Ngày 18/2, ThS Ngô Gia Khánh - Phụ trách Khoa Phẫu thuật lồng ngực và mạch máu (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, bệnh viện vừa cứu sống một bệnh nhân có khối u trung thất lớn xâm lấn tim, phổi đã nhiều năm không được phát hiện. Bệnh nhân là Vũ Thị Th. (55 tuổi, ở Hưng Yên), bị đau vai gáy đã 6 năm nhưng nghĩ do mình làm nghề thợ may, phải ngồi nhiều nên việc đau vai gáy là bình thường.
Cuối năm 2018, trong lúc dọn dẹp nhà cửa để chuẩn bị cưới con gái, bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đau vai gáy nhiều, kèm đau ngực, sụp mi mắt 2 bên, đi khám phát hiện khối u trung thất trước kích thước 8x10 cm. Khối u xâm lấn rộng vào màng tim, làm tắc gần hoàn toàn hệ tĩnh mạch chủ trên, u ranh giới không rõ với thùy trên phổi, khối kích thước 14x24 mm thùy giữa phổi, hạch lớn trung thất 34 mm và nhiều dịch màng phổi. Kết quả giải phẫu bệnh cho thấy, bệnh nhân bị u tuyến ức tuýp AB rất nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng.
 |
| ThS Ngô Gia Khánh kiểm tra, đánh giá tình trạng bệnh nhân trước khi xuất viện |
Trước tình hình này, Hội đồng hội chẩn Đa chuyên khoa của Bệnh viện Bạch Mai được thành lập bao gồm các giáo sư, bác sĩ của Trung tâm Hô hấp, Trung tâm Ung bướu, khoa Phẫu thuật Lồng ngực, Gây mê hồi sức. Sau khi bàn bạc, hội đồng chuyên môn quyết định phải tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân, bởi nếu chậm chễ, khối u xâm lấn sâu vào tim phổi thì khả năng phẫu thuật rất khó thực hiện và tính mạng bệnh nhân sẽ bị đe dọa.
Sau đó, ca mổ được tiến hành. 5 giờ phẫu thuật là cuộc đấu trí căng thẳng của các bác sĩ để giành lại sự sống cho bệnh nhân: Bác sĩ phải cưa toàn bộ xương ức, mở ngực trước bên (đường mổ HemiClamshell-đây là đường mổ rất rộng chỉ được áp dụng cho những trường hợp đặc biệt khó) cắt bỏ toàn bộ khối u, cắt toàn bộ phần màng tim, tĩnh mạch chủ trên… sau đó các bác sĩ tạo hình lại hệ tĩnh mạch chủ trên, tĩnh mạch vô danh bằng miếng vá nhân tạo, cắt thùy giữa phổi, lấy hạch trung thất. Ca mổ thành công trong tiếng thở phào nhẹ nhõm của ekip phẫu thuật và niềm vui mừng của gia đình.
Tuy nhiên, sau phẫu thuật 3 ngày, bệnh nhân tiến triển nặng lên - viêm phổi 2 bên, chụp phim trường phổi 2 bên trắng xóa, sốc nhiễm khuẩn, sốt cao liên tục, kháng lại gần như tất cả kháng sinh hiện có. Đã có lúc, gia đình không còn hi vọng và nghĩ đến việc chuẩn bị lo hậu sự cho bệnh nhân. Song với sự quyết tâm của các thầy thuốc, sau 2 tháng điều trị tích cực, bệnh nhân được xuất viện với tình trạng hồi phục hoàn toàn không có biến chứng.
Theo ThS. Ngô Gia Khánh, đây là một trong những ca khó vì là khối u trung thất rất lớn, xâm lấn vào gần như tất cả các bộ phận xung quanh: Mạch máu lớn, tĩnh mạch chủ trên (là tĩnh mạch đưa máu về tim), tĩnh mạch vô danh (là phần tĩnh mạch đổ vào tĩnh mạch chủ trên). Quá trình phẫu thuật rất khó khăn do khối u lớn, xâm lấn cả vào màng tim, màng phổi, rất nhiều mạch máu tăng sinh, bệnh nhân lại có tiền sử đái tháo đường tuýp 2 và tình trạng nhược cơ. Song nhờ sự phối kết hợp hiệu quả của các thầy thuốc nhiều khoa, bệnh nhân đã được cứu sống.
Cũng theo ThS. Ngô Gia Khánh, khối u trung thất chủ yếu được tạo ra từ các tế bào mầm hoặc tế bào tăng sinh trưởng trong mô tuyến ức, mô thần kinh, mô bạch huyết có thể là lành tính hoặc ác tính, giai đoạn sớm bệnh nhân gần như không có triệu chứng. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện, phẫu thuật loại bỏ kịp thời, khối u có thể xâm lấn gây chèn ép tim, phổi, mạch máu lớn cản trở quá trình tuần hoàn, hô hấp. Bệnh nhân sẽ xuất hiện các triệu chứng: Đau ngực, khó thở, ho ra máu, sụt cân, suy yếu cơ thể, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chức năng sống, chức năng hô hấp, tuần hoàn...
Nếu khối u ác tính có thể di căn đến màng tim, phổi đe dọa tính mạng của người bệnh. Vì vậy, các khối u trung thất cần được chẩn đoán, phát hiện và xử trí kịp thời để tránh các biến chứng phức tạp có nguy cơ gây tử vong như ca bệnh này.
Theo M.Đ/ Phụ nữ Việt Nam