Những thầy thuốc Việt Nam ghi danh trên bản đồ y khoa thế giới

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Lương

Trên bản đồ y học thế giới, PGS.TS Trần Ngọc Lương, nguyên Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương, đã ghi danh mình với phương pháp phẫu thuật nội soi tuyến giáp độc đáo được đặt tên là "Dr Lương". Bạn bè quốc tế từ khắp nơi trên thế giới đều không ngần ngại đến Việt Nam để được học tập và chứng kiến sự sáng tạo của ông cũng như để được chuyển giao kỹ thuật đơn giản mà ít tốn kém này.

Lịch giảng bài của PGS Lương luôn kín, thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, bác sĩ tại các bệnh viện lớn ở nhiều quốc gia như: Singapore, Hong Kong, Australia, Bồ Đào Nha, Ấn Độ, Hàn Quốc, Thái Lan...

Với hơn 3.500 trường hợp phẫu thuật thành công, không để lại sẹo xấu và chi phí chỉ khoảng 400 USD, ít hơn nhiều so với thế giới từ 7.000 - 10.000 USD, PGS.TS Trần Ngọc Lương đã chứng minh sự hiệu quả và tính tiện ích của phương pháp nội soi tuyến giáp này.

PGS.TS Trần Ngọc Lương không chỉ nổi tiếng với sự sáng tạo trong phương pháp phẫu thuật mà còn với lòng đam mê và trách nhiệm cao đối với sức khỏe cộng đồng. Ông mong muốn người bệnh đánh giá đúng giá trị của y tế Việt Nam, tạo niềm tin để chữa trị trong nước, giữ nguồn tài chính cho cả bệnh nhân và đất nước.

GS.TS Nguyễn Viết Tiến, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, nguyên Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, đã được bệnh nhân tặng danh hiệu "bác sĩ có bàn tay vàng" vì khả năng xuất sắc trong việc chữa trị hiếm muộn.

Bệnh viện Phụ sản Trung ương (BV Phụ sản TƯ) vốn nổi tiếng với việc chuyển giao nhiều kỹ thuật y học xuất sắc, thu hút sự quan tâm của đồng nghiệp quốc tế. Các kỹ thuật tiên tiến như nuôi phôi dài ngày, phôi thoát màng và sinh thiết để chẩn đoán trước khi thực hiện phương pháp làm tổ đã làm nên tên tuổi cho BV Phụ sản TƯ.

Kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm (TTON) đã được BV Phụ sản TƯ triển khai từ năm 2000 và tỷ lệ thành công ngày càng tăng lên, đạt khoảng 50 - 60%. Điều đặc biệt là chi phí cho các dịch vụ này chỉ bằng 1/10 so với các nước như Singapore và Thái Lan, mặc dù bệnh viện vẫn duy trì chất lượng cao.

Không chỉ thành công với TTON, GS.TS Nguyễn Viết Tiến còn nổi tiếng với nhiều kỹ thuật khác như phẫu thuật tạo hình tử cung và phẫu thuật nối vòi tử cung, đều được thực hiện hiệu quả tại BV Phụ sản TƯ. Đây là một bước tiến quan trọng, đánh dấu sự đóng góp lớn của GS.TS Nguyễn Viết Tiến vào lĩnh vực y học tại Việt Nam.

GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, nguyên Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương và hiện là TGĐ Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, đã dành nhiều năm nghiên cứu và cải tiến loạt phương pháp phẫu thuật cho trẻ em, mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất cũng như giảm thời gian nằm viện cho bệnh nhi.

Một trong những thành tựu đáng kể của GS Liêm là kỹ thuật mổ phình đại tràng bẩm sinh. Trước đây, mỗi 3 - 4 tháng, một bệnh nhi phải trải qua 3 - 4 cuộc phẫu thuật mổ. GS Liêm đã đưa ra sáng kiến giảm số lần mổ xuống còn 2, rồi 1 lần mổ nội soi. Năm 1997, Việt Nam trở thành quốc gia đầu tiên trong khu vực thực hiện phẫu thuật nội soi ở trẻ, mở đầu cho một bước tiến lớn trong y học.

Trong việc chữa thoát vị cơ hoành, năm 2000, GS Liêm đã thành công trong việc mổ nội soi ở trẻ lớn và mở rộng phương pháp này cho trẻ nhỏ, thậm chí trẻ sơ sinh chỉ sau 2 - 3 ngày từ khi sinh. Điều đặc biệt là tỷ lệ thành công đáng kinh ngạc với gần 70% trường hợp nội soi chữa bệnh là trẻ sơ sinh, tỷ lệ thành công lên đến 90% - con số mà nhiều quốc gia trên thế giới không dám thách thức, nhất là với trẻ sơ sinh.

Đóng góp của GS Liêm không chỉ giúp nâng tầm uy tín của nội soi Việt Nam mà còn biến Bệnh viện Nhi TƯ thành một trung tâm điều trị nội soi uy tín cho bác sĩ Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới.

Trong lĩnh vực ghép tạng, PGS.TS Nguyễn Tiến Quyết, nguyên Giám đốc Bệnh viện Việt Đức khẳng định rằng, Việt Nam không chỉ ngang hàng với trình độ của các bác sĩ trên thế giới mà còn đứng hàng đầu. Ghép gan, thận, và tim - những ca ghép khó khăn nhất - tại Việt Đức đã đạt tỷ lệ sống hơn 1 năm lên đến 90%, vượt xa nhiều quốc gia phát triển.

Không chỉ thế, chi phí ghép tạng ở Việt Nam chỉ bằng 1/3 so với khu vực và thế giới. Ví dụ, chi phí ghép thận khoảng trên 200 triệu đồng, trong khi ở các nước khác là 35.000 USD. Ca ghép gan đầu tiên từ người chết não chỉ tốn khoảng 500 triệu đồng, trong khi các nước khác thường là từ 1- 1,5 tỷ đồng. Điều này không chỉ là thành tựu y học mà còn là đóng góp quan trọng giúp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho người dân Việt Nam.

Khi nhắc đến đau do thoát vị đĩa đệm cột sống, nhiều người chỉ có thể mô tả bằng cảm giác muốn "chết đi sống lại". Tuy nhiên, cái đau khủng khiếp đó đã được giải quyết một cách hiệu quả trong khoảng 2 - 3 tiếng phẫu thuật, nhờ vào những ứng dụng kỹ thuật cao do PGS.TS Nguyễn Văn Thạch, chuyên gia tại Bệnh viện Việt Đức áp dụng.

Gần 10 năm trước, khi các phẫu thuật cột sống còn hạn chế, TS Thạch đã là người tiên phong đi học ở nước ngoài và tổ chức các lớp học do chuyên gia quốc tế trực tiếp hướng dẫn trên bệnh nhân trong nước. Điều này giúp Việt Nam trở thành một trong những quốc gia đầu tiên áp dụng các kỹ thuật mổ cột sống và thoát vị đĩa đệm tiên tiến với nhiều sáng tạo gia tăng hiệu quả điều trị.

Các kỹ thuật hiện đại như điều trị bảo tồn đĩa đệm bằng sóng cao tần, phẫu thuật thoát vị đĩa đệm bằng nội soi, thay đĩa đệm nhân tạo, cũng như cố định cột sống bằng phẫu thuật rô bốt đã được PGS.TS Nguyễn Văn Thạch ứng dụng thành công.

"Chuyển giao kỹ thuật xuống tuyến dưới là điều tôi phấn khởi nhất. Bởi không chỉ một mình tôi có thể thực hiện được kỹ thuật này, nhiều đồng nghiệp khác cũng có thể thực hiện. Như thế số bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp này sẽ là cấp số nhân", TS Thạch chia sẻ.

Giáo sư Nguyễn Thục Quyên, một nhà khoa học nổi danh toàn cầu, đã ghi tên cho mình trong lịch sử khoa học với những đóng góp xuất sắc trong phương pháp phẫu thuật mã hóa màu. Phương pháp này không chỉ giúp bác sĩ dễ dàng phân biệt tế bào ung thư, mà còn tạo ra những khả năng mới trong việc loại bỏ chúng khỏi cơ thể.

Bà hiện đang làm việc và giảng dạy tại Đại học California, Santa Barbara (UCSB), nơi bà tiếp tục nghiên cứu về năng lượng mặt trời sử dụng chất liệu nhựa dẫn điện và các lĩnh vực khoa học khác.

Sinh năm 1973 tại Buôn Mê Thuột, bà Nguyễn Thục Quyên cùng gia đình chuyển đến Mỹ năm 1991. Sau khi nhanh chóng hoàn thành chương trình đại học, bà quyết định theo đuổi cao học và tiến sĩ ngành hóa học vật lý chỉ trong vài năm. Sự nghiệp của bà không chỉ dừng lại ở đó, mà bà còn trở thành một trong những người ảnh hưởng nhất đến thế giới theo bảng xếp hạng của Thomson Reuters năm 2015.

Những lợi ích mà công trình nghiên cứu của bà mang lại cho cộng đồng khoa học và bệnh nhân đã làm nổi bật tên tuổi của bà trong cộng đồng quốc tế. Giáo sư Nguyễn Thục Quyên thường xuyên trở về Việt Nam để tham gia các sự kiện khoa học và góp phần tạo ra một cộng đồng nghiên cứu mạnh mẽ và đoàn kết giữa các chuyên gia Việt - Mỹ.

Phan Minh Liêm, Tiến sĩ quê Khánh Hòa, đã 4 lần ghi tên mình lên bức tường danh dự của Viện Anderson - một trong những viện nghiên cứu ung thư hàng đầu tại Mỹ bằng rất nhiều đóng góp và thành tựu.

Nghiên cứu về ung thư đã đưa Phan Minh Liêm từ quê hương Việt Nam đến Mỹ, nơi mà ước mơ của anh được phát triển. Sau khi tốt nghiệp đại học, Phan Minh Liêm đã nhận được học bổng sang Mỹ, không chỉ để mở rộng kiến thức của mình mà còn để tìm kiếm những phương pháp mới giúp bệnh nhân chiến thắng ung thư.

Dẫn đầu một nhóm nghiên cứu, TS Phan Minh Liêm đã khám phá một gene có khả năng ngăn chặn sự tạo ra năng lượng của tế bào ung thư. Khi kích hoạt, gene này làm tế bào ung thư không thể lấy dinh dưỡng hoặc chuyển hóa thành năng lượng, dẫn đến sự tiêu diệt tế bào hay ngừng tăng trưởng.

Phương pháp này đã cho thấy hiệu quả đối với nhiều loại ung thư, đặc biệt là các loại ung thư ác tính và di căn. Điều này mở ra những triển vọng mới trong điều trị ung thư, hứa hẹn một hướng tiếp cận chính xác mà không ảnh hưởng đến tế bào khỏe mạnh.

Từ năm 2012, TS Phan Minh Liêm đã trở thành cầu nối, mang các giáo sư hàng đầu tại Viện Anderson đến Việt Nam, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm trong lĩnh vực ung thư. Hành trình của anh không chỉ là chiến thắng cá nhân mà còn đóng góp quan trọng cho sự phát triển của ngành y khoa cả hai nước.