Trước đó cháu Đạt không bị bệnh gì đặc biệt, tuy nhiên từ tháng 10.2016, cháu có biểu hiện mệt, khó thở, phù.Gia đình đưa cháu đi khám thì phát hiện suy tim độ 3-4, huyết khối buồng tim do bệnh cơ tim giãn tại BV Tim Hà Nội. Cháu Đạt đã được điều trị hơn 1 tháng bằng các thuốc trợ tim, lợi tiểu liều cao và thuốc chống đông, tuy nhiên tình trạng bệnh nặng dần đến suy tim giai đoạn cuối. “Nếu được hỗ trợ từ trang thiết bị hiện đại và thuốc, thời gian sống của bệnh nhân tính bằng tháng, trường hợp không có thuốc tính mạng của bé chỉ được tính bằng ngày. Do đó, không có giải pháp nào khác ngoài ghép tim thì mới có thể cứu được cháu”- PGS.TS Nguyễn Hữu Ước - Trưởng Khoa Phẫu thuật Tim mạch và lồng ngưc, BV Việt Đúc nói.
 |
| Bé Đạt tươi cười nhận hoa của PGS.TS Nguyễn Hữu Ước trao tặng trước giờ ra viện. |
PGS.TS Nguyễn Hữu Ước kể lại, sáng ngày 14/3, có thông tin về người hiến tạng với chỉ số sinh học phù hợp với cháu Đạt, BV Việt Đức đã liên hệ với gia đình bệnh nhi. Khi chuyển đến BV Việt Đức, bé Đạt trong tình trạng suy tim giai đoạn cuối (giai đoạn 4), nhiều thuốc trợ tim, vận mạch và lợi tiểu liều cao hỗ trợ, thể trạng gầy yếu và suy kiệt nặng (bình thường 29kg, ở thời điểm đó còn 21kg), tiên lượng sống chỉ tính bằng ngày
“Khi xếp cháu vào danh sách ghép tim,chúng tôi không kỳ vọng lắm vì khó xin tim của các cháu bé chết não. Thường các ca ghép tim của trẻ là lấy tim của người lớn. Rất may mắn là các bác sĩ có thông tin có người hiến tim có chỉ số phù hợp với cháu Đạt. Chúng tôi đã cố gắng đến mức tốt nhất,hội chẩn nhanh để có thể ghép tim cho cháu, nếu không sẽ mất cơ hội (người hiến tim là một thanh niên bị chấn thương sọ não, cao khoảng 1,55)”- PGS.TS Nguyễn Hữu Ước cho biết.
Quả tim của một thanh niên đã hòa nhịp đập trong cơ thể người nhận mới 10 tuổi
Là bác sĩ trực tiếp ghép tim cho cháu Đạt, PGS.TS Nguyễn Hữu Ước chia sẻ, với trường hợp bình thường không sao, nhưng với ca ghép của cháu Đạt có hai khó khăn. Thứ nhất là về kinh phí, do đó khoa đã phải báo cáo ban giám đốc và bảo lãnh kinh phí để tiến hành ca ghép cho cháu, đồng thời tiến hành kêu gọi sợ hỗ trợ của cộng đồng.
 |
| Các bác sĩ đang thực hiện ca ghép tim cho bé Đạt. |
Thứ hai, là làm sao ghép quả tim từ một người cho có trọng lượng gấp 2,7 lần người nhận. Đây là một sai số lớn vì thông thường ở người lớn, tỷ lệ chênh này chỉ ở mức 0,8-1,2. Do đó để thực hiện được ca ghép tim cho bé Đạt, nhóm ghép tim đã phải làm việc khẩn trương cả ngày đêm để đo rất kỹ các chỉ số trên siêu câm, cắt lớp ngực, tính toán trên mô hình, vẽ chi tiết từng thì của phẫu thuật.
“Do gấp quá nên chúng tôi không kịp thời gian để nghiên cứu các ca ghép chênh nhau về trọng lượng trên thế giới mà sau đó chúng tôi tìm hiểu thêm mới thấy mình đã đi đúng hướng (Được biết trên thế giới mới ghi nhận ca ghép tim chênh nhau về trọng lượng người cho và nhận là 3,4 lần”- BS Ước nói.
Ca ghép tim cho cháu Đạt được bắt đầu vào khoảng 18h ngày 15/3/2017, diễn biến trong mổ rất khó khăn và kéo dài gần gấp đôi thời gian bình thường. Các bác sĩ tham gia kíp ghép cho biết, do đã có sự chuẩn bị kỹ nên chỉ sai số 10% về thời gian so với dự kiến trước đó và quả tim của người cho đã đập rộn ràng trong cơ thể nhỏ bé của Đạt.
Sau ca ghép tình trạng co bóp của tim bé Đạt khá ổn định, tuy nhiên, bé Đạt xuất hiện tình trạng phù phổi khá nặng, nồng độ o xy trong máu tụt, phải hồi sức khá vất vả mới có thể chuyển bé về khu hậu phẫu sau ghép tim.
Điều dưỡng trưởng Nguyễn Thị Thu Hà- đơn vị Hồi sức tim mạch của Khoa Phẫu thuật Tim mạch- Lồng ngực cho biết, do gặp vấn đề về hô hấp nên 10 ngày sau ghép tim, bé Đạt mới cháu mới thôi không phải thở máy hoàn toàn. Hơn 1 tháng sau ghép tim, bé Đạt vẫn bị phù phổi hết bên phải lại sang trái, rồi tràn khí màng phổi 1 bên, thậm chí có lúc cả 2 bên, xẹp phổi nặng… các y bác sĩ đã phải đặt-rút máy thở nhiều lần cho bé và nguy cơ nhiễm trùng khá cao.
Việc chăm sóc hô hấp cho bé Đạt phải thực hiện tiếp tục trong gần 2 tháng sau mổ. Bé phải trải qua 2 lần bơm dính màng phổi và 6 tuần sau ca ghép tim, bé mới được rút ống dẫn lưu màng phổi.
 |
| Bé Đạt và điều dưỡng trưởng Khoa Phẫu thuật Tim mạch và Lồng ngực đang trò chuyện, cười vui trước giờ ra viện. |
“Cháu Đạt đã được chăm sóc theo các chế độ về dinh dưỡng, phác đồ thuốc ức chế miễn dịch, kiểm soát nhiễm trùng kết hợp tập hô hấp với liệu pháp tích cực. Tình trạng phỏi của bé Đạt tiến triển tốt và dần ổn định theo thời gian”- Điều dưỡng Nguyễn Thị Thu Hà chia sẻ
Chia sẻ với báo chí tại buổi lễ chia tay bé Đạt ra viện, PGS.TS Nguyễn Hữu Ước nhấn mạnh, thành công của ca ghép tim này không chỉ góp phần đem lại sự sống cho cháu Đạt mà còn khẳng định được trình độ của y bác sĩ BV Việt Đức trong ghép tạng.
Ngồi bên cạnh con trai trong buổi lễ, chị Nguyễn Thị Mai Phương- mẹ cháu Đạt đã luôn mỉm cười- nụ cười hạnh phúc vì từ nay con trai chị đã được sống khỏe mạnh từ trái tim của một người hiến tặng và từ sự tài hoa, tận tâm của các bác sĩ BV Việt Đức. Chị Phương đã bày tỏ lòng cảm ơn đến các y bác sĩ tham gia ca ghép cho cháu, chăm sóc và điều trị cho cháu suốt từ khi cháu nhập viện cho đến ngày ra viện và bày tỏ sự tri ân và cảm ơn đến gia đình nguòi hiến tạng đã dành trái tim cho con chị cũng như sự quan tâm, chia sẻ của cộng đồng đã giúp gia đình chị có nguồn kinh phí ghép tạng cho con…