Theo trang mạng Qulishi (Trung Quốc), Triệu Cao là một hoạn quan, người có tầm ảnh hưởng chính trị rất lớn trong cả giai đoạn hình thành và diệt vong của nhà Tần.
 |
| Triệu Cao là một trong những người thân cận nhất với Tần Thủy Hoàng. |
Triệu Cao sinh ra tại Triệu quốc, là hậu duệ của quý tộc nước Triệu. Với xuất thân cao quý như vậy, Triệu Cao xứng đáng được hưởng cuộc sống xa hoa, an lành.
Nhưng vào năm 228 TCN, Tần Thủy Hoàng khởi binh tiêu diệt nước Triệu. Vương công đại thần của Triệu quốc từ đó đều trở thành tù binh, bao gồm cả Triệu Cao.
Hạ sát Tần Thủy Hoàng?
Sau khi bị đưa về nước Tần, do mẹ Triệu Cao phạm pháp nên cả gia tộc bị vạ lây, bản thân Triệu Cao bị hoạn và phải vào cung.
Mặc dù trong tâm trí, Triệu Cao căm thù nhà Tần đến tận xương tủy, nhưng bề ngoài, hoạn quan này vẫn luôn mỉm cười trước mặt Tần Thủy Hoàng. Tất cả chỉ nhằm che giấu âm mưu ám sát Tần Thủy Hoàng, lật đổ nhà Tần.
Sau khi trở thành thái giám, Triệu Cao âm thầm học tập văn thư, luật lệ của Tần quốc. Nhờ có tài xử án, lại cơ trí hơn người, ông dần được Tần Thủy Hoàng chú ý.
Nhờ xuất thân quý tộc, am hiểu lễ nghi hoàng thất, lại thông minh, khéo léo, Triệu Cao được đề bạt làm thầy dạy công tử Hồ Hợi, con thứ của Tần Thủy Hoàng.
 |
| Triệu Cao kiểm tra xem Tần Thủy Hoàng đã chết thật hay chưa. Ảnh minh họa. |
Với vị trí này, Triệu Cao từng bước tiếp cận sâu hơn vào hoàng tộc nhà Tần. Ông chiếm lấy sự tin tưởng của Hồ Hợi, biến công tử nước Tần thành con rối Một mặt tìm cách đưa Hồ Hợi lên nối ngôi, mặt khác, Triệu Cao âm thầm bành trướng thế lực cho riêng mình.
Cho đến nay, các học giả, nhà sử học Trung Quốc chưa thể tìm thấy bằng chứng lý giải chính xác cái chết của Tần Thủy Hoàng. Tuy nhiên, một loạt các cuộc chính biến ngay sau Tần Thủy Hoàng qua đời khiến người ta không thể không nghi ngờ Triệu Cao.
Một vài học giả cho rằng, Triệu Cao đã chủ động kết liễu Tần Thủy Hoàng, nhằm nắm thế chủ động.
Không nằm ngoài dự đoán, khi Tần Thủy Hoàng băng hà, ông đã để lại di chiếu truyền ngôi cho Thế tử Phù Tô. Theo Sử ký, của Tư Mã Thiên, Triệu Cao đã bất tuân mệnh, không công bố thánh chỉ mà lôi kéo Thừa tướng Lý Tư để cùng chỉnh sửa di chiếu, đưa Hồ Hợi lên ngôi vua, gọi là Tần Nhị Thể.
Mặt khác, Triệu cao mượn danh nghĩa Tần Thủy Hoàng chỉ trích Phù Tô làm con mà bất hiếu, Đại tướng Mông Điềm làm thần tử mà bất trung, bắt hai người phải tự sát. Khi nắm được tin tức chính xác là Phù Tô đã tự sát, Hồ Hợi, Triệu Cao, Lý Tư mới lệnh cho đội xa giá chở thi thể Tần Thủy Hoàng trở về thành Hàm Dương.
Có thể nói, cái chết của Tần Thủy Hoàng đã giúp Triệu Cao hoàn thành một nửa âm mưu phá hoại nhà Tần.
Một tay khiến nhà Tần sụp đổ
Chỉ sau một năm, Triệu Cao tiếp tục bước đi tiếp theo trong kế hoạch hủy hoại nhà Tần, bằng cách tàn sát trung thần.
Người tiếp theo trở thành nạn nhân của hoạn quan này không ai khác chính là Lý Tư, Thừa tướng từng đồng lõa cùng Triệu Cao.
Lý Tư phát giác được âm mưu của Triệu Cao liền viết thư tố giác lên hoàng đế. Tần Nhị Thế không những thiên vị Triệu Cao lại còn trị tội Lý Tư, xử tử ông tại Hàm Dương, theo Sử ký - Lý Tư liệt truyện.
Triệu Cao nghiễm nhiên được phong làm Thừa tướng, do là hoạn quan, nên có thể tùy ý ra vào cung cấm.
Âm mưu trả thù của họ Triệu này chưa dừng lại ở đó. Trở thành Thừa tướng, Triệu Cao khiến nền chính trị của Tần quốc vốn đã hà khắc, nay lại càng trở nên dã man, phi nhân tính.
Quan binh lạm dụng nhục hình đối với dân chúng, Hoàng đế lại bị hoạn quan che mắt, nhà Tần sụp đổ chỉ còn là vấn đề thời gian.
Sự chuyên quyền của hoạn quan này đã khiến dân chúng rơi vào cảnh lầm than, khởi nghĩa nổ ra ở khắp nơi.
Tuy nhiên, hoạn quan họ Triệu này tìm mọi cách lấp liếm, tấu lên triều đình rằng dân chúng vẫn đang an cư lạc nghiệp. Hồ Hợi những tưởng nước Tần vẫn quốc thái dân an, tiếp tục dung túng để Triệu Cao làm điều xằng bậy.
Cho tới khi biết được thảm cảnh thực sự, hoàng đế nhà Tần mới cuống cuồng tìm Triệu Cao chất vấn. Nhận thấy mạng sống của bản thân bị đe dọa, Triệu Cao đã lên kế hoạch hạ sát hoàng đế.
Theo Tần Thủy Hoàng bản kỉ, không lâu sau Triệu Cao sai con rể của mình đem binh mã hàng nghìn người, giả làm đạo tặc, xông vào Vọng Di cung, ép Hồ Hợi tự sát.
Hồ Hợi đã cố gắng khẩn cầu nhưng Diêm Lạc trả lời: “Thần nhận mệnh của thừa tướng, vì thiên hạ mà phải giết người”. Sau cái chết của Hồ Hợi, Triệu Cao luôn đeo ngọc tỷ bên mình, vờ hứa cho người trong hoàng tộc nhà Tần là Tử Anh lên ngôi.
Nhưng Triệu Cao cũng muốn giết nốt Tần Tử Anh để chiếm ngôi hoàng đế, bằng cách chần chừ không giao ấn, còn buộc Tử Anh phải ăn chay 5 ngày.
Tần Tử Anh biết được âm mưu của Triệu Cao, cáo ốm mấy lần không đi, khiến Triệu Cao sốt ruột, phải đích thân đến tận nơi.
Nhưng Triệu Cao đến nơi đã bị hoạn quan Đàm Hàm cầm giáo đâm chết. Bấy giờ, Tử Anh liền triệu tập quần thần, liệt kê tội trạng của Triệu Cao, hạ lệnh xử án tru di tam tộc.
Theo các học giả Trung Quốc, Triệu Cao tuy không giết được Tần Tử Anh, nhưng những gì mà hoạn quan này gây ra đã khiến cho nhà Tần lụn bại, không còn cách nào có thể đảo ngược.
Sau khi Triệu Cao chết, Tần Tử Anh chỉ tại vị được 46 ngày. Đến năm 206 TCN, nhà Tần diệt vong bởi cuộc khởi nghĩa do Lưu Bang lãnh đạo, chỉ sau 15 năm sau khi Tần Thủy Hoàng trở thành hoàng đế đầu tiên của Trung Hoa.
Theo Đăng Nguyễn/Dân Việt