Có gì trong “danh sách đen” thực phẩm chức năng của Cục ATTP?

PGS-TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (ATTP), Bộ Y tế, cho biết cơ quan này vừa ra quyết định xử phạt hàng loạt doanh nghiệp kinh doanh thực phẩm chức năng (TPCN), thực phẩm bảo vệ sức khoẻ (TPBVSK) vi phạm các quy định về quảng cáo và buôn bán sản phẩm có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng và không phù hợp quy định ATTP.

Cụ thể, Công ty TNHH Hotel Students ở quận Tân Bình (TP. HCM) bị xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 114,5 triệu đồng do sản xuất thực phẩm trong điều kiện không bảo đảm ATTP.

Tại thời điểm kiểm tra, kho bảo quản thực phẩm không bảo đảm và có 13 loại sản phẩm được đóng trong hơn 200 thùng giấy. Công ty không xuất trình được giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP; hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc nguyên liệu, phụ gia dùng để sản xuất thực phẩm và thực phẩm chức năng (TPCN).

Đoàn kiểm tra đã tiến hành lập biên bản kiểm tra, đồng thời yêu cầu cơ sở ngưng hoạt động ngay và buộc tiêu hủy 404,1 kg nguyên liệu; 669,6 kg hàng hóa sản phẩm không nhãn mác; 808,3 kg bán thành phẩm chưa ép vỉ; 214.320 viên đã được ép vỉ và 13 loại sản phẩm được chứa đựng trong hơn 220 thùng sản phẩm thành phẩm.

Công ty TNHH Dược phẩm Tân Đức Minh (TP Hà Nội) kinh doanh sản phẩm hỗ trợ sinh lý nam giới, cải thiện chất lượng sinh hoạt tình dục, bị phạt 35 triệu đồng do quảng cáo sản phẩm TPCN/TPBVSK Lộc Cường Thần trên website mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung. Công ty TNHH Dược phẩm 1110M (Hà Nội) bị phạt 25 triệu đồng vì quảng cáo sản phẩm TPBVSK Thận An Plus trên các website không phù hợp với một trong các tài liệu theo quy định.

Sản phẩm Viên Thận An Plus được quảng cáo có công dụng bổ thận, mạnh gân cốt, làm giảm các chứng tiểu đêm, tiểu ngày nhiều lần, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu khó, hạn chế đau mỏi thắt lưng, ở những người có chức năng thận suy giảm, hỗ trợ điều trị viêm đường tiết niệu hoặc phì đại tuyến tiền liệt.

Cơ quan chức năng cũng phạt Công ty Cổ phần Đầu tư dược phẩm SUM (Hà Nội) 75 triệu đồng vì quảng cáo sản phẩm TPBVSK điều trị viêm mũi dị ứng SumHe vi phạm một trong các tài liệu theo quy định. Ngoài ra, doanh nghiệp còn sử dụng hình ảnh, uy tín, thư tín của các đơn vị y tế, nhân viên y tế, thư cảm ơn của bệnh nhân để quảng cáo thực phẩm.

Một số công ty khác bị xử phạt trong thời gian này là Công ty Cổ phần Dược phẩm Khang Gia, ở bán đảo Linh Đàm (Hà Nội) bị phạt 35 triệu đồng vì quảng cáo sản TPBVSK Tỏi đen Blaga mà không được cơ quan có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi thực hiện quảng cáo.

Đặc biệt, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thiết bị y tế Bình Minh, ở phường Hà Cầu (Hà Nội) có tới 3 lỗi vi phạm và bị phạt tới hơn 147 triệu đồng.

Cụ thể, công ty này đã quảng cáo sản phẩm TPBVSK KISU trên website có nội dung không phù hợp với một trong các tài liệu theo quy định; quảng cáo sản phẩm này dưới dạng liệt kê công dụng của từng thành phần của sản phẩm; bán 1 lô sản phẩm TPBVSK KISU có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng; Bán ra thị trường 1 lô sản phẩm TPBVSK KISU không phù hợp quy định ATTP.

Cùng đó, phạt Công ty TNHH Dược phẩm Hải Linh (tỉnh Hải Dương) 90 triệu đồng vì sản xuất 1 lô sản phẩm TPBVSK KISU có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn đã công bố áp dụng.

Công ty TNHH Vương Mộc An (Hà Nội) bị phạt 50 triệu đồng vì quảng cáo sản phẩm TPCN/TPBVSK Tâm Tỳ Vương dưới hình thức bài viết của nhân viên y tế có nội dung mô tả thực phẩm có tác dụng điều trị bệnh.

Công ty TNHH Đông Nam Dược Hoàng Anh (Hà Nội) bị phạt 28 triệu đồng vì sản xuất 2 sản phẩm TPCN/TPBVSK Trà thảo mộc tăng cân Hoàng Anh và Trà thảo mộc giảm cân Hoàng Anh thuộc diện phải thực hiện công bố hợp quy, công bố phù hợp quy định ATTP mà không có giấy tiếp nhận bản công bố hợp quy, giấy xác nhận công bố phù hợp quy định ATTP; Buôn bán 2 sản phẩm TPCN/TPBVSK Thảo dược tăng cân và Trà thảo dược giảm cân tan mỡ thuộc diện phải thực hiện công bố hợp quy, công bố phù hợp quy định ATTP mà không có giấy tiếp nhận bản công bố hợp quy, giấy xác nhận công bố phù hợp quy định ATTP.

Công ty TNHH Kinh doanh thương mại và dược phẩm Hà Thanh, ở phường Phú Lãm (Hà Đông, Hà Nội) bị phạt 35,75 triệu đồng vì quảng cáo sản phẩm TPBVSK Giảm cân họ Nguyễn new trên website mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi thực hiện quảng cáo; bán sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Giảm cân họ Nguyễn new nhưng không có tiêu chuẩn công bố áp dụng.

Công ty Cổ phần Đầu tư Akina Đông Á, ở xã Thạch Hòa (Thạch Thất, Hà Nội) bị phạt 50 triệu đồng vì quảng cáo sản phẩm TPCN/TPBVSK Bột tía tô Akina và Hoàn Xuân Thang trên các website gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh.

PGS-TS Nguyễn Thanh PhongCục trưởng Cục ATTP, cho biết về nguyên tắc, đối với TPCN/TPBVSK trước khi lưu thông ra thị trường đều phải được thẩm định về mặt an toàn, công dụng sản phẩm. Tuy nhiên, gần đây, bên cạnh các hình thức vi phạm như bán hàng/quảng cáo khi chưa được cấp phép truyền thông đã xuất hiện tình trạng quảng cáo, bán hàng online nhiều mặt hàng liên quan đến sức khỏe nhưng không công bố, không đăng ký với các cơ quan quản lý nhà nước. Đó là quảng cáo/lưu hành sản phẩm bất hợp pháp. Nhiều đối tượng sử dụng mạng xã hội, thậm chí sử dụng cả một số nhân vật có ảnh hưởng tới công chúng để quảng cáo.

Qua thanh - kiểm tra và hậu kiểm, cơ quan này còn phát hiện nhiều nội dung quảng cáo hoàn toàn sai sự thật, thậm chí có nơi còn tổ chức tư vấn qua điện thoại, đặc biệt là các sản phẩm bảo vệ sức khỏe, sản phẩm làm đẹp, giảm cân. Có sản phẩm quảng cáo bên trên ghi là dược sĩ, bác sĩ tư vấn nhưng thực tế qua thanh tra, kiểm tra, nhiều dược sĩ, bác sĩ đó không có kiến thức về dinh dưỡng, thậm chí chỉ là sinh viên mới ra trường, chưa nhận bằng tốt nghiệp đại học đóng giả làm bác sĩ, dược sĩ tư vấn.

Nhiều doanh nghiệp khi bị cơ quan quản lý mời lên làm việc còn không thừa nhận sản phẩm của mình quảng cáo trên các trang web đó. Có doanh nghiệp công bố thực phẩm dạng bột nhưng lại sản xuất dạng viên hoặc ghi công dụng hoàn toàn khác với công bố.

Mặc dù số tiền xử phạt các doanh nghiệp vi phạm trong lĩnh vực TPCN từ đầu năm 2018 đến nay đã lên đến hàng tỉ đồng nhưng ông Phong nhìn nhận nhiều cơ sở, cá nhân vì lợi nhuận mà bất chấp pháp luật, bất chấp đạo lý, coi rẻ sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng, cố tình gian dối trong sản xuất, tuồn ra thị trường những sản phẩm kém chất lượng, thậm chí là có hại, chứa chất cấm nguy hiểm tới sức khỏe con người.

Cùng với xử phạt bằng hình thức phạt tiền, Cục ATTP đã buộc các cơ sở thu hồi và tiêu hủy các lô sản phẩm vi phạm, tháo gỡ nội dung quảng cáo vi phạm, cải chính thông tin theo quy định. Cục ATTP cũng đã cũng phối hợp với Cục Quản lý Phát thanh Truyền hình, Bộ TT&TT, công khai thông tin các sản phẩm vi phạm cũng như xử lý các trang web quảng cáo sản phẩm sai phạm để người tiêu dùng biết và thận trọng khi mua các sản phẩm trên trang các web đó.

Ngoài ra, các sản phẩm vi phạm cũng sẽ được đưa vào “danh sách đen”. Ông Nguyễn Thanh Phong cho biết: “Những sản phẩm đã bị đưa vào “danh sách đen” thì sẽ bị lấy mẫu kiểm nghiệm chất lượng, sẽ bị thanh tra, kiểm tra với tần suất nhiều hơn và khi phát hiện vi phạm sẽ xử phạt nặng hơn”.