Trong nhiều thập kỷ, cà phê thường bị gắn mác là "thiên địch" của xương khi nhiều người tin rằng thói quen uống cà phê có thể dẫn đến loãng xương. Tuy nhiên, những nghiên cứu quy mô lớn gần đây đã thay đổi hoàn toàn cách nhìn nhận về mối liên hệ giữa cà phê, trà và sức khỏe xương khớp. Thay vì gây hại, các nghiên cứu này cho thấy việc tiêu thụ hai loại đồ uống phổ biến này có thể giúp giảm nguy cơ loãng xương, gãy xương. Những phát hiện này không chỉ phá vỡ định kiến cũ mà còn mở ra hướng đi mới cho việc phòng ngừa loãng xương đang ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới, đặc biệt là người cao tuổi.
Các nghiên cứu mang tính đột phá
Một trong những nghiên cứu nổi bật nhất được thực hiện bởi Ngân hàng Sinh học Anh (UK Biobank) vào năm 2024 mang lại cái nhìn sâu sắc về mối quan hệ giữa cà phê, trà và loãng xương. Các nhà khoa học theo dõi sức khỏe của 490.000 người trưởng thành, nằm trong độ tuổi từ 38 đến 73, suốt 12,8 năm. Đây là một trong những dự án dài hạn hiếm hoi trên thế giới tập trung vào tác động của cà phê đối với xương.
Nghiên cứu mới cho thấy cà phê có thể ngăn ngừa loãng xương. (Ảnh minh họa).
Kết quả nghiên cứu cho thấy những người duy trì thói quen uống từ 1 đến 2 cốc cà phê mỗi ngày có nguy cơ mắc loãng xương thấp hơn 10% so với những người không uống. Đáng chú ý hơn, khi kết hợp với trà, mức giảm nguy cơ lên đến 32%, cho thấy một tác động tích cực vượt xa mong đợi.
Sự tin cậy của thông tin này tiếp tục được củng bởi một phân tích tổng hợp quy mô lớn khác được công bố trên tạp chí Frontiers in Nutrition vào năm 2025, đồng thời nâng tầm hiểu biết của mọi người về chủ đề này. Nghiên cứu tổng hợp dữ liệu từ 562.838 người trên toàn cầu, trở thành một trong những phân tích hệ thống toàn diện và nghiêm ngặt nhất từ trước đến nay. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng những người uống hơn 1 cốc cà phê mỗi ngày giảm 21% nguy cơ loãng xương, trong khi những người uống trà hơn 4 lần mỗi tuần giảm 25% nguy cơ.
Đặc biệt, khi cà phê và trà được tiêu thụ cùng nhau, hiệu quả bảo vệ xương tăng lên rõ rệt, vượt xa so với việc chỉ sử dụng một trong hai loại đồ uống. Bác sĩ Trương Gia Minh, Giám đốc Khoa Di truyền Ưu sinh tại Bệnh viện Tổng hợp Cựu chiến binh Đài Bắc nhận định rằng đây là bằng chứng mạnh mẽ nhất cho thấy thói quen uống cà phê và trà đều đặn có thể là chìa khóa để duy trì xương chắc khỏe.
Những nghiên cứu này không chỉ gây ấn tượng bởi quy mô mà còn bởi cách tiếp cận khoa học chặt chẽ. Chúng dựa trên dữ liệu thực tế, phân tích dài hạn và tổng hợp từ nhiều nguồn trên toàn cầu, từ đó đưa ra kết luận đáng tin cậy. Điều này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về cà phê và trà, từ những thức uống gây tranh cãi trở thành yếu tố tiềm năng trong việc phòng ngừa loãng xương.
Trà và cà phê kết hợp giúp làm tăng hiệu quả bảo vệ xương. (Ảnh minh họa).
Tác dụng bảo vệ xương từ cà phê và trà
Các nghiên cứu chỉ ra rằng cà phê không chỉ đơn thuần là một thức uống chứa caffeine mà còn chứa nhiều hợp chất có lợi như axit chlorogenic, polyphenol, kali và magie. Những chất này đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa các con đường tín hiệu chuyển hóa xương, chẳng hạn như BMP-2/Wnt và RANKL/OPG.
Cụ thể, chúng kích thích hoạt động của tế bào tạo xương, giúp hình thành mô xương mới, đồng thời ức chế sự hoạt động quá mức của tế bào hủy xương – thủ phạm chính gây mất xương. Nhờ đó, xương không chỉ trở nên chắc khỏe hơn mà còn tăng khả năng đàn hồi, giảm nguy cơ gãy xương ở những người lớn tuổi.
Trong khi đó, trà mang đến một cơ chế bảo vệ bổ sung thông qua thành phần catechin - một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Catechin không chỉ giúp giảm viêm mà còn bảo vệ cấu trúc xương nhỏ (xương xốp), vốn rất dễ bị tổn thương trong quá trình lão hóa hoặc mắc bệnh loãng xương.
Khi kết hợp với cà phê, hiệu quả của catechin được khuếch đại bởi axit chlorogenic, tạo nên một "bộ đôi vàng" giúp tăng cường sức khỏe xương. Nghiên cứu từ UK Biobank đã chỉ ra rằng thói quen uống 1-2 cốc cà phê mỗi ngày, kết hợp với trà ít nhất 4 lần mỗi tuần, mang lại hiệu quả bảo vệ tối ưu, giảm nguy cơ loãng xương lên đến hơn 30%.
Uống trà và cà phê đều đặn hỗ trợ xương bền vững theo thời gian. (Ảnh minh họa).
Một điểm đáng chú ý khác là cơ chế tự điều chỉnh của cơ thể trước những lo ngại về việc caffeine làm tăng bài tiết canxi qua nước tiểu. Trước đây, nhiều người lo sợ rằng cà phê có thể gây mất canxi và làm xương giòn.
Tuy nhiên, bác sĩ Trương Gia Minh giải thích rằng nếu lượng canxi tiêu thụ hàng ngày đạt mức khuyến nghị (1000-1200 mg), tác động tiêu cực của caffeine lên xương gần như không đáng kể. Điều này có nghĩa là khi kết hợp cà phê với chế độ ăn giàu canxi - chẳng hạn như: Sữa, sữa chua, rau xanh đậm,... người dùng hoàn toàn có thể tận dụng lợi ích của cà phê mà không phải lo lắng về nguy cơ mất xương.
Hơn nữa, các nghiên cứu còn gợi ý rằng cách uống cà phê và trà cũng ảnh hưởng đến hiệu quả bảo vệ xương. Uống vừa phải, khoảng 1-2 cốc cà phê (150-300 ml) mỗi ngày là mức lý tưởng để tối ưu hóa lợi ích mà không gây quá tải cho cơ thể. Nếu vượt quá 3 cốc, hiệu quả bảo vệ có thể suy giảm.
Kết hợp thêm trà đều đặn trong tuần không chỉ tăng cường khả năng chống oxy hóa mà còn tạo nên một thói quen sống lành mạnh, hỗ trợ xương bền vững theo thời gian. Để đạt hiệu quả tốt nhất, việc bổ sung ánh nắng mặt trời và tập thể dục chịu lực cũng được khuyến khích để giúp xương hấp thụ canxi hiệu quả hơn.
AN THANH