Viêm gan là bệnh gây tổn hại cho nhu mô gan, làm suy giảm các chứa năng quan trọng của gan đối với cơ thể. Theo Đông y, viêm gan siêu vi B được coi là một bệnh của gan với các trạng chứng vàng da, vàng mắt (hoàng đản), hiếp thống (đau vùng hạ sườn)… Nguyên nhân do nhiễm ngoại tà. Sau đây là những món canh rất tốt cho người mắc bệnh gan:
Canh trứng gà nấu câu kỷ, táo đỏ: Món canh này có tác dụng bổ tỳ vị, bổ thận, trừ thấp, thích hợp dùng cho người bị bệnh viêm gan mạn tính. Câu kỷ 30g, táo đỏ 20g, trứng gà 2 quả, nước 300cc. Nấu đến khi trứng chín. Vớt trứng ra, bỏ vỏ rồi cho vào chung với đường đỏ, nấu đến khi đường tan. Chia 1 - 2 lần, ăn trứng uống canh. Cách 2 ngày ăn một lần..
Canh táo đỏ nấu lạc: Món canh này có tác dụng thông tỳ ích khí, khử thấp giải độc, dùng cho viêm gan cấp và mạn tính, xơ cứng gan. Táo đỏ, đậu phụng, đường phèn mỗi thứ 30g. Cho lạc vào nồi đất trước, thêm nước dùng lửa vừa ninh 20 phút. Táo đỏ bỏ hột, cho vào nồi đất ninh chung với lạc, ninh thêm 20 phút, thêm vào đường phèn vào, ninh tiếp 5 phút là ăn được. Dùng mỗi tối trước khi ngủ, liên tục 30 ngày.
Canh hoài sơn, nhãn nhục ninh ba ba: Tác dụng của canh giúp ích khí dưỡng huyết, tiêu ung tán kết, dùng cho trường hợp gan bị xơ cứng, viêm gan mạn tính. Hoài sơn 20g, nhãn nhục 20g, ba ba 1 con. Trước tiên dùng nước luộc ba ba rồi mới làm sạch, bỏ bộ lòng, rửa sạch, đem ba ba còn mai cùng với hoài sơn, nhãn nhục cho vào nồi đất, thêm nước, ninh bằng lửa vừa, đến khi ba ba chín mềm, thêm gia vị là được.
Canh thịt heo nạc nấu nấm rơm: Tác dụng giúp tư âm nhuận táo, kiện vị bổ tỳ, dùng cho chứng viêm gan mạn tính. Nấm rơm tươi 200g, thịt heo nạc 200g. Nấm rơm tươi rửa sạch, cắt miếng, bỏ chung vào nồi đất, thêm nước, dùng lửa vừa ninh đến khi thịt nạc chín mềm, thêm gia vị vừa miệng. Dùng ăn trong bữa cơm.
Canh đương quy ninh gà: Món canh này có tác dụng bổ khí ích huyết, tăng cường hoạt động của gan, dùng cho người bị viêm gan mạn tính, cơ thể suy nhược. Đương quy 15g, đảng sâm 15g, gà mái 1 con. Gà mái làm sạch, bỏ bộ lòng, rửa sạch, đem đương quy, đảng sâm nhét vào trong bụng gà, may lại rồi cho vào nồi đất, thêm nước, gia vị như hành, gừng, rượu, muối rồi đặt lên bếp dùng lửa lớn nấu sôi, chuyển sang lửa vừa ninh đến khi gà chín mềm là được. Ăn thịt gà và uống nước canh.
Canh cần tây, thịt lợn nạc: Món canh này giúp thanh nhiệt lợi thấp, giải độc tiêu thũng, dùng cho viêm gan cấp và mạn tính. Rau cần tây 100g, thịt lợn nạc 100g, nấm hương (nấm đông cô) 20g, tỏi 5g, ít muối. Rau cần tây bỏ rễ, chỉ lấy cuống và lá rửa sạch, cắt nhỏ. Nấm hương ngâm nước nóng có chút gừng sau 20 phút thì rửa sạch, cắt nhỏ. Thịt lợn nạc rửa sạch, xắt nhỏ, tỏi bóc vỏ, đập dập. Đun sôi nửa lít nước, cho thịt nạc vào, thịt chín thì cho cần tây, nấm hương, tỏi vào quậy đều. Canh sôi lại là được. Ăn nóng lúc đói bụng.
Canh đậu nành nấu cải trắng khô: Công dụng giúp thanh nhiệt khử thấp, thoái hoàng, thích hợp cho loại viêm gan lây nhiễm do virus. Đậu nành 60g, cải trắng khô 45g, nhân trần 30g, uất kim (dái nhỏ của củ nghệ vàng) 9g, chi tử (quả dành dành) 6g, thông thảo 6g. Đậu nành và cải trắng khô nấu canh ăn và uống. Ngoài ra, sắc nước nhân trần và các loại dươc liệu để uống riêng vào buổi sáng và tối.
Canh nhân trần nấu táo khương: Tác dụng thanh nhiệt lợi thấp, thoái hoàng, thích hợp dùng cho viêm gan mạn tính, tỳ hư thấp thịnh, miệng nhạt, ăn uống kém. Nhân trần 30g, can khương (gừng khô) 10g, táo đỏ 5 quả, đường đỏ vừa đủ. Nhân trần, can khương, táo đỏ (bỏ hạt) sắc với 600ml nước, sắc 30 phút. Sắc 2 lần, hợp 2 lần thuốc lại, bỏ bã, để lại nước và táo đỏ trong nồi. Thêm vào đường đỏ, tiếp tục sắc đến khi đường tan, chia 2 lần uống canh, ăn táo.
Lương y Ngự Bình (Hội Đông y TPHCM)