Một số phụ nữ không có thay đổi gì nhiều khi chuyển tiếp sang thời kỳ mãn kinh, trong khi một số khác lại phải chịu đựng các rối loạn không mong muốn như chu kỳ kinh nguyệt bất thường, nóng bừng trong người, thay đổi tâm trạng và lo lắng. Hay gặp nhất là triệu chứng chóng mặt trong thời gian mãn kinh.
Nhiều nguyên nhân gây chứng chóng mặt thời kỳ mãn kinh
Các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng có sự liên quan giữa mãn kinh và chóng mặt. Cảm giác chóng mặt có thể được cảm nhận theo ba cách, mất thăng bằng, cảm giác quay cuồng trong đầu, hoặc cảm giác cơ thể đột ngột đang quay.
Các trung tâm kiểm soát thăng bằng của một người bao gồm tai, mắt, thần kinh giác quan, và cơ thể cần ít nhất hai trung tâm hoạt động để duy trì sự thăng bằng của chúng ta. Nếu các trung tâm kiểm soát không hoạt động bình thường, hoặc nếu não không thể xử lý được thông tin, kết quả sẽ gây ra chóng mặt cùng với sự mất thăng bằng. Đôi khi các triệu chứng chóng mặt là kết quả của sự thay đổi hormon, nhưng cũng có thể do các nguyên nhân khác, ví dụ như huyết áp thấp và các biến đổi tim mạch cũng làm dễ chóng mặt hơn.
 |
| Cần tập thể dục thường xuyên để duy trì một cơ thể khỏe mạnh và giúp kiểm soát sự mất cân bằng hormon. |
Nguyên nhân nội tiết: Sự thay đổi hormon trong thời kỳ mãn kinh có thể giúp giải thích mối liên quan giữa mãn kinh và chóng mặt. Trong thời kỳ mãn kinh, những thay đổi bất thường nồng độ estrogen có thể gây ra những thay đổi trong não, hệ thống thần kinh và mạch máu. Estrogen có ảnh hưởng rõ đến lớp áo bên trong của các động mạch, giúp giữ cho mạch máu linh hoạt, có nghĩa là mạch máu có thể giãn nở và co bóp để thích ứng với lưu lượng dòng máu. Do sản xuất estrogen giảm trong suốt thời kỳ mãn kinh nên phụ nữ có thể gặp những đợt chóng mặt ngắn.
Nguyên nhân mãn kinh: Các triệu chứng chóng mặt có thể là do mãn kinh, bao gồm: nóng bừng; đau nửa đầu; rối loạn tiền đình; hội chứng Meniere; lo lắng và hoảng loạn; viêm dây chằng/viêm khớp sau mãn kinh.
Nguyên nhân khác: Hạ huyết áp; hạ đường huyết, viêm thoái hóa khớp cổ, mất nước, do dùng dược phẩm, nhiễm virut, cảm lạnh hoặc cúm, đột quỵ.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Trong hầu hết các trường hợp chóng mặt không cần can thiệp điều trị y tế. Nhưng một số trường hợp có thể phản ánh một số bệnh lý tiềm ẩn cần can thiệp. Phụ nữ mãn kinh nên liên hệ với bác sĩ nếu có bất kỳ rối loạn nào sau đây kèm theo chóng mặt: rối loạn vận ngôn hoặc giảm thị giác, ngất xỉu và/hoặc mất ý thức, tức ngực, khó thở/thở nhanh, co giật, sốt, nôn liên tục, tê tay chân, cứng cổ, chấn thương đầu, các vấn đề về thính giác (hội chứng Meniere).
Cách hạn chế chóng mặt trong thời kỳ mãn kinh
Nếu thấy mình trở nên mất thăng bằng và chóng mặt khi đột ngột đứng lên, điều này có thể liên quan đến hệ thống mạch máu không hoạt động tốt trong thời kỳ mãn kinh. Nếu không có các triệu chứng khác đi kèm, tình trạng này sẽ khắc phục được khi thực hiện một số cách sau:
Uống đủ nước: Do đổ mồ hôi quá nhiều vào ban đêm khi xuất hiện những cơn nóng bừng trong người, cần uống thêm nước và chất lỏng. Cố gắng uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày để giúp đủ nước và không bị chóng mặt.
Hạn chế muối: Giảm lượng muối ăn vào sẽ giúp kiểm soát được huyết áp, ngăn không cho dịch tích tụ trong tai và làm giảm nguy cơ chóng mặt.
Nghỉ ngơi đầy đủ: Cố gắng ngủ đủ 8 giờ hàng đêm để bạn có thể đầy đủ năng lượng vào ngày hôm sau.
Dùng thuốc: Bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc nhất định để giúp giảm bớt một số triệu chứng của mãn kinh. Nên trao đổi về các loại thuốc khác đang dùng với bác sĩ để giúp ngăn ngừa các tác dụng phụ và tương tác thuốc liên quan chóng mặt.
Không hút thuốc lá và hạn chế uống rượu: Hút thuốc lá là không lành mạnh ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trong thời kỳ mãn kinh. Khi uống nhiều rượu có thể dẫn đến chóng mặt.
Tập thể dục đều đặn và hít thở không khí trong lành: Tập thể dục hàng ngày là tối quan trọng để duy trì một cơ thể khỏe mạnh và giúp kiểm soát sự mất cân bằng hormon. Tập thể dục thường xuyên làm giảm căng thẳng, nên nhớ căng thẳng có thể là một yếu tố kích hoạt gây ra tình trạng chóng mặt ở phụ nữ mãn kinh. Cố gắng nghỉ ngơi và làm việc trong một không khí trong lành nếu bạn cảm thấy chóng mặt, và nhớ thở sâu có thể giúp bình tĩnh nếu bạn bắt đầu cảm thấy một cuộc tấn công của lo âu.
Bịt tai và nhắm mắt: Khi một phụ nữ bị chóng mặt do mãn kinh, có thể làm giảm triệu chứng bằng cách bịt tai và nhắm mắt lại. Đó là một cách đơn giản để ngăn chặn cơn chóng mặt trước khi nó trở nên nghiêm trọng hơn.
Đi tắm hoặc tắm nóng: Không có gì tốt hơn để giúp bạn trở nên thoải mái và tập trung hơn là tắm nước nóng hoặc vòi hoa sen. Điều này đôi khi ngăn ngừa chóng mặt trước khi chúng bắt đầu.
Giữ ổn định vị trí cơ thể và tập trung: Nếu bạn thấy chóng mặt trong khi đứng, hãy tìm một bức tường hoặc một chiếc ghế gần đó để ngồi xuống. Nếu ai đó ở xung quanh bạn, hãy yêu cầu họ giúp đỡ cho đến khi chóng mặt giảm. Tập trung là quan trọng, vì vậy hãy cố gắng tập trung suy nghĩ vào một đối tượng, điều này sẽ khôi phục sự thăng bằng và giúp bạn trở lại bình thường.
Tránh các hoạt động dán mắt quá lâu: Hạn chế tiếp xúc quá lâu với màn hình máy tính, truyền hình và đọc ipad trong một khoảng thời gian dài, vì chúng có thể gây ra chóng mặt trong thời kỳ mãn kinh.
Theo BS. Nguyễn Hải Lê/Sức khỏe & Đời sống