JN.1 là nhánh trực tiếp của BA.2.86, hay còn gọi là “Pirola ”, với một đột biến bổ sung ảnh hưởng đến khả năng trốn tránh khả năng miễn dịch. Vào tháng 12, JN.1 đã nhanh chóng vượt qua các biến thể khác (HV.1 và EG.5 hoặc Eris) để trở thành chủng thống trị ở Mỹ và trên toàn cầu.
"Biến thể JN.1 có thể đang lây lan nhanh chóng của COVID-19 trong mùa đông này”, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho biết trong bản cập nhật đầu tháng 1.
Theo một số chuyên gia và mô hình dữ liệu, Mỹ đang ở trong làn sóng COVID-19 lớn thứ hai do tỷ lệ hấp thụ vắc xin thấp, khả năng miễn dịch suy giảm và các cuộc tụ tập vào dịp nghỉ lễ vừa qua.
Hiện tại, JN.1 là biến thể phát triển nhanh nhất ở Mỹ, theo CDC. Trong tháng trước, tỷ lệ các trường hợp mắc COVID-19 do JN.1 gây ra đã tăng gấp bốn lần.
Dấu hiệu nhiễm biến thể phụ JN.1 COVID-19.
Các triệu chứng của JN.1
Các triệu chứng của JN.1 dường như tương tự như các triệu chứng do các chủng khác gây ra, bao gồm: đau họng, sổ mũi, ho, mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, sốt, ớn lạnh, mất cảm giác vị giác, khó thở, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy.
Theo CDC, loại và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng mà một người gặp phải thường phụ thuộc nhiều hơn vào sức khỏe và khả năng miễn dịch cơ bản của người đó hơn là vào biến thể gây nhiễm trùng.
Một số bác sĩ đã báo cáo rằng các triệu chứng hô hấp trên dường như bắt đầu bằng đau họng, sau đó là nghẹt mũi và ho.
Quá trình lây truyền của JN.1
JN.1 dễ lây lan, tương tự các biến thể phụ khác của Omicron. Nó lây lan chủ yếu qua các giọt hô hấp thoát ra khi người nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện.
Khả năng JN.1 lây lan nhanh chóng là một điều đáng lo ngại. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu khả năng lây truyền chính xác của nó so với các biến thể trước đó.
Các xét nghiệm COVID-19 có phát hiện được JN.1 không?
Theo CDC Mỹ, tất cả các xét nghiệm chẩn đoán COVID-19 – bao gồm xét nghiệm kháng nguyên nhanh và xét nghiệm PCR – dự kiến sẽ có hiệu quả trong việc phát hiện JN.1, cũng như các biến thể khác. Xét nghiệm là một công cụ quan trọng để bảo vệ bản thân và những người khác khỏi COVID-19, đặc biệt là trước các cuộc tụ tập trong nhà.
Các chuyên gia lưu ý rằng các triệu chứng của COVID-19 thường không thể phân biệt được với các triệu chứng do các loại virus khác đang lây lan hiện nay gây ra. Chúng bao gồm virus hợp bào hô hấp (RSV), cúm và rhovirus, gây cảm lạnh thông thường .
Vắc xin COVID-19 mới có bảo vệ chống lại JN.1 không?
CDC Mỹ cho biết các loại vắc xin ngừa COVID-19 mới, cập nhật, được khuyến nghị cho tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên, dự kiến sẽ tăng cường khả năng bảo vệ chống lại JN.1, cũng như các biến thể khác.
Mặc dù các mũi tiêm nhắm vào Omicron XBB.1.5, loại đã bị HV.1, JN.1, EG.5 và các loại khác vượt qua, vẫn có bằng chứng cho thấy nó sẽ bảo vệ chống lại các chủng mới lưu hành trong mùa đông này.
Dữ liệu từ các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy vắc xin dường như tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh mẽ chống lại chủng bố mẹ của JN.1, BA.2.86.
Các chuyên gia nhấn mạnh, các loại vắc xin mới cũng bảo vệ khỏi bệnh nặng, nhập viện và tử vong. Vì vậy, ngay cả khi bạn nhiễm COVID-19 sau khi tiêm chủng, tình trạng nhiễm bệnh có thể sẽ nhẹ hơn và có thể khiến bạn không phải nhập viện.
Biện pháp phòng ngừa JN.1
Mặc dù mức độ nghiêm trọng và tác động của JN.1 vẫn đang được nghiên cứu, điều quan trọng là bạn phải luôn cảnh giác và tuân theo các biện pháp phòng ngừa sau:
Tiêm chủng: Luôn cập nhật các loại vaccine ngừa Covid-19 của bạn, bao gồm cả vaccine tăng cường, vì chúng mang lại sự bảo vệ đáng kể chống lại bệnh nặng, nhập viện và tử vong, thậm chí chống lại các biến thể mới.
Đeo khẩu trang: Đeo khẩu trang vừa vặn, đặc biệt là ở những nơi đông đúc trong nhà hoặc khi tiếp xúc với những người bên ngoài gia đình bạn.
Đảm bảo khoảng cách: Duy trì khoảng cách vật lý với người khác, đặc biệt nếu họ bị bệnh hoặc chính bản thân có biểu hiện bệnh.
Vệ sinh tay: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước hoặc sử dụng nước rửa tay chứa cồn.
Luôn cập nhật thông tin: Luôn cập nhật thông tin mới nhất về JN.1 và các diễn biến khác của Covid-19 bằng cách theo dõi các nguồn đáng tin cậy như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hoặc cơ quan y tế địa phương.
Xét nghiệm và tự cách ly: Hãy xét nghiệm nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào và tự cách ly bản thân trong khi chờ kết quả hoặc nếu được chẩn đoán dương tính.
Giang Thu