Từng chỉ là thú vui tao nhã của các bậc cao niên, nghề nuôi chim cu gáy đang âm thầm trở thành “mỏ vàng” mang lại nguồn thu nhập khủng cho nhiều nông dân trên khắp cả nước.
Chim cu gáy nổi tiếng bởi giọng hót trầm ấm, ngân vang và có tiết tấu độc đáo. Không chỉ sở hữu giọng hót êm tai, chim cu gáy còn có ngoại hình bắt mắt với bộ lông nâu xám pha chút trắng ở cổ, tạo nên vẻ đẹp hoang dã mà ít giống loài nào có thể sở hữu. Chính vì vậy, nhiều người sẵn sàng chi mạnh tay để sở hữu những chú chim quý, đã qua tuyển chọn kỹ càng.
Ở nước ta, người nông dân thường nuôi các loại chim cu gáy phổ biến như cu gáy đồng, cu gáy thổ, cu gáy kim và cu gáy thiếc. Đa số người dân chọn con giống từ Thái Lan, Pháp để chăm sóc, nhân giống và đợi đến ngày thu hoạch.
Mặc dù là loài chim dễ nuôi, nhưng để đạt hiệu quả cao, người nuôi cần chú ý đến một số điều kiện cơ bản. Chuồng trại phải thoáng mát, sạch sẽ, tránh gió lùa và cần đảm bảo ánh sáng tự nhiên đầy đủ.
Thức ăn chính của loài chim này là thóc, kê, bắp và một số loại hạt tự nhiên khác. Điều quan trọng là chim cu gáy trưởng thành cần một chế độ ăn giàu chất béo và protein để duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, cũng cần kiểm soát tỷ lệ thức ăn để tránh tình trạng thừa cân hoặc béo phì, gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sức khỏe tổng thể.
Ông Ngô Văn Tiện (ngụ huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn) nuôi chim cu gáy Pháp thành công và đã có thu nhập trên 300 triệu đồng/năm từ mô hình loài chim chỉ ăn với đẻ này.
Trước đây, gia đình ông đã tập trung chăn nuôi nhiều loại như: gà, trâu, bò, lợn… nhưng kém hiệu quả, kinh tế bấp bênh. Sau quá trình dài tìm hiểu, nghiên cứu, ông Tiện quyết định mua 100 đôi chim cu gáy Pháp về nuôi vào năm 2019.
Việc chăm sóc cho loài chim này không có khó khăn, chỉ cần vệ sinh lồng chim cho sạch sẽ, cung cấp đủ thức ăn là chúng có thể sống tốt.
Đến nay, đã có 6 năm kinh nghiệm trong việc nuôi chim cu gáy, ông cho biết: “Đây là loài rất dễ nuôi, tốn ít thức ăn, ít dịch bệnh… lại không phải lo đầu ra, có bao nhiêu thì đều có khách hàng ở Hà Nội, Nam Định lên mua bấy nhiêu, rất phù hợp với bà con làm nông”.
Theo lão nông tiết lộ, cứ sau khoảng 35-40 ngày, chim cu gáy bố mẹ sẽ sinh sản một lứa, gia đình ông Tiện sẽ phân loại để xuất bán chim non làm giống và nuôi chim thịt thương phẩm. Mỗi năm gia đình ông Tiện xuất bán chim cu gáy Pháp thương phẩm 6-7 đợt (mỗi đợt khoảng 500 đôi), đem về thu nhập trên 300 triệu đồng mỗi năm.
Một trong những lý do khiến nghề nuôi chim cu gáy mang lại nguồn thu nhập ổn định, chính là khả năng sinh sản nhanh của chúng. Chim cu gáy sinh sản quanh năm nhưng mạnh nhất vào mùa xuân và mùa hè. Chim đạt độ trưởng thành sinh sản từ 6-8 tháng tuổi. Mỗi năm, chúng có thể đẻ từ 4-6 lứa, mỗi lứa trung bình 2-3 trứng. Sau khi đẻ, chim mái sẽ ấp trứng trong khoảng 15-18 ngày. Khi trứng nở, chim con cần được chăm sóc cẩn thận, đặc biệt là trong giai đoạn 2 tuần đầu tiên khi hệ tiêu hóa còn yếu.
Tương tự ông Tiện, nhận thấy tiềm năng kinh tế của giống chim này, anh Đặng Văn Vương (ngụ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam) đã mạnh dạn đầu tư hệ thống chuồng trại, mua chim cu gáy giống bố mẹ bắt đầu tạo dựng nghề nghiệp từ con nuôi đặc sản này.
Theo anh Vương, chim non nuôi 2 tháng biết mổ thóc là có thể xuất bán. Thời gian khai thác chim bố mẹ từ 5-10 năm. Tận dụng triệt để chim bố mẹ sinh sản, khi chim cu gáy đẻ trứng, anh áp dụng phương pháp mang trứng cho chim bồ câu Pháp ấp. Cách này vừa cho tỷ lệ thành công cao, vừa rút ngắn được thời gian cho một lứa chim ra đời.
Sau khi trừ hết chi phí, mỗi tháng anh Vương có thu nhập hơn 200 triệu đồng/năm.
Anh Vương còn tiết lộ khi nuôi chim cu gáy không quá tốn diện tích đất. Bởi lẽ, các lồng chim có thể xếp chồng lên nhau một hàng dài mà không ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của chúng. Bên cạnh đó, người nuôi còn phải trang bị hệ thống chuồng chim được thiết kế có quạt, bảo đảm thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông.
Hiện nay, việc bán chim cu gáy không chỉ gói gọn trong việc cung cấp chim giống mà còn mở rộng ra nhiều hình thức khác nhau. Thông thường, nông dân sẽ bán chim giống để người mua tự nuôi, nhân giống hoặc làm cảnh. Đây là hình thức phổ biến nhất và được nhiều người ưa chuộng bởi nhu cầu nhân giống ngày càng cao. Ngoài ra, những con chim có giọng hót đặc biệt, ngoại hình đẹp được bán với giá cao hơn nhiều so với chim giống thông thường.
Có thể thấy, nghề nuôi chim cu gáy đang ngày càng phát triển mạnh mẽ và mang lại nguồn thu nhập ổn định cho nhiều nông dân Việt Nam. Với nhu cầu ngày càng cao từ thị trường, đặc biệt là những con chim có giọng hót hay và ngoại hình bắt mắt lại được nhiều người săn lùng, tìm kiếm. Theo dự đoán, nghề nuôi chim cu gáy sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai.
TẤN PHƯỚC