 là những mẫu đá mặt trăng đầu tiên được mang về Trái Đất kể từ khi các phi hành gia Apollo của NASA và tàu vũ trụ Liên Xô thu thập vào những năm 1970. Vào tháng 6, Trung Quốc đã trả lại các mẫu vật từ mặt xa của Mặt trăng.
Đồng tác giả nghiên cứu He Yuyang từ Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc cho biết trong email rằng nghiên cứu này có thể giúp chúng ta hiểu được các hành tinh và mặt trăng nhỏ - bao gồm cả Mặt trăng của chúng ta - có thể duy trì hoạt động núi lửa trong bao lâu.
|
Những ngọn núi lửa này hoạt động khi trên Trái đất đang còn loài khủng long. Ảnh: Cơ quan Vũ trụ quốc gia Trung Quốc |
Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu khoảng 3.000 hạt thủy tinh Mặt trăng nhỏ hơn đầu kim và tìm thấy ba hạt có dấu hiệu đến từ núi lửa. Hạt thủy tinh có thể hình thành trên Mặt trăng khi các giọt nước nóng chảy nguội đi sau một vụ phun trào núi lửa hoặc va chạm thiên thạch.
Stopar lưu ý rằng các mốc thời gian hiện tại cho thấy, Mặt Trăng đã nguội đi sau thời điểm hoạt động núi lửa vào khung thời gian mà nghiên cứu mới đề xuất. Bà cho biết: "Điều này sẽ truyền cảm hứng cho nhiều nghiên cứu khác nhằm cố gắng hiểu xem điều này có thể xảy ra như thế nào".
Tuệ Minh/theo Science.org