Đông y gọi bệnh tiểu đường là “tiêu khát”, chẩn đoán dựa vào “3 nhiều, 1 giảm” như uống nhiều, ăn nhiều, tiểu nhiều, giảm thể trọng. Nếu Đông y chẩn đoán bị bệnh tiêu khát thì chưa chắc là tiểu đường, nhưng Tây y chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường thì chắc chắn là bị bệnh tiêu khát.
Canh sắn dây nấu đậu đỏ: Món canh chay dưỡng sinh này có tác dụng nhuận trường, thông tiện, giảm huyết áp, giảm mỡ máu, điều tiết đường huyết, phòng chống ung thư, ngừa tạo sỏi, giảm béo và thúc đẩy việc tiết sữa cho phụ nữ cho con bú. Ăn thường xuyên có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và giảm đường huyết đồng thời phòng ngừa chứng lở môi, viêm họng do nhiệt gây ra. Nguyên liệu: Sắn dây 300g, thịt nạc 200g, đậu cô ve 40g, ngân nhĩ 20g, táo mật 4 quả, muối, ít trần bì. Sắn dây rửa sạch, gọt vỏ, cắt miếng. Thịt nạc cắt miếng trụng nước sôi vớt ráo. Đậu đỏ, cô ve, ngân nhĩ bỏ gốc tất cả rửa sạch ngâm nước ấm. Cho tất cả nguyên liệu với trần bì vào nồi nước nấu sôi sau đó để lửa riu riu trong 3 giờ, nêm muối vừa ăn.
Canh bí đỏ nấu đậu: Hàm lượng đường và nhiệt lượng của bí đỏ thấp sẽ có tác dụng cải thiện tình trạng của người bị tiểu đường, hỗ trợ điều trị tốt các triệu chứng do bệnh tiểu đường gây ra như bệnh tim mạch, táo bón, võng mạc mắt... Bí đỏ 0.5kg, đậu đỏ 100g (hoặc lạc), muối, bột ngọt. Đậu đỏ ngâm nước nửa ngày cho vào nồi áp suất nấu mềm, bí đỏ rửa sạch cắt miếng nhỏ. Cho đậu đỏ đã hầm mềm với bí đỏ nấu sôi với lửa nhỏ đến khi bí mềm nêm gia vị vừa ăn.
Canh la hán quả nấu củ sen, sơn dược: La hán quả có tính mát, vị ngọt chua có công dụng thanh nhiệt, mát máu, sinh tân, cầm ho, trơn ruột thải độc, mịn da, nhuận phế hóa đờm. Chất Glycosidic có tác dụng giảm đường huyết, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Củ sen ít đường, nhiều vitamin C và chất xơ, món canh này rất tốt cho người bị bệnh tiểu đường. Nguyên liệu: Cải xoong 300g, 1 quả la hán quả, sơn dược 30g, củ sen 30g, muối, bột ngọt. Cải xoong rửa sạch, la hán quả đập nhuyễn cho vào túi vải để vô nồi nước nấu khoảng 15 phút. Sơn dược rửa sạch cắt miếng; củ sen gọt vỏ, cắt miếng ngâm nước muối pha loãng khoảng phút vớt ra cho vào canh ngay. Cho nước la hán quả cùng tất cả vào nồi nấu 20 phút, cho cải xoong vào, nêm nếm vừa ăn.
Canh cà chua bi nấu nấm rơm: Canh này có hàm lượng vitamin C cao sẽ thúc đẩy cơ thể trao đổi chất, nâng cao sức miễn dịch, giải độc, làm chậm sự hấp thu hydratcarbon, là món canh hữu hiệu cho người bị tiểu đường. Nguyên liệu: 5 quả cà chua bi, 5 tai nấm, nửa củ hành tây, 100g rau cần, ít rau mùi, nước chanh, muối, tiêu. Nguyên liệu rửa sạch, cà chua, nấm cắt đôi, cần, ngò cắt khúc, hành tây cắt khoanh. Nước sôi cho nấm, cà chua, cần sôi lại bỏ nước chanh nấu thêm 10 phút nêm muối, rắc ngò lên nhắc xuống.
DS Huỳnh Kim Hằng (Khoa Dược, Bệnh viện Từ Dũ TPHCM)