 |
| Rửa mắt cấp cứu cho bệnh nhân bỏng hóa chất. |
Chấn thương mắt do đụng vào mắt như miếng gỗ, nổ bình ắc quy, tay quay máy, móc dây chằng thun gây ra các tổn thương cho mắt và các bộ phận quanh mắt gây tụ máu, bầm mi mắt, hốc mắt hay chảy máu trong mắt như xuất huyết kết mạc, xuất huyết tiền phòng, pha lê thể, võng mạc. Thậm chí là tổn thương các tổ chức của mắt như thể thủy tinh, võng mạc, thần kinh thị giác gây vỡ các thành xương hốc mắt.
Chấn thương mắt do tai nạn lao động thường vì không tuân thủ nội quy và sử dụng các phương tiện bảo vệ an toàn trong lao động sản xuất. Hậu quả do chấn thương mắt để lại thường là rất nặng nề, ảnh hưởng cả về mặt chức năng thị giác lẫn thẩm mỹ. Tùy mức độ chấn thương, giảm thị lực thay đổi từ nhẹ đến nặng, biểu hiện ngay hoặc nặng dần theo thời gian. Những trường hợp chấn thương mắt quá nặng gây mù lòa hoặc không giữ được mắt, phải múc bỏ mắt.
Một số trường hợp có biến chứng nhãn viêm giao cảm (lây qua mắt lành), gây giảm thị lực ở bên mắt lành, nếu không điều trị kịp thời sẽ gây mù lòa vĩnh viễn cả hai mắt. Rách mất da mi mắt, đứt lệ quản kèm theo, làm chảy nước mắt sống và gây sẹo xấu về sau.
Không những thế mà sau chấn thương mắt thường để lại những sẹo xấu ở vùng mi mắt, lệ quản, gãy vỡ xương, bỏng gây biến dạng vùng mặt. Điều trị chấn thương mắt rất phức tạp, tốn kém và mất nhiều thời gian nhưng kết quả thường không như mong muốn.
Các chuyên gia hướng dẫn, khi bị chấn thương mắt cần xử trí ban đầu đúng cách để tránh làm tổn thương mắt nghiêm trọng hơn. Đối với dị vật kết giác mạc thì tránh dụi mắt vì có thể làm dị vật ghim sâu hơn hay làm trầy lòng đen. Hãy chớp mắt vào ly nước sạch giúp dị vật trôi ra ngoài. Nếu không được hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa mắt để được lấy dị vật ra.
Đối với các trường hợp bỏng mắt thì dù do bất cứ nguyên nhân gì đều phải rửa mắt ngay tại chỗ bằng các loại nước sạch có sẵn, rửa càng nhiểu càng tốt. Trừ trường hợp bỏng vôi sống phải gắp vôi ra trước khi tiến hành rửa mắt. Sau đó băng mắt và chuyển đến bệnh viện chuyên khoa mắt không được chậm trễ vì bất cứ lý do gì.
Đối với các trường hợp có vết thương ở mắt kèm dịch nhầy nhớt, lẫn máu thìbăng mắt và chuyển đến cơ sở có chuyên khoa mắt gần nhất, không rửa mắt bằng nước máy và tuyệt đối không được tự ý rút những vật lạ cắm trong mắt ra. Để phòng ngừa chấn thương mắt trong lao động phải tôn trong nội quy an toàn lao động, đeo kính bảo hộ trong lao động. Rèn, cắt sắt không đeo kính bảo hộ, cục sắt vụn nóng có thể văng vào mắt gây bỏng mắt. Phòng tránh chấn thương, bảo vệ mắt là biện pháp hiệu quả nhất, thiết thực nhất.
BSCK II Vũ Anh Lê (Trưởng khoa Chấn thương, Bệnh viện Mắt TPHCM)