Theo tín ngưỡng dân gian, Táo quân là người cai quản bếp lửa và nắm rõ mọi chuyện trong nhà nên mọi người thường làm lễ tiễn ông Táo về chầu trời rất trang trọng.
Để Táo quân báo cáo với Ngọc hoàng chuyện hạ giới được đủ đầy, mỗi gia đình cần chuẩn bị mâm cỗ cúng chu đáo và đẹp mắt. Mâm cỗ không cần cầu kỳ nhưng phải trang trọng, chu đáo thể hiện được tấm lòng của gia chủ.
Bộ mũ áo ông Công ông Táo: Đây là vật phẩm không thể thiếu, gồm bộ mũ của hai ông, một bà. Bộ mũ áo thường được làm bằng giấy trang kim màu sắc rực rỡ.
Cá chép: Cá chép được xem là phương tiện để ông Công ông Táo lên trời. Tùy vào vùng miền mà có thể là cá chép sống để phóng sinh hoặc cá chép giấy.
Vàng mã
Trầu cau, trái cây, hoa tươi.
Rượu trắng, trà, gạo-muối (mỗi thứ một đĩa nhỏ).
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo
Tùy theo từng gia cảnh, ngoài các lễ vật chính kể trên, người ta làm lễ mặn hay lễ chay để tiễn Táo quân. Mâm cúng ông Táo cơ bản, truyền thống bao gồm: 01 đĩa gạo, 01 đĩa muối, 03 chén rượu, thịt heo luộc, gà luộc hoặc quay, đĩa rau xào, hành muối, xôi gấc, giò heo, canh mọc, cá chép nướng (ở miền Nam thường cúng cá lóc nướng), trái cây tươi, trà, rượu, cau trầu,... 01 tập giấy tiền, vàng mã, 01 lọ hoa cúc, 01 lọ hoa đào nhỏ.
 |
| Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo. Ảnh Internet |
Ngày nay, mâm cỗ cúng ông Táo được đơn giản khá nhiều, không bắt buộc phải đầy đủ tất cả các món như mâm cỗ truyền thống, chủ yếu phụ thuộc vào văn hóa vùng miền, hoàn cảnh, điều kiện kinh tế, khẩu vị của mỗi gia đình.
Nếu gia đình nào không có điều kiện chỉ cần làm mâm cúng đơn giản 3 món là đã được. Đặc biệt, mâm cúng ông Táo ở ba miền đều có đặc trưng riêng.
Ngoài ra, nơi đặt mâm cỗ cúng ông Táo cũng rất quan trọng. Cần được đặt trang trọng ở vị trí bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ ông Táo riêng để bày tỏ lòng thành kính.
Những điều kiêng kị khi cúng ông Công ông Táo
Trước khi đọc văn khấn, cần phải tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc nghiêm túc, kín đáo và lịch sự, để thể hiện sự tôn kính của gia chủ đối với các quan thần.
Đọc văn khấn phải đọc với thái độ nghiêm túc, thành tâm, đọc to, rõ ràng, rành mạch.
Không nên cầu xin tài lộc, sung túc mà chỉ nên xin Táo báo những việc tốt đẹp trong năm.
Không cúng sau 12 giờ ngày 23
Không đặt mâm lễ cúng ở dưới bếp
Không thả cá chép từ trên cao xuống