Quả mướp là một loại quả phổ biến ở Việt Nam, làm thành nhiều món ăn thanh mát trong mùa hè. Nhưng ít ai biết được rằng, có một bộ phận nữa của cây mướp cũng có thể ăn được, đó là lá và ngọn non.
Ở một số miền quê, từ xưa người dân địa phương đã hái lá và ngọn mướp để luộc, xào tỏi, xào bò, nấu canh,... Khi ăn có vị ngọt mát, ngon như lá bí hay ngọn su su nên mỗi khi đến mùa mướp, các bà các mẹ đều tranh thủ hái lá mướp non để nấu ăn thay cho các loại rau dân dã khác.
Lá mướp mọc so le, dạng tim, có 5 – 7 thùy có răng
Chị Bình (ở Hà Tĩnh) chia sẻ, lá mướp không phổ biến như ngọn bầu, ngon su su nên ít người biết tới. Nhưng ai đã thử món từ lá mướp thì sẽ nghiện hương vị của nó.
"Ở quê mình lá mướp còn được sử dụng để gói thịt chim, thịt ngỗng, thịt chuột, thịt ếch bằm... rồi đem hấp tạo nên mùi vị đặc trưng. Mình thích nhất là ngọn mướp xào bò, vừa giòn vừa lạ miệng. Bây giờ mỗi khi đến mùa mướp mình đều nhờ mẹ mua ngọn và lá mướp non gửi ra Hà Nội để ăn, nhớ về hương vị của tuổi thơ. Tuy nhiên, lá mướp nhanh bị héo và khó bảo quản nên khi gửi đi xa phải đóng gói cẩn thận.
Có lần có khách sang ăn cơm, mình làm món lá mướp xào bò. Nghe tên khách tròn mắt vì từ bé đến giờ mới được ăn lá mướp, sau khi ăn xong mọi người đều tấm tắc khen ngon và nhờ mua hộ", chị Bình nói thêm.
Lá mướp có thể chế biến thành nhiều món đặc sản mà không phải ai cũng biết
Hiện nay, khi cuộc sống đủ đầy, đủ các thể loại rau củ quả thì nhiều người lại muốn tìm đến lá mướp chế biến món ăn bởi nó mang lại hương vị độc lạ, giòn ngon, khác với vị của những thứ khác. Tại một số chợ quê, thỉnh thoảng có người mang lá mướp ra bán với giá 10.000-15.000 đồng/mớ. Nếu bán theo cân sẽ có giá khoảng 40.000 đồng/kg.
Không chỉ làm thành món ăn lạ miệng, lá mướp còn có nhiều công dụng với sức khoẻ:
Hỗ trợ làm đẹp da
Lá mướp có tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm nên rất có tác dụng trong việc điều trị mụn nhọt. Chỉ cần lấy vài lá mướp rửa sạch, giã nát, chắt lấy nước rồi dùng nước này bôi lên da, sẽ giúp mụn trứng cá nhanh biến mất, làm mờ dần các sắc tố trên da, giúp da mềm mịn, trắng sáng hơn.
Lá mướp trị viêm họng
Cách làm rất đơn giản, bạn chỉ cần lấy một vài lá mướp rửa sạch, đem giã nhỏ rồi thêm ít muối hạt và nước vào, sau đó đem chắt bỏ phần bã để lấy phần nước, dùng nước cốt này để uống hoặc ngậm mỗi lần một ít, ngày 3-4 lần.
Lá mướp trị ho, ho có đờm, viêm họng
- Cách 1: Mỗi ngày dùng 10-15 g lá mướp sắc với nước uống.
- Cách 2: Dùng lá mướp tươi giã nát, thêm chút muối và nước rồi chắt lấy phần nước cốt để uống.
- Cách 3: Dùng 15-20 g lá mướp nấu thành cao lỏng để uống, mỗi lần uống khoảng 0,5 ml.
Trị mụn nhọt, lở loét ngoài da
Lấy vài lá mướp rửa sạch, giã nát rồi đắp lên vùng da bị mụn nhọt, tổn thương để tiêu viêm, giảm sưng, nhanh lành vết thương.
Lá mướp chữa chảy máu răng lợi, nứt nẻ đầu vú
Lá mướp đem phơi khô, đốt tồn tính (đốt cháy nhưng không để cháy thành tro), tán thành bột mịn, hòa với dầu vừng, bôi lên ngực và chân răng.
Lá mướp chữa phù thũng
Phù thũng là tình trạng nước, dịch trong cơ thể không thoát ra ngoài được mà tích tụ bên trong các mô của cơ thể, gây sưng, phù và đau nhức, thường gặp nhất ở phần chân dưới và bàn tay, bụng hoặc ngực. Lá mướp có khả năng chữa phù thũng khá hiệu quả. Dùng 15 g lá mướp tươi, 10 g cây ngũ vị (cây cứt lợn) đem thái nhỏ, phơi hoặc sao khô, sau đó sắc lấy nước uống, sử dụng liên tục trong 5-7 ngày sẽ thấy hiệu quả rõ rết.
PHÚ NGUYỄN