Không có gì tệ hơn khi mất ngủ, còn gọi là rối loạn giấc ngủ. Dù khó đi vào giấc ngủ, không duy trì đủ tình trạng ngủ hay thức dậy quá sớm đều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, đặc biệt đối với những người trong độ tuổi lao động.
 |
| Ảnh minh họa. |
Không dùng thuốc
Tập thói quen nên ngủ và thức vào một thời điểm nhất định trong đêm. Không nên ngủ vào buổi trưa quá dài (trung bình 15 - 30 phút là đủ), phòng ngủ cần yên tĩnh, thoáng (không quá nhiều vật, sách vở...), ánh sáng phù hợp (không quá sáng), không ăn quá no hoặc ngược lại bị quá đói sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Tránh uống trà, cà phê đậm đặc vài giờ trước khi ngủ, tập thở sâu, đặc biệt thở cơ hoành (thở vào sâu, bụng di động theo nhịp thở trong khi hạn chế cử động của lồng ngực như vai không nhấc lên, cơ cổ, cơ ngực không co kéo mạnh).
Tập thư giãn, hãy nằm thả lỏng các cơ từ mặt, cổ, ngực, bụng, tay, chân; không nghĩ ngợi miên man; tập trung tư tưởng theo dõi vào động tác hít vào thở ra đều đặn; tự nhủ rằng tay chân và toàn thân tôi có cảm giác nặng ấm. Thực hiện tốt thư giãn, giấc ngủ sẽ dễ dàng có chất lượng.
Day ấn một số huyệt có tác dụng dịu sự căng thẳng và an thần như huyệt ấn đường (điểm giữa hai đầu trong chân mày), huyệt an miên (điểm sau trái tai khoảng 1,5cm), huyệt Nội quan (điểm giữa 2 gân cơ trên nếp gấp cổ tay khoảng 3cm), huyệt tam âm giao (điểm trên chỗ cao nhất của mắt cá trong khoảng 4cm, sát bờ sau xương chày), huyệt túc tam lý (dưới góc dưới xương bánh chè khoảng 4cm, phía ngoài bờ trước xương chày).
Xoa nóng bàn chân cả mặt lòng và mặt lưng hoặc ngâm chân trong nước ấm 50 độ C.
Một số dược liệu dễ kiếm chữa mất ngủ
Rau nhút non được sử dụng nấu canh với cá, thịt, tôm. Củ sen có tác dụng an thần, bổ dưỡng, hạt sen, có nhiều chất dinh dưỡng và an thần kinh, tâm sen (phần lõi màu xanh nằm giữa hạt sen) có tác dụng chống hồi hộp, mất ngủ. Củ súng có lợi cho người suy nhược thần kinh, rối loạn giấc ngủ. Nhãn nhục: Nấu nước hoặc kết hợp hạt sen, táo nấu chè giúp dễ ngủ. Lá vông nem, có tác dụng an thần mạnh khi hấp vào nồi cơm hoặc luộc hay nấu chung với vài vị thuốc khác. Cây lạc tiên (lấy lá và thân), có tác dụng an thần kinh, giúp tăng chất lượng giấc ngủ.
Ngoài ra, có thể ăn hoặc uống nước ép quả cà chua, cà rốt, bơ, dứa, chuối... vì có chứa nhiều vitamin B2, B3, B6, C giúp cơ thể tạo được chất serotonin, một neurohormon giúp ngủ.
Nếu áp dụng các biện pháp trên vẫn chưa cải thiện được giấc ngủ, bạn nên đến bác sĩ khám để tìm hiểu tình trạng cụ thể của người bệnh và tìm ra cơ quan nào thể hiện bất ổn, tổng trạng tốt hay suy nhược để chọn vị thuốc hoặc bài thuốc phù hợp.
BS Trần Văn Năm (quyền Viện trưởng Viện Y Dược học Dân tộc TPHCM)