Cà là loại thực phẩm quen thuộc của người dân Việt Nam. Cà nếu biết chế biến sử dụng không chỉ là món ăn ngon mà còn có tác dụng phòng trị bệnh hiệu quả, đặc biệt là món cà tím.
Theo y học cổ truyền, cà có vị ngọt tính hàn, hơi độc. Tác dụng mát gan, lợi mật, nhuận tràng... ăn rất tốt cho người bị nóng nhiệt, khô đắng miệng, táo bón, tiểu rắt, mỡ máu cao...
Tính thành phần dinh dưỡng trong 100g cà tím có: Nước 92%, protit 1,3%, gluxit 5,5%, các chất khoáng (tính theo mg); phốt pho 15mg, magiê 12mg, canxi 10mg, kali 220mg, lưu huỳnh 15,16mg, natri 5mg, sắt 0,5mg, măng gan 0,20mg, kẽm, 0,20mg, đồng 0,10mg, iốt 0,002mg, các vitamim tiền sinh tố A 0,04mg, B1 0,04mg, B2 0,035mg, C 6,0mg, P 0,6mg (cung cấp cho cơ thể khoảng 29 calo). Cà rất giàu kali là chất có tác dụng ngăn ngừa bệnh tim mạch, huyết áp...
Cà tím giúp giảm cân hiệu quả: Trong cà chứa tới 92% là nước, cà tím giàu dưỡng chất vi lượng, lại ít năng lượng calo sinh nhiệt thấp, giàu chất xơ dùng rất thích hợp với người béo phì vốn nóng nhiệt hay ăn nhậu, táo bón tiểu vàng rắt chứng bệnh liên quan đến nội nhiệt đều dùng được. Tuy nhiên, cà có tính hàn không hợp với những người bụng lạnh tiêu chảy, chứng phong thấp nhức mỏi, người mới ốm dậy, người suy nhược ăn kém không nên ăn.
Phòng ngừa bệnh tiểu đường: Trong cà tím có tác dụng ức chế men alpha amyláe tuỵ tạng và alpha glucosidase, đây là hai men tiêu hoá có tác dụng thoái biến tinh bột và chuyển hoá thành đường glucose, do vậy cà tím có tác dụng phòng ngừa bệnh tiểu đường. Tăng cường chất xơ, giảm lipit: Cà chứa hàm lượng chất xơ cao, do vậy phòng ngừa táo bón và ung thư.
Các chuyên gia Nhật Bản tìm thấy trong nước ép cà tím có nhiều thành phần hoạt chất có khả năng ngăn ngừa ung thư, nhất là ung thư dạ dày. Có ý kiến khuyên dùng nước ép cà tím khi dùng xạ trị và sau phẫu thuật ung thư. Đặc biệt, màu tím đậm của cà là bằng chứng cho thấy nó chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh để bảo vệ các tế bào não và kiểm soát hàm lượng chất béo lipit, khiến bệnh nhân gút, tăng huyết áp, tim mạch sẽ thấy hiệu quả trong điều trị hơn. Đặc biệt, cà tím chứa nhiều kali, đây là thành phần giúp ổn định huyết áp, ngăn ngừa cholesterol.
Tăng cường sức đề kháng: Quả cà tím có chứa nhiều vitamin và chất sắt giúp phòng ngừa bệnh thiếu máu. Ngoài ra, còn có magiê, kali, canxi, vitamin A và C có tác dụng cải thiện cấu trúc xương, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.
TS Lê Thanh Nhạn (Bệnh viện Tuệ Tĩnh)