Có những loại cây cỏ mọc dại trong tự nhiên, có vị đắng ngắt, tưởng không ăn được nhưng thực chất chúng có thể làm thành những món ăn lạ miệng và bổ dưỡng. Trong số đó phải kể tới cây ngải dại.
Ngải dại còn có tên gọi khác là ngải cứu dại hay ngải hoang, thuộc họ cúc, có tên khoa học Artemisia vulgaris L. var, indica (Willd.). Thân cây ngải dại phân nhánh gần gốc, mọc thẳng đứng, có thể cao tới 1m, thân xù xì bên trong nhiều dạng bấc xốp. Toàn thân cây đều có phủ lớp lông trắng nhạt, tập trung nhiều ở ngọn và lá non. Lá đơn mọc cách quanh thân, phiến lá có hình thuôn dài, xẻ thùy nông, hoa tập trung ở đầu cành.
Cây ngải dại mọc hoang ở khắp bờ bụi, bìa rừng và các bãi đất trống
Cây ngải dại vốn mọc hoang ở khắp nơi, từ ven đường, ven bãi, ven rừng nơi ẩm, đồng ruộng nương rẫy bỏ hoang... Bất cứ chỗ nào có bãi đất trống đều tìm thấy ngải dại sinh sống. Những tỉnh có nhiều ngải dại là Lạng Sơn, Lào Cai, Yên Bái, Hòa Bình, Lai Châu với trữ lượng rất lớn.
Người dân địa phương cho biết có để phân biệt ngải dại với cây ngải cứu thông qua đặc điểm về mùi của chúng. Mùi vị của loại cây này hơi hắc chứ không có mùi thơm đặc trưng như ngải cứu.
Ít ai biết rằng, lá và ngọn non của cây ngải dại có thể sử dụng làm món ăn. Theo đó, sau khi hái, lá ngải sẽ được vò sạch cho hết bọt, chần qua bằng nước sôi sau đó vắt kiệt nước, phần thu được có thể xào hoặc nấu canh với tôm tép, mắm cua.
"Rau dại này hoàn toàn ăn được nhưng phải chế biến đúng cách. Nếu không chần qua rau sẽ rất đắng. Rau ngải dại có thể luộc, xào, nấu canh, trước đây gắn liền với những bữa cơm của người dân nghèo. Mình còn nhớ ngày trước thường theo mẹ ra sau vườn hái ngải dại, sau đó mẹ nấu canh với thịt băm, dù có vị hơi đắng nhưng hậu vị lại ngọt và thanhh mát, thích hợp cho những ngày hè", chị Thanh (ở Lạng Sơn) chia sẻ.
Loài cây dại này có thể làm thành nguyên liệu để chế biến món ăn nhưng phải rửa sạch bọt và chần qua nước sôi
Cũng từng được ăn ngải dại, chị Hồng (ở Yên Bái) cho biết: "Ngải dại thường được xem là cỏ dại, nếu ai không biết sẽ nhổ bỏ đi nhưng thực chất lá non và ngọn non của cây này có thể làm thành món ăn lạ miệng. Thi thoảng cây mọc nhiều, nhà tôi hái về làm một bữa rau ngải nấu canh tôm, vừa thơm vừa mát…".
Tại chợ quê hay trên chợ mạng những năm gần đây, thỉnh thoảng có người rao bán ngải dại với giá khoảng 50.000 đồng/kg. Vì đây là cây dại nên số lượng không nhiều và không phải ai cũng biết cách chế biến.
Ngải dại nấu canh tôm thịt, vừa lạ miệng vừa hấp dẫn
Không chỉ là một loại rau dại được ưa chuộng trong những bữa cơm nhà dân dã, rau ngải dại từ lâu đã được dùng làm thuốc để chữa các bệnh như đau đầu, đau bụng, chảy máu, rối loạn kinh nguyệt.
H.A