Mới đây, chấn thương của tiền đạo Nguyễn Xuân Son khi chơi trận chung kết lượt về với đội tuyển Thái Lan khiến nhiều người lo lắng. Mặc dù đến thời điểm này, Xuân Son đã được phẫu thuật, nhưng rất nhiều người thắc mắc, việc gặp chấn thương khi đá bóng nói riêng và chơi thể thao nói chung cần phải sơ cứu như thế nào để tránh di chứng.
“Rất nhiều người chơi thể thao phong trào cũng hoàn toàn có thể xảy ra chấn thương như Xuân Son. Tuy nhiên, tại thời điểm đó không có nhân viên y tế chuyên nghiệp, vì thế việc sơ cứu ban đầu không đúng cách có thể sẽ khiến chấn thương nặng thêm, điều này là rất nguy hiểm”, một người nêu quan điểm.
Khi gặp chấn thương khi chơi thể thao, việc sơ cứu đúng cách ngay ban đầu là rất quan trọng. Ảnh minh họa.
ThS. BS Huỳnh Phương Nguyệt Anh – Khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho rằng, chấn thương gãy xương như của Xuân Son khi chơi thể thao là ít gặp, nhưng ảnh hưởng nhiều đến vận động và sinh hoạt. Ngoài chấn thương gãy xương, các chấn thương về hệ thống cơ, khớp, các mô liên kết như sụn, dây chằng thường gặp hơn.
Khi bị chấn thương, tùy vào vị trí và loại chấn thương sẽ có những cách xử lý, sơ cứu khác nhau. Nhưng với các chấn thương thể thao, mọi người có thể áp dụng phương pháp RICE để sơ cứu, cụ thể:
R – Rest (Nghỉ ngơi): Hạn chế vận động ở vùng chi bị thương. Bạn cần tạm ngừng các hoạt động thể thao, đồng thời giảm tối đa thời gian di chuyển, vận động để xương khớp được nghỉ ngơi hoàn toàn.
I – Ice (Chườm lạnh): Nhiệt lạnh rất hữu ích trong việc kiểm soát tình trạng sưng, viêm cũng như giúp giảm đau rất nhiều, cách 2 – 3 giờ mỗi lần, mỗi lần chườm trong 15 – 30 phút trong vòng 3 ngày đầu xảy ra chấn thương.
C – Compress (Băng ép): Băng bó, ép chặt nhẹ vùng chấn thương bằng băng thun co giãn giúp hạn chế sưng. Chú ý cách quấn tròn chi hay quấn kiểu số 8 ở vùng khớp, cũng như lực quấn không quá chặt.
Việc băng ép và cố định chấn thương giúp tránh di chứng và điều trị, hồi phục dễ dàng hơn. Ảnh minh họa.
E – Elevate (Kê cao chi): Kê phần chi bị thương cao hơn so với toàn bộ cơ thể có tác dụng trong việc giảm sưng, đau và viêm nhờ giúp hồi lưu tốt hơn của hệ tĩnh mạch.
Sau thời gian xử trí ban đầu bằng phương pháp RICE, nếu các triệu chứng không giảm nhiều, người bị thường cần đến khám bác sĩ chuyên khoa để xác định có cần điều trị bổ sung giúp hồi phục hoàn toàn chấn thương hay không.
Riêng với chấn thương gãy xương khi chơi thể thao, việc xử lý ban đầu phụ thuộc vào vị trí của xương gãy, trong đó nguyên tắc R- Rest (Nghỉ ngơi) được công nhận là hình thức xử lý quan trọng nhất giúp tránh làm di lệch thêm về xương cũng như tàn phá phần mềm kế cận.
Chườm lạnh thường sẽ được áp dụng đối với các loại gãy kín không có vết thương ngoài da tại vùng chi gãy như của Xuân Son. Sau đó, nạn nhân cần có sự tham gia của các bác sĩ có chuyên môn, vì việc dùng thuốc phải có sự chỉ định của bác sĩ.
Bác sĩ Nguyệt Anh cho biết, với những chấn thương nặng và phức tạp như của Xuân Son, ngoài phẫu thuật chuyên sâu, vận động viên sẽ phải trải qua quá trình vật lý trị liệu riêng biệt, phù hợp với từng người. Việc trị liệu rất quan trọng, ngoài duy trì sự linh hoạt của cơ, khớp thì nó còn làm tránh teo cơ, tăng cường tuần hoàn tĩnh mạch, bổ sung dinh dưỡng đến xương bị gãy. Tuy nhiên, việc tập luyện cần phải có huấn luyện viên, người hướng dẫn có chuyên môn để tránh biến chứng hoặc chấn thương tái phát.
LÊ PHƯƠNG.