Côn Đảo là điểm du lịch nổi tiếng, được biết đến với các đặc sản như cua mặt trăng, cá mú đỏ, hạt bàng. Bên cạnh đó còn có một loài nghe tên vô cùng lạ, được người dân nơi đây chế biến thành nhiều món ăn ngon, đó là con cua vang.
Người dân địa phương giải thích do màu của con cua này tím nâu, gần giống với màu rượu vang nên chúng mới được đặt tên là cua vang. So với con cua đồng, cua vang có kích thước tương đương, trọng lượng từ 10-20gram/con.
Cua vang Côn Đảo là loài cua cạn, chúng thường đào hang và sống ở các triền núi. Chúng hay ra ngoài kiếm ăn vào ban đêm và xuất hiện nhiều nhất sau các cơn mưa. Bởi vậy, cứ sau mỗi cơn mưa, người dân ở Côn Đảo lại rủ nhau ra các hang núi để bắt cua vang. Nhắc đến cua vang, người dân nơi đây tự hào đó là sản vật trời ban vì không cần nuôi, không cần chăm sóc nhưng vẫn có món ăn ngon và bổ dưỡng.
Những người có kinh nghiệm cho biết, khi đi "săn" cua vang sẽ kiếm những ụ đất mới được đắp, đấy chính là tổ của chúng đi kiếm ăn về đào lên. Chỉ cần móc xuống một chút là sẽ bắt được những chú cua vang chắc nịch, to đùng.
Vì cua vang sống trên cạn nên thịt của chúng không tanh như cua đồng, thơm và rất nhiều gạch. Từ cua vang có thể làm thành các món như: luộc chấm muối tiêu chanh, nấu bún riêu cua, nấu cháo, rang muối, rang me...
Nếu như trước đây, cua vang gắn với cuộc sống của người dân ở đảo thì giờ đây chúng "lên đời" thành đặc sản vang danh khắp nơi. Tại các nhà hàng hay quán ăn ở Côn Đảo, cua vang được đưa vào thực đơn để đãi khách. Du khách tới đây tìm đến các món ăn từ cua vang để cảm nhận hương vị của loài cua nghe tên lạ tai này.
Ngoài ra, cua sống còn được bán tại các chợ hay cửa hàng hải sản với giá từ 50.000 đến 80.000 đồng/kg.
Vì mang lại thu nhập nên người dân địa phương tranh thủ tìm bắt cua để bán cho nhà hàng hay nhập cho thương lái. Khi đến mùa, lượng cua vang bắt được nhiều hơn nên giá hạ nhiệt, còn thời điểm trái mùa cua vang khan hiếm, muốn ăn phải đặt trước mới mua được.
Anh Thành (người hay đi bắt cua vang ở Côn Đảo) chia sẻ: "Cứ khi nào đến mùa mưa hoặc những hôm trời mưa là dễ bắt cua vang nhất vì chúng ra ngoài kiếm ăn. Còn các thời điểm khác thì phải đi săn vào ban đêm hoặc hiểu được tập tính và nơi trú ngụ của chúng mới bắt được.
Nếu ngày trước cua vang có đầy không ai mang ra mua bán thì giờ đây mỗi ngày đi săn cua, tôi có thể kiếm cả trăm nghìn, thậm chí 2-3 trăm nghìn nếu thuận lợi".
Theo anh Thành, loài cua này tuy nhỏ nhưng chắc thịt, nổi tiếng nhất là món rang me. Theo đó, cua vang mua về rửa sạch, cho vào thau, làm sạch sẽ sau đó tách mai cua, bỏ yếm, rửa sạch, để ráo. Phi tỏi cho thơm rồi trút cua vào xào, khi cua chuyển sang màu đỏ gạch thì cho nước cốt me vào, tiếp tục xào cua với ngọn lửa nhỏ, đến khi nước me rút cạn vào cua thì tắt bếp. Chắc chắn ai được một lần thưởng thức cũng nhớ mãi hương vị của chúng.
PHÚ NGUYỄN