Khi bị tác động mạnh vào cột sống có thể giãn dây chằng cột sống, sang chấn nặng thì chệch đĩa đệm, viêm cột sống dính khớp, đau cột sống lâu có thể dẫn đến thoái hóa cột sống, làm cho các đĩa đệm mòn, dẫn đến các đốt sống hẹp lại chèn vào rễ dây thần kinh, đặc biệt dây thần kinh hông lớn, gây đau dây thần kinh hông...
Triệu chứng nhẹ thì đau âm ỉ, mỏi lưng, nặng hơn thì đau không vận động được, ngồi lên, nằm xuống khó khăn, trong những trường hợp cấp tính như trên cần chụp cột sống để xác định xem có bị chệch đĩa đệm hay không. Nếu chệch, lồi đĩa đệm nặng cần điều trị cấp cứu. Nếu nhẹ có thể dùng một số phương pháp sau đây.
Phương pháp chườm
* Chườm bằng ngải cứu: Bệnh nhân dùng ngải cứu thái nhỏ trộn với giấm ăn, không cho muối, xào nóng nhẹ rồi cho vào miếng vải bọc đắp lên chỗ đau. Sau đó bạn dùng tay hoặc túi chườm nóng bằng điện, hay chiếc bàn là đã được làm nóng (rút điện ra) đặt lên bọc ngải cứu đó day nhiều lần sẽ giảm đau nhanh.
* Chườm bằng muối rang: Rang khoảng 2kg muối cho vào túi vải, cho vào gối, để trên giường, bệnh nhân nằm ngửa lên, để giữ nhiệt độ ấm lâu.
* Chườm bằng đèn: Người bệnh có thể chườm nóng bằng các túi chườm nóng hoặc nếu có đèn hồng ngoại thì hằng ngày chiếu đèn, khoảng cách từ đèn tới lưng 50cm, thời gian 20 - 30 phút/lần, ngày làm 1 - 2 lần.
_zonj.jpg) |
| Ảnh minh họa. |
Luyện tập hằng ngày
Bài 1 - Đứng: 2 tay chống vào bả hông, lắc nhẹ sang 2 bên, cúi trước, cúi sau, xoay tròn nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ và ngược. Làm như vậy mỗi tư thế khoảng 10 lần.
Bài 2 - Nằm trên giường: Người bệnh nằm sấp, 2 chân duỗi thẳng, 2 tay chống xuống giường hoặc xuống đất, dùng lực để chống đẩy 20 - 30 cái.
Bài 3 - Đứng sát vào tường: Người bệnh đứng thẳng chân, 2 tay đặt vào tường cao ngang mặt, rồi đẩy như chống đẩy, sao cho người sát vào tường.
Nếu khi người bệnh bị sang chấn mà chèn vào dây thần kinh hông thì cần ngâm chân vào nước nóng, xoa bóp vuốt ngược từ mắt cá chân trở lên, chườm nóng bằng các phương pháp trên. Sau đó tập thêm bài "đạp xe trên không" như sau: Người nằm ngửa trên giường, 2 tay thả lỏng, 2 chân giơ lên ngang người đạp như đạp xe khoảng 30 lần.
Ngoài áp dụng những biện pháp trên, người bệnh cần đi bộ chậm và nhẹ nhàng, khoảng 20 - 30 phút tùy vào sức khoẻ của mình. Tất cả trường hợp đau lưng cấp tính thì phải bất động, chườm lạnh, không chườm nóng. Nếu chệch đĩa đệm nặng cần đeo đai theo hướng dẫn của thầy thuốc, tránh ho, tăng áp lực cho đĩa đệm. Trong thời gian điều trị cần tránh ăn măng, cà pháo, các chất gây ho và táo bón.
TS Nguyễn Văn Chương (nguyên Chủ nhiệm Khoa Y học Cổ truyền, Bệnh viện Bộ Năng lượng)