Quả dưa hấu (Citrullus lanatus) có nguồn gốc từ châu Phi. Một thời gian sau, dưa hấu đã được du nhập vào nhiều vùng khác nhau trên thế giới, trở thành một trong những loại trái cây được sử dụng phổ biến nhất trong mùa hè.
Tại Việt Nam, dưa hấu được trồng nhiều nơi, bán rộng rãi tại các chợ, siêu thị với giá từ 10.000 đồng/kg. Quả có dáng tròn hoặc hình oval, với lớp vỏ cứng và thịt quả mềm, chứa nhiều nước bên trong. Thịt dưa hấu thường có màu đỏ, hồng hoặc vàng và chứa nhiều hạt nhỏ màu đen hoặc nâu.
Vỏ dưa hấu có thể làm thành nhiều món ăn thanh mát mà ít người để ý tới
Thông thường, các gia đình chỉ ăn phần ruột, còn phần vỏ thì thẳng tay vứt đi, nhưng ít ai biết được rằng, chúng có thể sử dụng để làm thành món ăn thanh mát, lạ miệng và có nhiều tác dụng đối với sức khỏe.
Theo đó, thứ mọi người vứt đi thực chất có thể chế thành các món như: làm nộm, muối chua, xào, phơi héo kho với cá thịt, thậm chí làm mứt. Trên mạng còn có nhiều người hướng dẫn công thức làm các món từ vỏ dưa hấu.
"Mình thích ăn phần cùi này hơn ruột dưa hấu, làm các món nộm, thêm ít vừng lạc vào nữa ngon như các món đặc sản luôn. Hoặc cạo sạch vỏ đem ngâm làm dưa chua, ăn rất đưa cơm. Ở chỗ chung cư nhà mình có chị làm dưa chua từ cùi dưa hấu, 30k/hộp ăn rất ngon", bạn Tùng Anh (ở Hà Nội) bình luận.
"Trước ở quê, mẹ mình cũng hay nấu canh cùi dưa hấu với con moi, ăn rất lạ miệng. Đợt này dịch bệnh, được làm việc ở nhà có thời gian rảnh rỗi nhiều hơn, mình mới lấy cùi dưa hấu nấu thử, thế mà cả nhà đều tấm tắc khen", bạn Bình Nguyễn chia sẻ.
Không chỉ làm thành món ăn lạ miệng, vỏ dưa hấu còn có nhiều tác dụng đối với sức khỏe.
Các bài thuốc từ vỏ dưa hấu:
Lợi lá lách và giúp giải nhiệt
100g vỏ dưa hấu tươi, 10 quả bồ kết, lượng nước thích hợp, nấu kỹ, uống như trà mỗi ngày. Tuy nhiên nên uống liều lượng nhỏ.
Thanh nhiệt, lợi tiểu
Gọt bỏ lớp vỏ xanh bên ngoài, lấy cùi trắng của quả dưa, cắt thành từng miếng nhỏ hoặc bào mỏng, thêm một lượng nước thích hợp, cho cà chua và trứng vào đun sôi, nêm nếm thêm gia vị là được món canh tốt cho sức khỏe.
Trị viêm họng
Cho cùi, vỏ dưa vào sắc với nước, uống thay nước lọc. Nước này còn có tác dụng có thể chống nóng, giải cảm nắng, chữa vàng da, phù thũng và các bệnh lở loét ở miệng...
Ngoài các công dụng trên, cùi dưa hấu cũng có thể dùng để nấu ăn, chế biến các món gỏi, canh hầm, xào... đơn giản và ngon miệng, đặc biệt mùa nắng nóng.
Những tác dụng của cùi dưa hấu đối với sức khỏe:
Giúp tăng cường miễn dịch
Phần cùi trắng của dưa hấu có khả năng tăng cường hệ miễn dịch nhờ chứa hàm lượng vitamin C dồi dào. Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác hại của các gốc tự do, đồng thời kích thích sản xuất tế bào bạch cầu - những chiến binh bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, phần này còn chứa các chất dinh dưỡng khác như vitamin A, B6 và các khoáng chất như kali, magie, cũng góp phần hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả.
Tốt cho sức khỏe mắt
Cùi dưa hấu rất giàu vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ mắt khỏi tác hại của gốc tự do, giảm nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng. Mặc dù không chứa trực tiếp vitamin A, cùi dưa hấu lại giàu beta-carotene, tiền chất của vitamin A. Vitamin A rất quan trọng cho thị lực, đặc biệt là trong điều kiện ánh sáng yếu.
Giảm nguy cơ mắc bệnh sỏi thận
Hàm lượng kali trong cùi dưa hấu có khả năng tăng cường sự khỏe mạnh của thận bởi nó đóng vai trò điều chỉnh và duy trì nồng độ axit trong nước tiểu. Hơn nữa, lượng nước dồi dào ở cùi dưa hấu cũng làm tăng lượng nước tiểu, thúc đẩy quá trình đào thải các viên sỏi ẩn trong thận dễ dàng hơn.
Tăng sức đề kháng
Vitamin C là dưỡng chất quan trọng trong việc kích thích sản sinh tế bào bạch cầu, giúp chống lại các tác nhân độc hại từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể và trong cùi dưa hấu rất giàu vitamin C.
Ngoài ra, dưỡng chất citrulline trong cùi dưa hấu cũng có tác dụng tiêu huỷ gốc tự do và loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể.
Giảm huyết áp
Ăn dưa hấu cả vỏ cũng là một trong những cách giúp giảm huyết áp. Theo kết quả khảo sát của một số nghiên cứu, các chất bổ sung chiết xuất từ dưa hấu có thể giúp người béo phì kiểm soát huyết áp của họ.
Tuy nhiên, bổ sung citrulline có thể hiệu quả hơn. Hầu hết các nghiên cứu cho thấy bổ sung citrulline làm giảm huyết áp ở những người bị tăng huyết áp. Bạn có thể cho dưa hấu vào tủ lạnh, giữ nguyên phần cùi sau đó thưởng thức, vừa có trái cây giải khát mùa hè, vừa mang lại lợi ích sức khỏe.
Hỗ trợ giảm cân
Phần cùi trắng của vỏ dưa hấu chứa rất ít calo, đồng thời có hàm lượng các chất amino axit tương đối giúp cơ thể tiêu hao năng lượng, đốt cháy mỡ thừa dễ dàng.
Đặc tính chống viêm
Dưa hấu chứa một lượng lớn chất lycopene - một chất giúp giảm viên khớp, đóng vai trò như một tác nhân oxy hoá làm chậm quá trình lão hoá khớp, tăng cường cấu trúc giúp xương khoẻ hơn.
Nguồn bổ sung chất xơ dồi dào
Với hàm lượng chất xơ lớn, cùi dưa hấu được coi là một trong những thực phẩm top đầu trong việc giúp giảm tình trạng rối loạn nhu động ruột, phòng ngừa nguy cơ phát triển thành hội chứng ruột kích thích. Hơn nữa, chất xơ có ích trong việc giảm hấp thụ cholesterol xấu, kiểm soát đường huyết ổn định hơn.
Tăng cường sinh lực
Một nghiên cứu về vấn đề sinh dục của nam giới tại Viện Y tế Quốc gia Hoa kỳ cho thấy, chất L-citrulline trong cùi dưa hấu có tác dụng giúp cải thiện sinh lực phái mạnh, tăng cường ham muốn.
PHÚ NGUYỄN