Ngành học đón đầu xu thế trong thời đại công nghiệp 4.0
Trong xu thế hội nhập toàn cầu, nước ta đang bước vào giai đoạn thực hiện công nghiệp hóa hiện đại hóa, bất cứ ngành nghề kỹ thuật nào cũng cần đến tự động hóa, hệ thống kỹ thuật điều khiển và tự động hóa có mặt trong mọi dây chuyền sản xuất của tất cả các ngành kinh tế. Vì thế, theo đánh giá của các chuyên gia, ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa vô cùng triển vọng ở cả hiện tại và tương lai.
Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa là một lĩnh vực của kỹ thuật điện - điện tử, tập trung vào nghiên cứu, thiết kế và ứng dụng các hệ thống điều khiển tự động trong sản xuất và đời sống. Ngành này kết hợp nhiều kiến thức từ các lĩnh vực như điện tử, công nghệ thông tin, cơ khí và trí tuệ nhân tạo để tạo ra các hệ thống tự động hóa giúp giảm sức lao động con người, nâng cao hiệu suất và chất lượng sản phẩm.
Trong kỷ nguyên Công nghiệp 4.0, tự động hóa đóng vai trò then chốt trong việc tối ưu hóa sản xuất, cải thiện chất lượng sản phẩm và giảm thiểu sai sót. Các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), robot công nghiệp và dữ liệu lớn (Big Data) đang tạo ra bước đột phá mạnh mẽ trong ngành này.
Nhờ vào sự phát triển của tự động hóa, các doanh nghiệp có thể giảm bớt lao động thủ công, tăng tốc độ sản xuất, giảm chi phí và tối ưu hóa vận hành. Điều này giúp nền kinh tế phát triển mạnh mẽ hơn và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Các hệ thống tự động hóa cũng giúp giảm nguy cơ tai nạn lao động, đặc biệt trong các ngành công nghiệp nặng như khai khoáng, luyện kim, sản xuất hóa chất, nơi mà con người phải đối mặt với nhiều rủi ro.
Theo thống kê của Tổng cục thống kê, cả nước có khoảng 400.000 doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp. Hội Tự động hóa Việt Nam cho biết, nhu cầu nhân lực công nghệ cao thuộc ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa tăng rất nhanh.
Cơ hội việc làm rộng mở cùng mức lương hậu hĩnh
Sinh viên theo học ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa sẽ được đào tạo chuyên sâu về các phương pháp và kỹ thuật được sử dụng trong các hệ thống điều khiển tự động, nghiên cứu các thuật toán điều khiển hiện đại, sử dụng các bộ điều khiển, cơ cấu chấp hành kết nối lại tạo thành một hệ thống nhằm mục đích tự động hóa các quy trình công nghệ sản xuất.
Theo PGS.TS Võ Thu Hà - Trưởng Khoa Điện Trường ĐH Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp, chuyên ngành tự động hóa thường xuyên được nhà tuyển dụng lấy người ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Cơ hội nghề nghiệp của các kỹ sư sau khi tốt nghiệp ngành công nghệ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa rất mở rộng ở nhiều vị trí như: kỹ sư thiết kế, vận hành, bảo trì kỹ thuật ở các dây chuyền sản xuất hiện đại trong công nghiệp; chuyên viên tư vấn, thiết kế, phân tích mô phỏng hoặc cán bộ quản lý kỹ thuật tại các nhà máy, tập đoàn, công ty thương mại dịch vụ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa; chuyên viên tự động hóa; kỹ thuật viên chuyên bảo trì điện – tự động hóa; quản lý, kinh doanh Robot tự động; giảng viên đại học.
Tiến sĩ Trương Nam Hưng - Phó Hiệu trưởng, Phụ trách khoa Điều khiển và Tự động hóa (Trường Đại học Điện lực) cho hay, ngành học Kỹ thuật điều khiển - Tự động hóa có nhiều lợi thế hấp dẫn để thu hút sinh viên như: lợi thế về công nghệ cao; tính linh hoạt và đa dạng có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau; cơ hội việc làm và mức lương hấp dẫn…
Vì vậy, trong những năm gần đây ngành học này đã có những phát triển tích cực, thu hút được nhiều sinh viên theo học.
Mức lương ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa được đánh giá là khá hấp dẫn, dao động 7 - 17 triệu đồng/tháng đối với những ai chưa có kinh nghiệm hoặc ít kinh nghiệm. Những người có kinh nghiệm có thể nhận được là 30 - 45 triệu đồng/tháng, thậm chí lên tới cả trăm triệu/tháng nếu làm việc cho các doanh nghiệp nước ngoài hoặc vị trí quản lý.
Ở Việt Nam có nhiều trường đạo tạo ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa như ĐH Bách Khoa Hà Nội, Trường ĐH Giao thông vận tải, Trường ĐH Công nghệ Giao thông vận tải, Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội, Trường ĐH Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp, Trường ĐH Điện lực, Học viện Kỹ thuật quân sự… Tổ hợp vào ngành tự động hóa rất đa dạng, gồm: A00 (toán, lý, hóa), A01 (toán, tiếng Anh, lý), B00: (toán, hóa, sinh), C01 (toán, văn, lý), D01 (toán, văn, tiếng Anh); D07 (toán, hóa, tiếng Anh), D10 (toán, địa, tiếng Anh)… Năm 2024, điểm chuẩn ngành này ở mức cao, từ 21-27,5 điểm.
PHÚ NGUYỄN