Nhum biển là một loài hải sản sống thành từng đàn, có nhiều ở vùng biển các tỉnh miền Trung, trong đó nổi tiếng nhất là ở Lý Sơn, Quảng Ngãi.
Theo tìm hiểu, nhum biển còn có tên gọi khác là cầu gai bởi loài này tròn và có gai nhọn tua tủa xung quanh. Chúng thường quần tụ ở những nơi có nhiều rạn san hô, đá ngầm và hang hốc để ăn rong rêu, cỏ biển, đặc biệt là cỏ lá hẹ.
Nhum biển là đặc sản ở miền Trung
Tháng 3 đến tháng 6 hàng năm là mùa con nhum biển. Những người thợ lặn cho biết săn nhum lang thang trên cát thì dễ, còn với những con nhum bám trên đá thì khó nhằn.
"Loài này rất tinh và nhanh. Nếu không phản ứng nhanh thì trong một tích tắc chúng sẽ rời mặt đá. Bắt nhum phải đúng cách, nếu không sẽ bị nguy hiểm vì gai đâm.
Nhum có 3 loại: nhum sọ màu trắng hoặc vàng cam, gai ngắn, ít thịt. Nhum bàn gai nhọn, dài như chông. Nhum đen thịt nhiều, ngon và béo nên được nhiều người chuộng", anh Hải (ở Lý Sơn) chia sẻ.
Trước đây, con nhum bị chê vì vẻ ngoài trông gớm ghiếc, nếu không may giẫm phải sẽ bị đâm. Hơn nữa, mỗi con nhum có kích thước khá to nhưng phần thịt lại không nhiều. Sau đó, người dân miền biển phát hiện ra thịt nhum rất thơm ngon, lại có nhiều chất dinh dưỡng nên từ đó loài này trở nên phổ biến hơn.
Loài này có thịt thơm ngon, được chế biến thành nhiều món đặc sản nổi tiếng
Từ nhum có thể làm thành các món: nhum nướng mỡ hành, cháo nhum, hoặc ăn gỏi. Đối với một số du khách ưa thích đồ tươi sống thì có thể ăn nhum sống đã sơ chế sạch sẽ, cắt bỏ gai, vắt chanh và ăn cùng với mù tạt.
Ở Lý Sơn, mắm nhum là đặc sản được du khách tìm mua mỗi khi có dịp tới đây. Nhum để làm mắm phải chọn loại nhỏ thịt mới chắc, màu đỏ thẫm ngả sang đen. Để có thịt nhum ngon, việc tách ruột nhum phải hết sức tỉ mỉ, tách làm sao không để thịt lẫn với ruột và gân máu thì khi chế biến mới ngon được.
Người dân cho thịt nhum vào chum sành. Tiếp đó sẽ rắc ít muối hạt lên trên và đem phơi ngoài nắng từ 10 đến 15 ngày. Sau khi kiểm tra, mắm nhum sền sệt có màu đỏ đục và dậy mùi thơm là thành công.
Mắm nhum có vị mặn, chua, ngọt lẫn hoà lẫn vào nhau tạo thành một thứ mắm hấp dẫn. Theo kinh nghiệm, mắm nhum để càng lâu thì độ ngon càng tăng lên.
Mắm nhum khi ăn chỉ cần gia vị với một ít ớt tỏi giã nhuyễn. Thịt ba chỉ, rau sống cuốn trong miếng bánh tráng mỏng rồi chấm với mắm nhum chắc chắn sẽ khiến ai thử một lần cũng thích mê.
Thịt nhum biển ít như "chất", giàu dinh dưỡng
Từ khi trở thành đặc sản, nhum biển ngày càng có giá và được người dân sinh sống ven biển quan tâm khai thác. Mỗi khi đến mùa, từ tầm khoảng 8 giờ đến 4 giờ chiều hằng ngày, người dân miền biển lại đi ghe ra các ghềnh đá để "săn" nhum. Nếu may mắn, mỗi người có thể kiếm được vài trăm nghìn đồng. Nhum được các nhà hàng và thương lái thu mua tận nơi. Trên thị trường, nhum biển sau khi tách vỏ có giá khoảng 400.000 đồng/kg.
H.A