Phát hiện ung thư từ dấu hiệu tưởng là bình thường

Ths.BS Hà Hải Nam, Phó khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K (Hà Nội), cho biết gần đây đã thăm khám một nữ bệnh nhân hơn 40 tuổi, tới kiểm tra chỉ vì thấy chán ăn kéo dài.

Bệnh nhân cho biết trùng hợp là chị cũng đang muốn giảm cân để duy trì vóc dáng nên suốt vài tháng qua không thấy có gì đáng ngại. Những người xung quanh có nhắc nhở rằng thân hình của chị có vẻ ngày càng gầy đi.

Thay vì nhận định nguy cơ, nữ bệnh nhân coi đó là những lời khen. Đến khi bước lên cân cách đây vài ngày, người phụ nữ này giật mình khi cân nặng chỉ còn chưa tới 40 kg (cân nặng trước đó là 50 kg).

Bệnh nhân chia sẻ suốt gần 6 tháng qua luôn trong trạng thái chán ăn, có ngày chỉ ăn một chút bánh và uống những viên thuốc vitamin tổng hợp, cộng thêm cốc nước hoa quả. Chị cũng không ăn tinh bột trong suốt thời gian dài vì cứ nhìn thấy cơm là thấy lợm giọng.

"Tôi cho rằng đó là kết quả của việc ăn kiêng giữ dáng, cộng với công việc hàng ngày vất vả nên không hề nghi ngờ gì. Thế nhưng, khoảng hơn 2 tuần nay, tôi có cảm thấy buồn nôn và đau tức vùng thượng vị", nữ bệnh nhân nói.

Người phụ nữ này tự ra mua thuốc uống nhưng chỉ đỡ được thời gian ngắn, các triệu chứng lại xuất hiện dày đặc hơn. Lúc này, chị mới lo lắng, vội tìm hỏi thông tin để đi khám.

“Với kết quả xét nghiệm máu, nội soi có ổ loét lớn góc bờ cong nhỏ dạ dày nghi ngờ ác tính, tôi đề nghị bệnh nhân nhập viện sớm. Chưa hết, xét nghiệm máu cho thấy bệnh nhân đang trong tình trạng thiếu máu mức độ trung bình. Điều này thể hiện rõ thực tế bệnh không còn ở giai đoạn sớm nữa…”, bác sĩ Hải Nam cho hay.

Nghe kết quả từ bác sĩ, người phụ nữ ban đầu không tin. Bệnh nhân thắc mắc chỉ chán ăn, sao có thể thành ác tính. Sau khi sinh thiết, kết quả cho thấy nữ bệnh nhân mắc ung thư dạ dày ở giai đoạn IIB.

Theo Hiệp hội Ung bướu Mỹ, khoảng 40% bệnh nhân lần đầu được chẩn đoán ung thư sụt cân không rõ nguyên nhân. 80% người bị ung thư giai đoạn cuối bị sụt cân, gầy yếu do kết hợp mất cân nặng và giảm khối cơ. Giảm cân do ung thư thường xảy ra với rất nhiều loại ung thư như tuyến tụy, thực quản, dạ dày, đại trực tràng, phổi…

Phó khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K, lý giải tế bào ung thư là những tế bào rất "đói", có xu hướng cần nhiều năng lượng để phát triển, phân chia (tế bào ung thư khác tế bào bình thường là nó phân chia rất nhiều và không dừng lại). Tế bào này lấy năng lượng từ chính nguồn dinh dưỡng cơ thể đưa vào.

Dù bạn có nhịn ăn, không cung cấp dinh dưỡng qua đường ăn uống nữa, chúng vẫn sẽ lấy năng lượng từ chính tế bào lành. Sau đó, khi tế bào ung thư phát triển, nó sẽ chèn ép, xâm lấn các tế bào lành và ảnh hưởng tới hoạt động của cơ quan quan trọng.

Cơ thể phải dùng protein dự trữ tại gan để bù đắp, giữ lại chức năng tạng quan trọng, đồng thời cấp năng lượng để nuôi dưỡng tế bào lành bị thiếu hụt trầm trọng. Điều này khiến các chỉ số cơ thể tụt xuống mà chúng ta không rõ lý do.

Vì vậy, khi không trong giai đoạn giảm cân, ăn kiêng hay có các bệnh lý cấp tính khiến suy giảm cân nặng (sốt, mất nước, đi ngoài), chúng có thể là triệu chứng cảnh báo mắc ung thư.

"Vậy mức sụt giảm cân bao nhiêu có thể nghĩ đến ung thư? Câu trả lời là tương đương khoảng 10% trọng lượng cơ thể trong 3 tháng. Ví dụ, cơ thể bạn 50 kg nhưng chỉ trong 3 tháng giảm mất 5 kg và không rõ lý do. Đây chính là con số đáng báo động", bác sĩ Hải Nam nói.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh phụ thuộc vào cơ quan bị ung thư. Nếu ung thư lan rộng (di căn), dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện ở rất nhiều cơ quan khác nhau của cơ thể.

Theo bác sĩ Nam, những dấu hiệu và triệu chứng phổ biến dưới đây có thể do ung thư gây ra. Tuy nhiên, những triệu chứng này thường không đặc hiệu, có thể gặp ở những trường hợp bệnh lý lành tính khác.