 |
| Liệt dây thần kinh VII ngoại biên dùng thuốc y học cổ truyền nên phối hợp châm cứu. |
Trúng phong hàn: Hay gặp sau khi bị lạnh, trúng gió, tắm lạnh, nằm ngủ ngay quạt hoặc máy lạnh hoặc bị nước mưa. Thường dùng các dược liệu có tác dụng trợ dương như bạch phụ tử 24g, bạch cương tàm 40g, toàn yết 30g. Bạch cương tàm sao vàng, toàn yết bỏ đầu và chân rửa giấm sao vàng, bạch phụ tử sao nhẹ. Ba vị trên tán bột. Uống ấm, mỗi lần uống 15g, ngày uống 3 lần, tối uống 1 lần; ké đầu ngựa 12g, kê huyết đằng 12g, ngưu tất 12g, nghệ 8g, quế chi 8g, vỏ quýt 8g, bạch chỉ 8g. Sắc lấy nước uống ngày 1 thang.
Trúng phong nhiệt: Nếu có sưng đau vùng đầu mặt hoặc bị nhiễm trùng vùng tai giữa, chảy mủ tai... kèm theo sốt, ù tai sau đó méo miệng, mắt nhắm không kín cùng bên, sợ gió, sợ nóng... thì dùng bài thuốc gồm các vị thuốc khu phong thanh nhiệt như phòng phong tẩm rượu sao 16g, đương quy tẩm rượu sao 12g, phục linh 15g, hạnh nhân bóc vỏ sao vàng 10g, tần giao 12g, hoàng cầm 16g, cát căn 20g, khương hoạt 12g, quế chi 6 g, kim ngân hoa 12g. Cho vào khoảng 1 lít nước, đun sôi còn khoảng 500ml, chia đều 3 lần uống trong ngày, nhớ uống lúc thuốc còn nóng ấm.
Bài thuốc thanh nhiệt tiêu độc gồm kim ngân hoa 16g, ké đầu ngựa 12g, xuyên khung 12g, đan sâm 12g, bồ công anh 16g, rễ cỏ xước 12g, thổ phục linh 12g. Ngày 1 thang. Bài thuốc khu phong, thanh nhiệt, hoạt huyết gồm kim ngân hoa 16g, xuyên khung 12g, bồ công anh 16g, đan sâm 12g, thổ phục linh 12g, ngưu tất 12g, ké đầu ngựa 12g, ngải cứu 12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Huyết ứ (ứ huyết ở kinh lạc): Trường hợp do di chứng sau chấn thương dùng các vị thuốc có tác dụng hoạt huyết, tán ứ như bổ khí thông huyết, ngày 3 lần, mỗi lần 2 viên. Phối hợp các vị thuốc như xuyên khung 12g, đương quy 16g, bạch thược 16g, địa hoàng 24g, đào nhân 10g, hồng hoa 8g, đan sâm 16g, tô mộc 12g. Sắc uống ngày 1 thang hoặc bào chế thành dạng trà. Đan sâm 12g, nghệ 8g, xuyên khung 12g, chỉ xác 6g, rễ cỏ xước 12g, vỏ quýt 6g, tô mộc 8g. Ngày 1 thang.
Bài thuốc tác dụng khu phong, tán hàn, hành khí, hoạt huyết gồm ké đầu ngựa 12g, ngưu tất 12g, tang ký sinh 12g, uất kim 8g, quế chi 8g, trần bì 8g, kê huyết đằng 8g, ngải cứu sao vàng 12g, bạch chỉ 8g, hương phụ 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Đa số liệt dây thần kinh VII ngoại biên khi dùng thuốc y học cổ truyền nên phối hợp châm cứu, liệu trình điều trị từ 7 - 10 ngày. Cần tránh bị lạnh khi đi tàu xe và nên đóng cửa sổ khi ngủ để tránh gió lùa.
DS Lê Kim Phụng (trường Đại học Y Dược TPHCM)