Omicron có thể “qua mặt” Delta, thành biến chủng thống trị toàn cầu?

Theo NPR, các nhà khoa học ở Nam Phi và Botswana đã phát hiện ra chủng mới của SARS-CoV-2, đó là biến chủng Omicron với khoảng 50 đột biến. Trong khi đó, các biến thể khác, chẳng hạn như Delta, đều có ít hơn 20 đột biến.

Sự xuất hiện của biến chủng Omicron đặt toàn cầu vào tình trạng báo động. Kể từ ngày 24/11, khi biến thể này lần đầu tiên được báo cáo cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), giới chức y tế đã phát hiện Omicron ở hơn chục quốc gia tại ít nhất 5 châu lục. WHO đã xếp Omicron vào nhóm biến chủng đáng lo ngại.

Cho đến nay, giới khoa học vẫn chỉ có thông tin hạn chế về Omicron. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cho thấy rằng chủng coronavirus này có thể nhanh chóng khiến số ca mắc tăng lên ở nhiều nơi trên thế giới và có thể trở thành chủng dễ lây lan nhất từng được biết đến.

Trong hai tuần qua, biến chủng Omicron đã lây lan đến ít nhất 7 trong số 9 tỉnh của Nam Phi, và nó dường như vượt trội hơn cả Delta, nhà virus học Pei-Yong Shi thuộc Chi nhánh Y tế Đại học Texas ở Galveston (Mỹ) cho biết.

"Dựa trên dữ liệu dịch tễ học, có vẻ như biến chủng mới này có lợi thế về khả năng lây truyền hơn so với các biến thể trước đó", chuyên gia Shi nói.

Cho đến nay, Delta vẫn được biết đến là biến thể dễ lây lan nhất. Trong vòng khoảng 9 tháng, nó "tấn công" tất cả các châu lục, ngoại trừ Nam Cực, và khiến số ca mắc tăng vọt.

Chuyên gia Luban của Đại học Massachusetts (Mỹ) cho biết nếu Omicron dễ lây truyền hơn thì điều đó sẽ rất đáng chú ý.

Hiện tại, dữ liệu duy nhất mà các nhà khoa học có được để ước tính khả năng lây truyền của Omicron phần lớn đến từ một cụm ca mắc tại một trường đại học ở Pretoria. Số ca mắc COVID-19 tăng nhanh một phần có thể là do sự kiện đông người. Tuy nhiên, một số đột biến cụ thể trong Omicron cho thấy nó sẽ rất dễ lây truyền, Luban nói.

Nhà virus học Paul Bieniasz tại Đại học Rockefeller ở New York (Mỹ) cảnh báo Omicron mang nhiều đột biến có khả năng giúp biến thể này né tránh hệ thống miễn dịch.

Bieniasz và các đồng nghiệp của ông đã tiến hành nghiên cứu trong phòng thí nghiệm về các đột biến chính xuất hiện trong Omicron và phát hiện ra rằng chúng có thể ngăn chặn các kháng thể tiêu diệt virus.

“Dựa trên cơ sở đó, chúng tôi dự đoán rằng Omicron sẽ chống lại đáng kể các kháng thể đang tồn tại ở những người mới khỏi bệnh hoặc đã tiêm vắc xin mRNA”, Bieniasz nói.

Do đó, vắc xin có thể sẽ kém hiệu quả hơn đối với biến thể này, ông dự đoán. Tuy nhiên, nghiên cứu của Bieniasz cho đến nay cũng chỉ ra rằng mọi người có thể tăng cường khả năng bảo vệ của họ chống lại bất kỳ biến thể nào bằng cách tiêm vắc xin ngừa COVID-19 cũng như tuân thủ các biện pháp phòng, chống dịch.