Airag hay Ayrag là thức uống có cồn từ sữa ngựa lên men truyền thống của người Mông Cổ mà bạn không thể bỏ lỡ khi đi du lịch tới vùng đất này. Đối với những người bên ngoài Mông Cổ, Airag được biết đến nhiều hơn với cái tên kumis, là tên được đặt cho tất cả các loại đồ uống từ sữa ngựa lên men trên khắp Trung Á.
Ngựa là một trong những loài động vật quan trọng nhất ở Mông Cổ. Ngựa không chỉ được dùng để cưỡi, từ thời cổ đại, người Mông Cổ đã tìm ra cách làm rượu mạnh từ sữa ngựa cái. Và nó nhanh chóng trở thành một trong những thức uống phổ biến nhất ở Mông Cổ.
Ngay cả ngày nay, qua nhiều thế kỷ, người Mông Cổ vẫn uống Airag và coi đó là một trong những thức uống quan trọng nhất.
Airag được sản xuất như thế nào?
Người Mông Cổ làm thức uống thơm ngon này bằng cách lọc sữa ngựa cái qua một miếng vải và đổ vào một chiếc bao da gọi là Khukhuur. Đây là phương pháp truyền thống thông thường, nhưng đôi khi người Mông Cổ sử dụng một chiếc thùng làm bằng gỗ là gan, hoặc đơn giản hơn là một cái xô nhựa.
Bước tiếp theo là khuấy sữa bằng Buluur – một dụng cụ nghiền bằng gỗ. Việc khuấy cần được lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày, liên tục suốt 1-2 ngày. Theo truyền thống, người Mông Cổ đặt những cái thùng ở vị trí mà bất kỳ ai cũng có thể khuấy nó.
Airag thường chỉ có tối đa 2% cồn, có vị hơi chua nhưng rất thơm ngon, phù hợp với hầu hết mọi người. Hương vị thay đổi một chút tùy thuộc vào phương pháp sản xuất.
Đây là một trong số ít đồ uống có cồn trên thế giới là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất dồi dào.
Điều thú vị về Airag là người không dung nạp đường sữa vẫn có thể uống nó. Đó là bởi vì quá trình lên men chuyển đổi tất cả đường sữa thành axit lactic, ethanol và một số carbon dioxide. Nhiều người Mông Cổ cũng không dung nạp đường sữa, giống như nhiều người ở Đông Á, đó là lý do tại sao họ có thể uống Airag.
Airag được tìm thấy ở đâu?
Nếu đi bộ ở các vùng nông thôn Mông Cổ, bạn có thể bắt gặp nhiều khu định cư truyền thống và sản xuất loại thức uống này.
Bạn có thể mong đợi một gia đình bản địa chào đón khách tới nhà chơi bằng một bát Airag. Đó là một hình thức hiếu khách truyền thống của người Mông Cổ.
Ngoài ra, Airag cũng được tìm thấy ở hầu hết các lễ hội như năm mới hay một số dịp kỷ niệm khác. Bạn sẽ có thể tìm thấy loại đồ uống này ở mọi nơi nếu tới thăm Mông Cổ.
Theo Phan Hằng/Báo Giao Thông