Cách chọn loa siêu trầm subwoofer hợp với dàn âm thanh

Vì sao phải cần loa siêu trầm (subwoofer)?

Subwoofer, hay còn gọi là loa sub, là loa phát ra các âm thanh siêu trầm, góp phần đẩy tiếng "bùm bùm" trong nhạc và phim được to và mạnh hơn. Bổ sung thêm một subwoofer cho hệ thống âm thanh của bạn sẽ giúp tăng cường các hiệu ứng kịch tính, giật gân của những cảnh phim hành động hoặc tăng thêm độ mạnh cho bài nhạc mà bạn nghe. Vì thế, nếu dàn âm thanh thiếu đi loa sub tức là mất đi một nửa cái hay của nhạc hay bộ phim.

Thế nhưng, tiếng trầm của subwoofer khác hẳn so với tiếng trầm của dàn loa chính (loa cột/đứng sàn hay loa bookself), bởi nó được thiết kế để tạo ra nhiều âm trầm thấp nhất của dải tần với tốc độ chậm, chứ không phải những tiếng trầm chi tiết, nhanh gọn, rõ ràng như ở các loa bass thông thường.

Không phải cứ mua đại một loa sub thì xong chuyện, bởi loại loa này có những điểm rất "khó chịu" mà nếu không quan tâm, cân nhắc sẽ khiến bạn có thể hối tiếc sau này. Sau đây là một vài lời khuyên giúp bạn chọn mua một chiếc loa sub phù hợp với dàn thanh âm thanh và nhu cầu của bạn.

Điểm cần cân nhắc đầu tiên khi chọn mua loa sub đó là kích thước của nó so với căn phòng và nguyên tắc là phòng càng lớn thì cần có loa sub có kích thước lớn hơn. Tuy nhiên, không phải cứ phòng nhỏ là không nên chơi loa sub lớn - mặc dù chiếc sub có công suất 500W có thể nghe cũng không khác gì chiếc sub 100W (bởi lẽ tất cả các loa sub đều có núm điều chỉnh âm lượng), nhưng 500W rõ ràng sẽ cho ra tiếng trầm tốt hơn khi được vặn nhỏ lại, hơn là tiếng trầm của loa 150W khi được vặn lớn lên. Vì thế, để đảm bảo cho tương lai khi bạn có căn phòng lớn để giải trí, thì hãy mua loa sub lớn nhất mà bạn có thể chi trả được.

Đối với căn phòng lớn hoặc để tương xứng với dàn loa cột, bạn sẽ cần tối thiểu một loa sub công suất 200W mới xứng đáng với đầu tư bỏ ra.

Có hai thông số kỹ thuật sẽ chi phối đến độ mạnh của tiếng "bùm" mà một chiếc loa sub phải có, đó là kích thước của "củ loa" hay là driver (được đo bằng inch) và công suất khuếch đại (được đo bằng watt).

Theo nguyên lý chung, kích thước của củ loa sẽ phản ánh độ sâu mà tiếng trầm phát ra. Củ loa có kích thước từ lớn từ 15 inch trở lên có thể đẩy tiếng trầm xuống sâu dưới ngưỡng nghe của người bình thường (ở tần số khoảng 20Hz), đồng nghĩa là bạn không thể nghe và cảm nhận hết được tiếng trầm đó. Lưu ý rằng hầu hết các bài nhạc sẽ không bao giờ chơi thấp dưới ngưỡng này, mà chủ yếu chỉ có trên phim.

Âm trầm càng thấp thì càng khó để tạo ra, do đó đòi hỏi phải có thêm nhiều công suất khuếch đại để có thể phát ra âm trầm đó. Điều này sẽ khiến trị giá của chiếc loa sub tăng lên, có thể mắc đến vài nghìn đô la. Giải pháp hợp lý nhất cho chuyện này là mua hai chiếc loa sub nhỏ, thay vì mua một chiếc sub lớn.

Nói chung, trong khi một loa sub muốn phát được tiếng trầm sâu thì cần củ loa lớn và công suất lớn, thì hai loa sub nhỏ cũng có thể phát tiếng trầm mạnh và sâu nhưng đòi hỏi có nhiều công suất hơn một chiếc sub lớn để tạo ra được độ sâu và mạnh tương tự. Mặc dù theo gợi ý ở trên là bạn nên chọn mua chiếc loa sub lớn có thể được, thì giải pháp chọn hai loa sub nhỏ không chỉ tiết kiệm được chi phí mà còn có thể đáp ứng về mặt thẩm mỹ cho căn phòng (bố trí được đều mắt hoặc tiết kiệm không gian chẳng hạn).

Tuy vậy, đối với phòng nhỏ hoặc trung bình, loa sub có củ loa 10 inch là đủ để dùng với dàn loa bookself.

Tần số

Một thông số khác mà bạn cũng cần xem xét khi chọn mua subwoofer đó là kiểm tra thông số trên loa để xem độ trầm nó có thể xuống sâu bao nhiêu Hz, sau đó so sánh thông số đó với dàn loa chính của bạn.

Chẳng hạn, nếu chọn loa sub có dải tần thấp đến 35Hz trong khi dàn loa cột có dải tần thấp chỉ đến 42Hz thì sẽ không đáng số tiền bỏ ra. Nhưng nếu dàn loa bookshelf có tần số chỉ thấp đến 70Hz thì một chiếc loa sub nhỏ có tần số thấp cỡ đó sẽ mang lại một sự khác biệt rất dễ nhận thấy.

Nói tóm lại, bạn sẽ cần một chiếc loa sub lớn cho căn phòng lớn hoặc để tương xứng với dàn loa cột. Hãy ưu tiên mua chiếc sub lớn nhất trong tầm tiền mà bạn có thể chi trả. Bạn có thể chọn loa sub nhỏ hơn nếu bạn đang sử dụng loa bookshelf hoặc cho căn phòng nhỏ.